اگر در یکی از خیابان ها یا چهارراه های مرکزی شهر تهران بی خیال ازعالم، خودروی خود را پارک دوبل و غیرمجاز کرده و یا مشغول صحبت با تلفن همراه در حین رانندگی بودید و دوچرخه سواری نزدیک و شما را جریمه کرد، اصلا تعجب نکنید.

پس از طرح های پلیس اسب سوار و اسکی سوار، این بار نوبت به اجرای طرح پلیس دوچرخه سوار در تهران بزرگ رسید، قرار است این ماموران دوچرخه سوار در مناطق مرکزی پایتخت به برخورد با تخلفات رانندگی و بازگشایی گره های ترافیکی بپردازند و در نهایت موجب تسهیل در تردد خودروها در مناطق شلوغ پایتخت شوند.

تجربه استفاده پلیس از دوچرخه به اواخر قرن نوزدهم میلادی بر می گردد که پس از اختراع این وسیله نقلیه پاک، استفاده از آن در یگان های پلیسی کشورهای مختلف دنیا مرسوم شد و صدالبته که با توجه به مقتضیات آن زمان کاربرد فراوانی داشت اما بعدها با پیشرفت علم و گسترش شهرها، دوچرخه جای خود را به موتورسیکلت و خودرو داد.

در قرن حاضر نیز که با روند افزایش جمعیت، کلانشهرها با مشکلاتی از قبیل ترافیک، آلودگی هوا و معابری که از خودروهای سواری، عمومی و موتورسیکلت ها اشباع شده اند، دست و پنجه نرم می کنند؛ بازگشت به گذشته و استفاده از دوچرخه به عنوان وسیله نقلیه ای پاک می تواند حلال برخی از مشکلات در کلانشهرها باشد.

امروزه کشورهای پیشرفته با حسن نظر به این تجربه دیرین، روی خوش نشان داده و در بسیاری از کشورها از شرق دور تا انگلستان و کانادا و حتی در واشنگتن پایتخت ایالات متحده آمریکا دوچرخه ها نقش و کاربرد خود را در ماموریت های پلیسی بازیافتند.

17 مهر امسال سردار حسین رحیمی فرمانده نیروی انتظامی تهران بزرگ، از پیشنهاد پایه گذاری یگان پلیس دوچرخه سوار پایتخت خبر داد و گفت: این یگان پلیس در صورت تایید فرماندهی ناجا تا پایان سال و با توجه به ترافیک و آلودگی تهران، وارد عمل خواهد شد.

وی در آن زمان بر اخذ مجوزهای لازم برای ورود پلیس دوچرخه سوار تاکید کرد و افزود: پلیس پایتخت آمادگی اجرای این طرح را به صورت پایلوت برای نخستین بار در کشور دارد.

به گفته سردار رحیمی، یگان پلیس دوچرخه سوار در ابتدا در پلیس راهور تهران بزرگ فعال و در صورت موفقیت، این طرح به صورت گسترده مورد استفاده انواع پلیس های تخصصی قرار خواهد گرفت.

* 5 آبان؛ طرح پلیس دوچرخه سوار کلید خورد

در پی اظهارات سردار رحیمی، پنجم آبان و پس از اخذ مجوزهای لازم، سردار محمدرضا مهماندار رئیس پلیس راهور پایتخت از ورود نخستین یگان پلیس دوچرخه سوارتهران بزرگ به خیابان های مرکزی سطح شهر خبرداد. وی هدف از اجرای این طرح را ایجاد تغییراتی در راستای انجام بهتر و موثرتر ماموریت‌های پلیسی، افزایش سرعت عملکرد ماموران پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ به هنگام ماموریت ، کاهش ترافیک و آلودگی هوای شهرعنوان کرد.

سردار مهماندار با بیان اینکه در این طرح قرار است ماموران راهور با استفاده از دوچرخه در مراکز شلوغ و پرتردد شهر گشت بزنند، ادامه داد: ماموران با انواع تخلفات از جمله تخلفات ساکن و پارک های دوبل برخورد کرده و علاوه بر جریمه متخلفان نسبت به باز کردن گره های ترافیکی و تسهیل در امر عبور و مرور اقدام می کنند. رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ در مورد کیفیت دوچرخه های مورد استفاده یگان پلیس دوچرخه سوار پایتخت نیز گفت: این وسایل نقلیه پاک از استقامت و کیفیت مطلوبی برخوردار بوده و تست های استاندارد بر روی آنها انجام شده است. وی ادامه داد: هر یک از دوچرخه های مورد استفاده در یگان پلیس دوچرخه سوار پلاک شناسایی منحصر به فرد خود را دارد که این پلاک ها زیر صندلی دوچرخه ها نصب شده است.

به گفته سردار مهماندار، شهروندان می توانند علاوه بر پلاک دوچرخه از لوگوی پلیس که بر روی بدنه این وسیله نقلیه حک شده و همچنین لباس و کلاه ایمنی مخصوص، ماموران را شناسایی کنند. پس از اعلام این خبر، بسیاری از کارشناسان و حتی اعضای شورای شهر تهران از طرح پلیس دوچرخه سوار حمایت و استقبال کردند اما چگونگی اجرای این طرح با توجه به وضعیت ترافیک و معابر تنگ شهر نیز سئوالی بود که دراین میان مورد توجه قرار گرفت.

زهرا نژادبهرام عضو هیات رییسه شورای اسلامی شهر تهران در خصوص اجرای این طرح به خبرنگار ایرنا گفت: فکر اجرای طرح پلیس دوچرخه سوار در پایتخت گامی موثر برای کاهش آلودگی هوا و حرکتی نمادین از سوی پلیس تلقی می شود اما چگونگی اجرای این طرح با وجود گستردگی شهری و ناهمواری شهر و تنگی معابر تهران، مشکلاتی را برای تردد پلیس دوچرخه سوار ایجاد خواهد کرد. نژادبهرام با ابراز خرسندی از اینکه پلیس راهور پایتخت ظرفیت تازه ای را به مجموعه خدماتی خود برای خدمت به شهروندان اضافه کرده، اظهار کرد: به این نهاد تبریک می گویم که هوشمندانه و با جدیت این موضوع را پیگیری می کند اما باید اذعان کرد که تهران، شهر همواری نیست و دوچرخه سواری در این شهر غیرهموار مشکلات جدی را به وجود می آورد و با نحوه رانندگی غیراستاندارد امکان حوادث ناگوار برای ماموران دور از ذهن نیست. وی البته به این نکته هم اشاره کرد که طرح پلیس دوچرخه سوار از سوی نهادی که ضامن نظم و امنیت شهروندان است، اجرا می شود و مطمئنا مسئولان ذی ربط ایمنی ها لازم برای اجرای آن را در نظر گرفته اند.

سردار مهماندار رییس پلیس راهور تهران نیز در خصوص این موضوع گفت که طرح پلیس دوچرخه سوار فعلا به صورت پایلوت در نقاط مرکزی شهر اجرا می شود و حیطه فعالیت و مسافت هایی که توسط ماموران طی می شود بیشتر از طول یک خیابان نخواهد بود. وی تاکید کرد که در صورت موفقیت آمیز بودن طرح و تایید کارایی آن، تا پایان امسال پلیس دوچرخه سوار در سطح معابر شهر مورد استفاده قرار می گیرد. به گفته سردار مهماندار، یکی دیگر از ماموریت های پلیس دوچرخه سوار این است که در صورت بروز کوچکترین تصادفی در مناطق مرکزی شهر مامور می تواند سریع در صحنه حاضر و نسبت به رفع مشکل اقدام کند. از سوی دیگر سردار رحیمی رئیس پلیس پایتخت نیز در مورد اینکه این دوچرخه ها در اختیار چه مامورانی قرار می گیرد، به خبرنگار ایرنا گفت: ماموران لیسانس وظیفه در پلیس راهور که به عنوان جریمه نویس در حال خدمت هستند از این دوچرخه ها استفاده می کنند که در این رابطه نیز ایمنی های لازم درنظر گرفته شده و حتی مسیرهای ماموریت آنها نیز مشخص شده است.

به طور قطع، پیشنهاد و اجرای طرح های جدید از سوی پلیس، مدیریت شهری و شهرداری برای کاهش بار ترافیک، آلودگی هوا و تامین آسایش روحی و فکری شهروندان پایتخت نشین اقدامی مطلوب است اما باید دید که طرح های پیشنهادی و یا اجرا شده چقدر پاسخگوی مشکلات شهروندان است. استفاده از تجارب کشورهای پیشرفته دنیا در کاهش مشکلات برای زندگی در کلانشهرها مفید است اما باید دید که واقعا زیرساخت اجرای هر طرحی در کلانشهری مثل تهران با مشکلات منحصر به فرد خود و خودروهایی که چندین برابر سطح معابر شهر هستند واقعا اجرایی است. اجرای طرح پلیس دوچرخه سوار از منظری نمادین به فرهنگ سازی برای استفاده از دوچرخه توسط شهروندان کمک می کند اما گذشت زمان مشخص می کند که این طرح مورد استقبال شهروندان قرار می گیرد و به صورت عملیاتی موفقیت آمیز خواهد بود یا مانند بسیاری از طرح هایی که به ویژه در 20 سال اخیر برای مشکلات کلانشهر تهران تجویز شده، ناکارآمد خواهد بود.