پژو برای دومینبار از ایران میرود. غول فرانسوی که بیش از 30 درصد از بازار ایران را در اختیار دارد، حالا نگرانیهایی در میان طرفداران خود ایجاد کرده است. طرفدارانی که در سالهای ٩١ و ٩٢ گرفتار پژوهایی با قطعات چینی و تعمیرگاهها شدند. حالا که پژو به صورت رسمی خداحافظیاش را اعلام کرده، دوباره برای خریداران ایرانی دغدغههای سالهای تحریم تکرار شده است.
آیا کیفیت و تیراژ پژو پارس، ٤٠٥ و ٢٠٦ بهعنوان ٣ محصول پرفروش بازار ایران افت میکند؟ این موضوع درحالی رخ میدهد که کارلوس تاوارس، سکاندار پژو- سیتروئن در دیدار خود با محمدرضا نعمتزاده، وزیر صنعت دولت یازدهم جلوی دوربین خبرنگاران گفته بود؛ «پژو برای ایران سنگتمام میگذارد» اما حالا دوباره پژو ثابت کرد که او و همتیمانش در صنعت خودروی فرانسه، هنوز هم قابل اعتماد نیستند.
پژو حدود ٣٠درصد بازار ایران را در اختیار دارد. آمارها نشان میدهد که ٣ محصول پژو پارس، ٢٠٦ و ٤٠٥ بعد پراید و تیبا٢، هاجبک پرفروشترین محصولات خودروی ایران است. آنگونه که فربد زاوه کارشناس خودرو به «شهروند» میگوید؛ خروج پژو از ایران بهطور قطع قیمت محصولات این برند را افزایش داده و تأمین قطعات مورد نیاز آن را با مشکل مواجه میکند. به گفته او، در سالهای نخست تحریم آمریکا در سالهای ٩١ و ٩٢ ناچار بودیم قطعات پژو را از تولیدکنندگان دستچندم چینی تأمین کنیم. ضمن اینکه با توجه به اینکه برخی از قطعات سمند و رانا هم قطعات مشترک با پژو دارند، بهطور قطع با مشکل گرانی و افت کیفیت مواجه میشوند.
البته تمامی مشکلات به همینجا ختم نمیشود؛ چراکه افزایش قیمت محصولات درشرایطی که قدرت خرید مردم به پایینترین حد خود رسیده است، به کاهش خرید و افت تیراژ و بحران نقدینگی در میان جاده مخصوصنشینها منجر خواهد شد. البته هرچند که این کارشناس خودرو رفتار این روزهای شریک بدعهد فرانسوی را تنها برای امتیازگرفتن بیشتر میداند، اما معتقد است خروج پژو از ایران، یک سیگنال منفی بزرگ برای سرمایهگذاران صنعت خودرو بوده و ممکن است به خروج رنو از بازار ایران ختم شود.
سه محصول که قرار بود پژو در ایران تولید کند، خودروهای پژو ٢٠٨، پژو ٣٠١ و پژو ٢٠٠٨ بود. خودروهایی که تولید آنها بعد از گذشت ٢سال از امضای قرارداد در ایران در حد حرف ماند. بررسیها نشان میدهد که تاکنون تنها حدود ٢هزار دستگاه پژو ٢٠٠٨ در ایران تولید و به فروش رسیده و خط تولید پژو٣٠١ درحال آمادهسازی است، اما محصول سوم که همان پژو٢٠٨ است، هیچ اقدامی برای تولید آن صورت نگرفته است.
پژوی ساخت سالهای ٩١ و ٩٢ را نخرید « این دیالوگ رایج سالهای تحریم بین مشتریان ایرانی بازار خودرو بود. آنگونه که کارشناسان صنعت خودرو میگویند، تأمین قطعات پژو در سالهای نخست خروج این شریک بدعهد فرانسوی از ایران از تولیدکنندگان دستچندم چینی صورت میگرفت و پژو هیچ تضمینی بابت کیفیت این محصولات نداشت. از آتشسوزیهای مکرر و جانباختن مردم به دلیل نقص فنی خودروهای پژو۴۰۵ گرفته تا قطعات چینی به دلیل خروج یکباره این شرکت فرانسوی از صنعت خودروی ایران در دوران تحریمهای سال ۹۱، جان بسیاری از مردم را گرفت.
حالا به نظر میرسد که با خروج آمریکا از برجام، قطعات بیکیفیت چینی به خط تولید جاده مخصوصیها دوباره راه یابند و دوباره شاهد گسترش نمایندگیهای فروش خودروهای خارجی در ایران باشیم که نه میتوانند به صورت مستقیم از کشور مبدأ خودرو وارد کنند و نه شرکت مادر آنها را تأیید میکند. موضوعی که همیشه درنهایت دود آن به چشم مصرفکننده نهایی رفته که باید خودرویی را بسیار گرانتر از ارزش واقعی و با خدماتی بسیار ضعیفتر از حق خود بخرد.
برجام هم نتوانست دردی از بیکیفیتی محصولات پژو در ایران دوا کند، این نکته را علیرضا نیکآیین، رئیس اتحادیه مکانیسینهای خودرو درحالی به «شهروند» میگوید که بسیاری گمان میکردند با لغو تحریمهای اقتصادی علیه ایران پای محصولات درجه یک پژو به خودروهای جاده مخصوصنشینها باز شود. اما آنگونه که فعالان بازار میگویند بعد از توافق هستهای تغییری در کیفیت محصولات داخلی ایجاد نشد و تامین قطعات جاده مخصوصنشینها به همان روشهای قبلی و از همان تولیدکنندگان قبلی صورت میگرفت.
او همچنین در پاسخ به این سوال که تامین قطعات پژو در سالهای تحریم توسط تولیدکنندگان چینی صورت میگرفت، گفت: اینکه کیفیت یک محصولی در برهه زمانی دچار مشکل شود، چیزی طبیعی در صنعت خودروسازی است و فراخوانهایی که از طرف غولهای این صنعت برای اصلاح مشکلات داده میشود، این ادعا را به خوبی ثابت میکند. اگر کیفیت محصولات پژو در سالهای ٩٠ و ٩١ مشکل پیدا کرد، دلیل را نه در قطعات چینی بلکه در سفارش خودروسازان باید جستوجو کرد. اگر از چشم بادامیها جنس باکیفیت طلب کنیم، جنس باکیفیت هم تحویل میگیریم.
به گفته این فعال بازار درحال حاضر ٩٠درصد قطعات پژو داخلیسازی شده و تنها ١٠درصد آن از محل واردات تامین میشود.
آنگونه که نیکآیین میگوید: دارندگان پژو ٤٠٥ در خانواده پژو بیشترین مراجعه را به مکانیکها دارند و بیشترین خرابی در قطعات این محصول رخ میدهد. خودرویی که به گفته او محصول دهه ٧٠ میلادی است و امروز بعد از حدود ٥٠ سال هنوز در ایران تولید میشود و به دلیل نبود تنوع خودرویی اتفاقا طرفداران زیادی دارد. پژو ٢٠٦ بعد از ٤٠٥ را میتوان بیکیفیتترین محصول خانواده پژو و 2008 را بهترین محصول دانست.