در گذشته خودروهای شاسی بلند یا همان SUV به توانایی های آفرودی و جان سختی مشهور بودند. این خودروها استفاده های آفرودی و حتی نظامی داشتند و به همین علت، با ویژگی هایی خاص ساخته می شدند تا توانا، جان سخت و قابل اعتماد باشند. با این حال، گذشت زمان و تحول صنعت خودروسازی باعث بوجود آمدن گروهی جدید از شاسی بلندها شد که با نام کراس اور شناخته می شوند. خودروهایی با ظاهر شاسی بلند و ارتفاع زیاد از سطح زمین، اما فاقد توانایی های آفرودی و جان سختی در شرایط خاص.

گروهی دیگر از خودروسازان نیز به تولید خودروهای SUV اما با کیفیتی نازل و قابلیت های آفرودی ضعیف تر روی آورده اند. این دسته SUV ها با وجود داشتن شاسی مستقل، همچنان به دلیل فقدان کیفیت کافی توانایی آفرود سنگین را ندارند.

در این مقاله قصد داریم به معرفی SUV های آفرودی واقعی بپردازیم؛ این خودروها چه ویژگی هایی دارند و چه چیزی آن ها را از سایر شاسی بلندها متمایز می کند؟

شاسی مستقل نردبانی

مهم ترین و اصلی ترین ویژگی یک SUV و وجه تمایز آن از کراس اور، شاسی مستقل یا همان شاسی نردبانی است. در این مدل خودروها، اتاق خودرو به صورت جداگانه روی شاسی سوار شده و این دو کاملا مستقل از یکدیگر هستند. این در حالی است که کراس اورها همانند سدان ها و هاچ بک های شهری از شاسی مونوکوک یا همان Unibody استفاده می کنند که در واقع اتاق و شاسی با یکدیگر یکپارچه اند.

مزیت شاسی مستقل در خودروهای آفرودی، استحکام بسیار بالا و قابلیت کش آمدن بیشتر چرخ ها در شرایط سخت آفرودی است. در سمت مقابل، وزن زیاد، هندلینگ ضعیف تر و سواری خشک تر از ویژگی های منفی شاسی نردبانی محسوب می شود.

استفاده از سیستم 4WD

یکی از مهم ترین وجه تمایز خودروهای آفرودی نسبت به سایر شاسی بلندها، استفاده از سیستم انتقال قدرت 4WD است.

در این سیستم، نیرو به هر چهار چرخ خودرو منتقل می شود. در صورتی که این سیستم از نوع Part Time 4WD باشد، نیرو معمولا به صورت پیش فرض به چرخ های عقب منتقل شده و راننده با انتخاب خود از طریق اهرم دنده یا دکمه های الکترونیکی می تواند دیفرانسیل جلو را نیز فعال کند.

در سیستم Full Time 4WD اما نیرو به صورت دائمی به هر چهار چرخ خودرو منتقل می شود.

مهم ترین نکته در این بخش، وجود کمک سبک و سنگین یا همان حالت 4H و 4L در سیستم انتقال قدرت است. در صورت نبود دنده کمک، عبور از بسیاری مسیرها برای خودرو غیرممکن می شود. به همین علت وجود کمک سنگین در این بخش کاملا حیاتی است.

قفل دیفرانسیل مکانیکی

قفل دیفرانسیل یکی از قطعات کلیدی در خودروهای آفرودی است. هر خودروی آفرودی می تواند تا 3 قفل دیفرانسیل داشته باشد (مرکزی، عقب و جلو). به طور ساده، وظیفه دفلاک جلوگیری گیر کردن خدرو در صورت هرزگردی کردن چرخ های جلو یا عقب در راستای افزایش توانایی های آفرودی خودرو است.

قفل دیفرانسیل مرکزی که معمولا در ترانسفر کیس قرار می گیرد وظیفه تقسیم یکسان (50-50) نیروی موتور میان دو محور جلو و عقب را دارد.

وظیفه قفل دیفرانسیل عقب و جلو اما جلوگیری از واماندگی خودرو در صورت هرزگردی یکی از چرخ های محور در آفرود است.

برخی پیکاپ های چینی و شاسی بلندهای آفرودی این روزها اما از دیفرانسیل لغزش محدود یا همان LSD به جای دفلاک در محور عقب خودرو استفاده می کنند. این سیستم شاید در شرایطی خاص جوابگوی نیاز های راننده باشد، اما هرگز کارایی و جان سختی یک دفلاک واقعی را نخواهد داشت.

پیشرانه و قوای فنی قابل اطمینان و کم استهلاک

قابل اعتماد بودن و جان سختی در شرایط متفاوت را باید یک ویژگی بسیار مهم برای یک خودروی آفرودر دانست. خودرویی با استفاده طبیعت گردی، آفرود در شرایط سخت و حتی دارای استفاده نظامی نمی تواند به مسائلی نظیر کیفیت سوخت حساس باشد و با ناک زدن دست و پنجه نرم کند؛ و یا به راحتی دچار خرابی های ریز و درشت در بخش های فنی نظیر موتور و سیستم تعلیق شود. به همین جهت، کیفیت ساخت و قایلیت اطمینان خودرو، یکی از مهمترین پارامتر های در انتخاب یک خودروی آفرودی است.

کدام خودروها آفرودی اند؟

اما با تمام تعاریف بالا، چه خودروهای معروفی در دنیا در دسته بندی آفرودرهای واقعی قرار می گیرند؟

می توان گفت که تقریبا تمام آفرودرهای مطرح دنیا ساخت ژاپن و ایالات متحده هستند. خودروهایی نظیر تویوتا لندکروزر، نیسان پاترول، نیسان سوپرسافاری، میتسوبیشی پاجرو، محصولات جیپ نظیر رنگلر و چروکی، شورلت تاهو، دوج رم و غیره... در اروپا نیز محصولاتی مانند بنز G کلاس، لندروور دیفندر و برخی محصولات رنج روور ویژگی های آفرودی واقعی را در خود دارند.

آفرودرهای واقعی در بازار ایران؟

بازار این روزهای ایران اما در زمینه شاسی بلندهای آفرودی وضعیتی بسیار اسفناک دارد. بجز تعدادی محدود از ژاپنی های پا به سن گذاشته که قیمت ماورایی آن ها، استفاده آفرودی از آن ها را فاقد صرفه اقتصادی می کند، سایر بازار در دستان پیکاپ های چینی و SUV های چینی ضعیفی است که تنها برچسب 4WD را روی خود دارند و در واقعیت توان آفرودی خاصی در شرایط سخت ندارند.

به نظر شما با توجه به وضعیت بازار ایران و مراودات تجاری ایران و چین، آیا سرزمین اژدها خودرویی با ویژگی های آفرودرهای مطرح و تراز اول دنیا برای واردات به ایران را دارد؟