متاسفانه یا خوشبختانه، هم اکنون نیز مثل 2 دهه ی گذشته، پراید بیشتر از هر خودرو ی دیگری در انواع و اقسام مدل ها از جمله سدان و هاچبک و استیشن و وانت در تمام راه ها، خیابان ها و کوچه های کشور اعم از شمال و جنوب، شرق و غرب و همه ی پستی و بلندی(!) های این سرزمین دیده می شود! از این رو در این سری مقالات فول آپشن(!)، همزمان با شنیدن خبر توقف تولید پراید 111، به بررسی دقیق تر خانواده ی پراید می پردازیم تا متوجه تفاوت انواع مدل ها و تیپ های آن شویم.

مزدا، فورد، کیا، سایپا

پراید ابتدا در شرکت مزدا ژاپن با سفارش فورد که شرکت مادر بود، طراحی و ساخته شد.
اولین نسل پراید در سال‌های ۱۹۸۶ تا ۱۹۹۳ در ژاپن با نام مزدا ۱۲۱ و در آمریکای شمالی توسط شرکت فورد با نام فورد فستیوا تولید شد و به فروش رفت. این مدل همچنین با نام پراید از ۱۹۸۷ تا ۲۰۰۰ توسط کیا موتورز در کره جنوبی تولید شد و در سال ۲۰۰۱ خط تولید آن به سایپای ایران فروخته شد.

از بدو ورود به ایران تا کنون

سال 1372 تولید خودروی پراید (مونتاژ)
سال 1376 طراحی و تولید خودروی پراید )استیشن سفری(
سال 1381 طراحی و تولید خودروی سایپا 141
سال 1386 طراحی و تولید خوردروی پراید 132
سال 1387 طراحی و تولید خودروی سایپا111
سال 1389 پروژه خانواده سایپا پلت فرم x100
سال 1396 پایان تولید پراید 111 در ایران

سایپا 141

پس از طراحی 141 در سال 1381 سر انجام این مدل در سال 1382 به بازار عرضه شد.
این مدل یک فیس لیفت از سایپا صبا در کلاس بدنه ی لیفت بک و شامل تغییرات در سپر جلو و عقب (همرنگ بدنه)، چراغ ها، درب کاپوت و صندوق،جلو پنجره، زه همرنگ روی درها در کنار طراحی جدید داشبورد و رو درها در داخل کابین بود.

سایپا صبا

از سال 1385 شرکت سایپا نام محصول پراید را به صبا تغییر داد. آرم کیا در جلو پنجره، صندوق عقب و فرمان از کیا به سایپا تغییر کرد و از آن سال امکان سفارش فرمان هیدرولیک و ترمز ABS برای این محصول فراهم شد.

با توجه به گزارش تصادفات پراید، تعداد افرادی که در اثر خفگی توسط کمربند ایمنی این خودرو جان باخته بودند، بیش از حد معمول بود.
لذا در سال 1386 تنظیم ارتفاع کمربند ایمنی از روی ستون B به پراید (صبا) اضافه شد.
همچنین به دلیل سرقت زیاد این خودرو سیستم ایموبلایزر یا سوییچ ضد سرقت به همه ی مدل های پراید اضافه شد.
اضافه شدن راهنمای روی گلگیرهای جلو و سیستم صوتی با پشتیبانی CD/Mp3 از دیگر تغییرات در سال 1386 بود.

سایپا نسیم

پراید هاچبک نیز همانند مدل صندوقدار از سال 1386 توسط شرکت سازننده تغییر نام داده شد و از آن پس تا سال 1388 با نام سایپا نسیم به بازار عرضه شد.

سایپا 132

پس از طراحی 132 در سال 1386 سر انجام این مدل در سال 1387 به بازار عرضه شد.

این مدل صرفا یک فیس لیفت از سایپا صبا و شامل تغییرات در سپر جلو و عقب (همرنگ بدنه)، چراغ ها، درب کاپوت و صندوق، زه همرنگ روی درها در کنار طراحی جدید داشبورد و رو درها در داخل کابین بود.

در 132 قابلیت تنظیم ارتفاع چراغ های جلو وجود داشت و مه شکن عقب نیز بر روی این مدل نصب شد.

سایپا 111

سال 1389 با توقف تولید مدل نسیم، سایپا مدل 111 را عرضه کرد که بازار هاچبک های ارزان قیمت را از دست ندهد. این مدل در واقع 132 ای بود که هاچبک شده بود؛ طراحی مشترک دماغه و کابین خودرو با این تفاوت که خودرو هاچبک بود.

پروژه X100

پروژه ایکس 100 که در نیمه ی اول سال 1389 شروع شد، مربوط به مقاوم سازی پلت فرم پراید بود. در طول برنامه ی این پروژه 114 قطعه از بدنه پراید از نو طراحی شده و وزن هر پراید حدود 60 کیلوگرم افزایش یافت؛ صندلی های جدید از جمله تغییرات داخل کابین دراین پروژه بود. همچنین طبق ادعا ی شرکت سازنده پراید X100 استاندارد های مربوط به ایمنی وتصادف را پاس کرده است.
از سال 1389 سایپا صبا با نام 131 به بازار عرضه شد.

سایپا 151

151 روی پلتفرم پراید ساخته شد، کاربری آن یک وانت باری کوچک بود. 151 همانند بقیه مدل های پراید دیفرانسیل جلو بود و 480 کیلوگرم ظرفیت بار داشت. این محصول از سال 1393 به بازار عرضه شد.

ایمنی پراید؛ آنچه عیان است....

آخرین آمار از تعداد کشته شدگان توسط پراید مربوط به سال 1392 است که نشان می‌دهد 2454 نفر (نیمی از تمام کشته شدگان وسیلۀ نقلیه) جان خود را با پراید از دست داده‌اند. این خودرو در رتبه بندی‌های ایمنی خودرو همیشه جایگاهی در انتهای جدول داشته است و مردم نیز به این خودرو لقب ارابۀ کشتار و تابوت متحرک داده‌اند.

ایربگ الزامی شد

از سال 1393 وجود ایربگ بر روی همه خودرو های تولید ایران الزامی شد و خانواده پراید نیز از این قاعده مستثنا نبود.

تفاوت تیپ ها:

ST: فاقد ایربگ و ABS / فاقد فرمان هیدرولیک
LX: فاقد ایربگ و ABS
SL: فاقد فرمان هیدرولیک و ایربگ
LE: ایربگ راننده دارد / ABS دارد / فاقد فرمان هیدرولیک
SX: قبل از سال 93 : فاقد ایربگ
EX: کامل ترین تیپ (تا سال 93)
SE: بعد از سال 93 کامل ترین تیپ
TL: موتور HP+ / قابلیت پایه 2 گانه سوز / فاقد فرمان هیدرولیک
• سایپا 111 دوگانه سوز وجود ندارد.
• امکان سفارش مه شکن جلو بری سایپا 131 و سایپا 151 وجود ندارد.
• سایپا 111 در تمام مدل ها دارای فرمان هیدرولیک می باشد.
• سایپا 132 مجهز به ریموت کنترل با قابلیت بازکردن درب صندوق عقب می باشد.
• امکان تنظیم ارتفاع صندلی راننده تنها در سایپا 131 وجود ندارد.
• امکان سفرش رینگ آلومینیومی بر روی تمام مدل ها وجود داشته است.
• تمام مدل های تولید شده پس از سال 1393 مجهز به 2 ایربگ و ترمز ABS می باشند.
پ.ن : به دلیل تغییر نام پی در پی تیپ ها درسال های اخیر، امکان وجود برخی مغایرت ها وجود دارد.