بازار خودرو بعد از رکود سنگینی که پشت‌سر گذاشته، حالا در آستانه نیمه دوم سال، کم‌کم جان گرفته است. محمدرضا نعمت‌زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت معتقد است؛ 3 درصد از رشد اقتصادی 8.8 درصدی صنعت را خودرو به دوش می‌کشد. با این حال فعالان بازار و صنعت خودرو به «شهروند» می‌گویند: درحال حاضر سهم اصلی بازار فروش ایران را خودروهای خارجی تشکیل می‌دهند و فروش داخلی‌ها تنها 5 درصد رشد داشته است.

این درحالی است که رونق به بازار خودروهای خارجی بازگشته و افزایش فروش 50 درصدی در این بازار تجربه می‌شود.
مجتبی خسروتاج معاون وزیر صنعت در گفت‌وگو با "روزنامه شهروند"، به خروج بازار از رکود تأکید می‌کند و می‌گوید: درحال حاضر هر آنچه در واحدهای صنعتی تولید می‌شود، به فروش می‌رسد. او با اشاره به این‌که روند نزولی تولید خودرو شیب صعودی گرفته است، توضیح می‌دهد تیراژ تولیدات خودروسازان در ٤ماه نخست امسال رشدی 3.3 درصدی را نسبت به مدت مشابه ‌سال گذشته تجربه کرده و به مرز 339.838 دستگاه رسیده است. این میزان رشد تولید با توجه به همبستگی مثبتی که میان تولیدات خودروسازان و رشد اقتصادی وجود دارد، این گمانه را ایجاد می‌کند که چنانچه رشد تولیدات خودروسازان در ماه‌های آینده ادامه پیدا کند، رشد اقتصادی در فصل دوم‌ سال نیز از آن تأثیر بپذیرد.

افزایش تولید در کمپانی‌های خودروسازی ایران استارت خورد
با شروع تحرکات در بازار، خودروسازان برای رشد ٣٠‌درصد تولید تا پایان‌ سال ٩٥ برنامه ریخته‌اند. این یعنی رشد 3.3 درصدی تولید خودرو در چهارماهه اول ‌سال تقریبا باید ١٠برابر شود تا سهم پیش‌بینی شده برای این صنعت در رشد اقتصادی اتفاق بیفتد. محمدرضا نجفی‌منش عضو هیأت‌مدیره انجمن قطعه‌سازان با بیان این‌که براساس هدفگذاری صورت گرفته تولید خودرو در‌ سال‌جاری باید با رشد ٣٠‌درصدی همراه باشد، به «شهروند» گفت: درصورت تحقق این رشد، سهم صنعت خودرو از رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) ٣ و از رشد صنعت ٦‌درصد خواهد بود. او درحالی ‌که رشد اقتصادی را در رونق ایجادشده در بازار خودرو موثر می‌داند، ادامه داد: میزان خریدوفروش خودروهای داخلی در مقایسه با مدت مشابه ‌سال گذشته با رشد ٥‌درصدی همراه بوده است.

در سایپا به اندازه یک روز تولید هم دپو نداریم
آمارهای ارایه‌شده ازسوی وزارت صنعت درحالی از رشد تولید حکایت می‌کند که به گفته عضو اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران خودروسازان بعضا از زمان تحویل خودرو عقب هستند و تقاضای بازار بیشتر از تولید است. نجفی‌منش توضیح می‌دهد که خودرو‌ها به محض تولید به فروش می‌رسد. این وضع به‌گونه‌ای است که در گروه خودروسازی سایپا حتی به اندازه تولید یک روز هم موجودی نداریم. البته با توجه به رونق ایجادشده پیش‌بینی می‌شود که میزان تولیدات در ماه‌های آینده روند افزایشی به خود گرفته و صنعت خودرو از وضع بهتری برخوردار شوند.
نجفی‌منش معتقد است که اگر دولت دستیابی به رشد ٦‌درصدی را هدفگذاری کرده، باید ابزارهای دستیابی به این رشد را نیز فراهم کند. درحال حاضر مهم‌ترین عامل رکود کاهش قدرت خرید مردم است و دولت باید مشوق‌ها و حمایت‌های بیشتری برای تحریک تقاضا ایجاد کند.

تسهیلات بانک‌ها صرف بنگاهداری‌شان شده است
این عضو اتاق بازرگانی و فعال صنعت خودرو با انتقاد از مدیریت ناکارآمد در برخی ارکان اقتصادی تأکید می‌کند، اگر در نظام اقتصادی هر بخشی فعالیت‌ها و وظایف مربوط به خود را انجام دهد، اقتصاد از بن‌بست خارج می‌شود. به‌عنوان مثال، درشرایط فعلی که تأمین منابع مالی مهم‌ترین دغدغه بنگاه‌های تولیدی است، بانک‌ها باید فقط بانکداری کند و از بنگاهداری در بخش‌های مختلف اقتصادی دست بکشد.
او خاطرنشان می‌کند: آمارها به صراحت سهامداری و بنگاهداری بانک‌ها را اثبات می‌کند و موید آن است که چه میزان از تسهیلات بانک‌ها در ساخت‌وسازهایشان معطل مانده و درچرخه‌ اعطای تسهیلات وارد نشده است، ضمن این‌که باید مشخص کرد که نهادهای سیاستگذار چه سازوکاری برای کاهش این مسأله تدارک دیده‌اند.

افزایش بیش از 50 درصد واردات خودرو
هرچند که اظهارات مسئولان و آمارهای موجود از روند رو به رشد تولید خودروهای داخلی و رونق بازار حکایت می‌کند اما براساس اظهارات فعالان بازار، خودروهای وارداتی این روزها درشرایط بهتری به سر می‌برند. فرهاد احتشام‌زاده رئیس اتحادیه واردکنندگان درگفت‌وگو با «شهروند» درحالی ‌که از افزایش ٥٠‌درصدی خریدوفروش خودروهای خارجی خبر می‌دهد که آمارهای ارایه‌شده ازسوی گمرک جمهوری اسلامی ایران نیز به رشد واردات خودروهای خارجی صحه می‌گذارد. آمارهای گمرک نشان می‌دهد که در دوماهه اول‌ سال ٩٤ حدود 4366 دستگاه خودرو وارد شده درحالی‌ که در‌ سال‌جاری این آمار به 6854 دستگاه خودرو رسیده است. از این‌رو آمار‌ها نشان می‌دهد که در دوماه اول امسال واردات خودرو نسبت به مدت مشابه ‌سال قبل حدود ٣٧‌درصد رشد داشته است.
البته مقایسه آمارهای امسال و‌ سال گذشته نسبت به ‌سال ٩٣ حاکی از کاهش شدید واردات خودروی خارجی به ایران است. در دوماه ابتدای ‌سال ٩٣ حدود ١٣‌هزار دستگاه خودروی خارجی به کشور وارد شده که می‌توان گفت، روند واردات خودرو در دو‌سال اخیر به نصف و حتی تا یک‌سوم کاهش داشته است. با این حال مقایسه آمار امسال و‌ سال گذشته نشان می‌دهد سیر نزولی واردات خودرو به موازات افزایش تقاضا در بازار روند صعودی به خود گرفته است.
این فعال بازار با بیان این‌که آمار ارایه‌شده ازسوی گمرک نشان‌دهنده رونق خریدوفروش خودروهای خارجی است، ادامه داد: بر استراتژی صنعت خودرو تا‌ سال ١٤٠٤ میزان واردات نسبت به تولید باید به ١٠‌درصد برسد، این درحالی است که این عدد در‌سال ٩٤ نزدیک به ٤‌درصد بوده است، بنابراین تا دستیابی به میزان وارداتی که در سند استراتژی صنعت خودرو تعیین شده، همچنان فاصله زیادی وجود دارد.

خودروهای چینی به حاشیه رفتند
البته مرور آمارهای واردات خودرو نشان می‌دهد که در‌سال ٩٤ و ٩٥ خودروهای چینی سهم بالایی در بین خودروهای وارداتی نداشتند و کیا، هیوندا، تویوتا، لکسوس و بنز ٥ برند محبوب ایرانی بوده و بیشترین آمار معاملات و واردات را به خود اختصاص داده‌اند.

تداوم رکود در بازار خودروهای دست دوم
فعالان بازار خودرو همچنین معتقدند تسهیلات و مشوق‌هایی که خودروسازان برای مشتریان درنظر گرفته‌اند، نقش قابل توجهی در تحریک تقاضا داشته و درحال حاضر بازار خودروهای صفر کیلومتر به جریان افتاده، این درحالی است که بازار خودروهای کارکرده همچنان رکود را تجربه می‌کند.
کاظم محمدی نیک‌خواه فعال بازار درحالی ‌که رونق ایجادشده در بازار خودرو را ناشی از ارایه تسهیلات در خرید خودروهای صفر می‌داند، به «شهروند» می‌گوید: کاهش قدرت نقدینگی در بین مردم و رکود حاکم بر اقتصاد خریدوفروش خودرو نقدی را به ‌شدت کاهش داده است.وی معتقد است که در بخش خودروهای صفر، خودروسازان با ارایه تسهیلات جذابیت‌هایی برای مصرف‌کنندگان ایجاد کرده و فروش‌های خود را افزایش دهند اما در بخش خودروهای کارکرده همچنان با رکود مواجه هستیم.
ال 90، پژو پارس و 206 پرفروش‌ترین خودروهایی است که این فعال بازار بدان اشاره کرد. او می‌گوید که خریدوفروش خودروهای خارجی زیر ١٠٠‌میلیون تومان کماکان درحال انجام بوده و از وضع مناسب‌تری برخوردار است. دراین میان خودروهای ژاپنی، کره‌ای و اروپایی بیشترین سهم از خریدوفروش را به خود اختصاص داده‌اند. درحالی ‌که که از خریدوفروش خودروهای دست دوم چینی هیچ استقبالی نمی‌شود. عضو اتحادیه نمایشگاه‌داران براین باور است که تقاضای موجود در سطح بازار بسیار بیشتر از خریدوفروش‌هایی است که صورت می‌گیرد اما به ‌دلیل رکود و کمبود نقدینگی که وجود دارد، امکان خریدوفروش خودرو وجود ندارد.

منبع:ایران جیب