یکی از الگوهای مرسوم برای جریمه‌های تخلفات رانندگی، استفاده از کار اجباری است ...

اعمال جریمه‌های نقدی و غیر نقدی برای تخلفات رانندگی همیشه به عنوان یک روش پیش ‌گیرنده در مقابل رانندگان متخلف مورد قبول بوده است؛ البته این موضوع را نباید فراموش کرد که جریمه‌های تخلفات رانندگی یکی از روش‌های درآمدزایی برای نهادهای دولتی و نظارتی است.

جریمه‌های اعمال شده برای رانندگان متخلف ممکن است به صورت نقدی باشد، به شکلی که فرد جریمه خود را با پول رایج کشور جبران کند و همچنین می‌تواند غیر نقدی باشد و فرد یا افراد متخلف، جریمه را با گذرندان دوره اجباری یا انجام عملی بپردازد.

البته مهمترین شاخصه تاثیرگذار در تفاوت بین جریمه‌های تخلفات رانندگی، نظر دولت یا نهادهای قانون گذاری است؛ از همین سو کشورهای مختلف از الگوهای متفاوتی برای اعمال جریمه‌های تخلفات رانندگی استفاده می‌کنند. در این مقاله قصد داریم برخی از این الگوها را مورد بررسی قرار دهیم.

افزایش پلکانی

بسیاری از کشورهای جهان مانند آلمان، از الگوی افزایش پلکانی جریمه‌ها استفاده می‌کنند. از نظر بسیاری کارشناسان فعال در این حوزه، این الگو کارآمدترین نمونه‌‌ای است که می‌توان برای یک جامعه مدرن در نظر گرفت. در الگوی افزایش پلکانی جریمه‌های تخلفات رانندگی، فرد متخلف بر اساس تعداد خطاهایی که انجام داده است جریمه می‌شود و هرچه این خطاها بیشتر باشد، هزینه جریمه افزایش پیدا می‌کند. این افزایش پلکانی ممکن است تا توقیف گواهینامه و خودرو فرد متخلف نیز ادامه داشته باشد. معمولا در الگوهای پلکانی برای جریمه‌های تخلفات رانندگی، یک بازه زمانی یکساله در نظر می‌گیرند و پروسه افزایش جریمه در اول هر سال به حالت اولیه باز می‌گردد.

جریمه بر اساس ارزش خودرو

الگوی جریمه‌های تخلفات رانندگی بر اساس ارزش خودرو چند سالی است که منسوخ شده است؛ اما هنوز هم در کشورهای آسیای میانه می‌توانیم این فرم از جریمه کردن را مشاهده کنیم. در این الگو جریمه‌های تخلفات رانندگی مانند یک فرم از مالیات دیده می‌شوند و فرد متخلف بر اساس دارایی یا ارزش خودرو خود جریمه می‌شود.

استفاده از کار اجباری

یکی دیگر از الگوهای مرسوم برای جریمه‌های تخلفات رانندگی، استفاده از کار اجباری است. این نوع الگو معمولا برای جرایم نه چندان سنگین استفاده می‌شود و اگر هزینه جریمه تخلفات فرد کم باشد به دستور قاضی او باید کاری را در یک بازه زمانی مشخص به صورت اجباری انجام دهد. معمولا وظایفی که به افراد اعمال می‌شود، جزء امور اجتماعی است.

جریمه بر اساس دستور قاضی

این فرم از جریمه‌های تخلفات رانندگی در برخی از ایالات کشور آمریکا مرسوم است. در این الگو فرد متخلف در دادگاه حاضر شده و قاضی بر اساس قانون و نوع خطای او جریمه را مشخص می‌کند. در این حالت اگر ثابت شود فرد از روی ناآگاهی تخلفی را انجام داده باشد، قاضی توانایی آن را دارد که در میزان جریمه او تخفیف قائل شود و یا حتی او را ببخشد!

جریمه بر اساس معیارهای از پیش تعیین شده

این الگو بسیار مرسوم است و در ایران نیز اجرا می‌شود؛ به این صورت که نهادهای مربوطه لیستی از تخلفات رانندگی را از پیش مشخص کرده و بر اساس آن میزان جریمه‌های تخلفات رانندگی مشخص می‌کنند. البته در این الگو معمولا از معیارهای جداگانه برای تخلفات سنگین‌تر استفاده می‌شود.