تامین مواد اولیه مورد نیاز برای تولید، به‌خصوص طی چند ماه گذشته بعد از افزایش قیمت ارز، چالشی بود که قطعه‌سازان را با مشکل جدی در این زمینه مواجه کرد. همین موضوع باعث شد بسیاری از تامین‌کنندگان به جای فروش محصولات خود در بازار داخل، صادرات‌شان را افزایش دهند.

نوسانات نرخ ارز موجب رشد قیمت پایه محصولات پتروشیمی شد که این موضوع نیز بحران دیگری را برای قطعه‌سازان رقم زد. این موضوع در جلسه‌ای میان انجمن و شورای سیاست‌گذاری خودرو مطرح شد تا راه‌حل مناسبی پیدا شود.

پس از آن در راستای کاهش هزینه‌های خرید مواد اولیه و قطعات برای شرکت‌های قطعه‌ساز، کمیته گمرکی انجمن قطعه‌سازان جهت اصلاح تعرفه‌های گمرکی سال ۹۶ با وزارت صنعت، معدن و تجارت به مذاکره پرداختند.

به دنبال این مذاکرات به منظور تکمیل اطلاعات و ارائه بهترین پیشنهاد به این وزارتخانه قرار شد اعضای انجمن قطعه‌سازان در بهمن ماه، فهرستی از ردیف تعرفه‌های مورد استفاده خود تهیه کنند و برای به نتیجه رسیدن این مذاکرات تحویل انجمن قطعه‌سازان دهند تا بر اساس فهرست‌های ارائه شده، در این زمینه تصمیم‌گیری شود.

بر این اساس مازیار بیگلو، دبیر انجمن سازندگان قطعات خودرو در رابطه با آخرین تصمیمات و تغییرات رخ داده در این زمینه توضیح داد.

انجمن قطعه‌سازان در راستای کاهش هزینه‌ها و تسهیل تامین مواد اولیه و قطعات تصمیماتی گرفته است. قرار بود قطعه‌سازان فهرستی از ردیف تعرفه‌های مورد استفاده خود را به انجمن ارائه دهند. روند این تصمیم‌گیری‌ها و اقدامات به چه شکل است؟

به طور کلی یکی از اقداماتی که امسال در مورد تعرفه‌ها انجام داده‌ایم این بود که اطلاع‌رسانی کردیم و از قطعه‌سازان داوطلب خواستیم فهرستی از ردیف تعرفه‌هایی که استفاده می‌کنند، تهیه کرده و این فهرست را به انجمن ارائه دهند.

ضمن اینکه از سازندگان خواسته شد پیشنهاد خود برای سال ۹۶ را نیز اعلام کنند. این فهرست‌ها و پیشنهادها در حال حاضر به دست ما رسیده و در جلسه‌ای که اخیرا با وزارتخانه داشتیم که در آن روی لیستی که انجمن قطعه‌سازان به وزارت صنعت، معدن و تجارت ارائه کرد، کار شد.

بر این اساس ما امیدواریم دخل و تصرفی در لیست‌ها و پیشنهادات انجام نشود و همان تعرفه‌هایی که از طرف انجمن ارائه شد، به تایید برسد. یک سری از این تعرفه‌ها مربوط به قطعات می‌شود و یک سری هم مربوط به مواد اولیه است.

کاری که انجمن در این زمینه انجام داد این است که لیستی شامل تمام این موارد به وزارتخانه ارائه کرده و حالا منتظر مشخص شدن نتیجه هستیم. ضمن اینکه از وزارتخانه درخواست کرده‌ایم اگر موردی در این لیست وجود که از نظر آنها نیاز به تغییر دارد یا در زمینه‌ای با انجمن یا سازندگان اتفاق نظر ندارند، این امکان ایجاد و در جلسه‌ای مشترک، مساله توجیه شود.

موضوعات اصلی که در این فهرست و پیشنهادات مطرح شد شامل چه مواردی است؟

در این زمینه فقط بحث قیمت مد نظر قرار نگرفت، بلکه موضوعاتی مانند ظرفیت تولید قطعات و مواد نیز در نظر گرفته شد، مثل مساله شرکت فولاد مبارکه اصفهان که واقعا دیگر ظرفیت تولیدش به حدی نیست که بخواهد ورق آهن مورد نیاز قطعه‌سازان را تامین کند. یک موضوع دیگر که در این مذاکرات مطرح شد پروژه‌های جدید پژو و رنو بود که احتمال دارد در فازهای اولیه قطعه‌سازان ناچار شوند از قطعه CBU استفاده کنند. بر این اساس این مساله را در نظر گرفته‌ایم که به قطعه‌ساز در این فاز این فرصت داده شود که از CBU استفاده کند و در فازهای بعد مجددا این تعرفه‌ها اصلاح شود.

چه تعداد از قطعه‌سازان فهرست تعرفه و پیشنهادات خود را در این طرح ارائه دادند؟

حدود ۸۵ شرکت، لیست و فهرست تعرفه‌های خود را برای انجمن ارسال کردند. اما با توجه به اینکه در این فهرست‌ها، ردیف تعرفه‌هایی وجود داشت که مشترک بود و در چند شرکت از آنها استفاده می‌شد، با توجه به همه لیست‌ها و با توجه به پیشنهاد سازنده‌ها و ظرفیت‌سنجی در آیتم‌هایی که اشاره شد، انجمن فهرستی شامل کمتر از ۱۰۰ ردیف تعرفه را تهیه کرد و این لیستی بود که درنهایت به وزارتخانه ارائه شد.

بر اساس مذاکرات انجام شده میان انجمن قطعه‌سازان و وزارتخانه و تصمیم‌گیری‌های آینده در این زمینه، قرار است تعرفه‌ها در سال آینده کاهش پیدا کند؟

خیر. لزوما قرار نیست تعرفه‌ها کاهش یابد. تعرفه بعضی از قطعات افزایش خواهد یافت. به خصوص تعرفه آن قطعاتی که اضافه ظرفیت تولید داریم، افزایش پیدا می‌کند که جلوی واردات مشابه خارجی آن قطعه گرفته شود.

مثلا در مورد سیستم‌های الکتروموتور (موتورهای DC) اضافه ظرفیت تولید داخل داریم، در حالی که تعرفه آن پایین و حدود ۱۵ درصد بود. در این مورد درخواست افزایش تعرفه داده‌ایم.

اما در مورد بعضی مواد اولیه مثل ورق فولادی که تعرفه آن سال گذشته با نظر فولاد مبارکه اصفهان به ۲۶ درصد رسیده بود، انجمن درخواست کاهش تعرفه تا حداقل و حدود ۴ یا ۵ درصد را داده است چون تولید داخل کفاف نیاز قطعه‌سازان را نمی‌دهد.

در ماه‌های اخیر قطعه‌سازان برای تامین مواد اولیه مورد نیاز خود از جمله ورق‌های فولادی و آهن در تولید خود با مشکلاتی مواجه بوده‌اند. بر این اساس طبق مذاکرات انجام شده قرار است این کمبودها به چه شکل جبران شود؟

اگر پاسخ این سوال را فقط در مورد ورق‌های فولادی بدهم، باید بگویم ظرفیت تولید فولاد مبارکه حدود ۱۰ هزار تن در سال کمتر از نیاز خودروسازان و زنجیره تامین است.

بنابراین چاره‌ای نیست جز اینکه این ۱۰ هزار تن فولاد آلیاژی ساده وارد شود. از طرف دیگر یک‌سری ورق‌های خاص و مهندسی اصلا جزو تولیدات فولاد مبارکه نیستند. بنابراین این مواد از ابتدا وارداتی بوده‌اند و همین روند هم ادامه پیدا می‌کند.

باید توجه داشت که به هرحال فولادسازی یک صنعت مادر است که در آن به راحتی نمی‌توان افزایش ظرفیت تولید داد. با این حال احتمالا فولاد مبارکه توجیهات خود را دارد و ممکن است اعلام کند که برایش مقرون به‌صرفه و اقتصادی نیست که بخواهد ظرفیت‌سازی کند.

ضمن اینکه این موضوع را هم نباید فراموش کنیم که قطعه‌سازان متاسفانه همیشه با فراز و فرودهای زیادی در زمینه مصرف، تامین، خرید و بازپرداخت‌های خودروسازان مواجه بوده‌اند. در هر صورت مساله این است که همه این‌ها با هم پیش می‌رود و تغییر تعرفه لزوما بهترین انتخاب نیست. همان‌طور که اشاره شد ظرفیت‌سازی فولادسازها و تولید آلیاژ‌ها مختلف فولاد موضوعاتی است که می‌تواند در این زمینه موثر باشد.

یعنی ممکن است پس از بررسی‌ها مشخص شود که بهتر است تولید برخی آلیاژ‌های فولادی کاهش یابد و به جای آن تولید آلیاژ فولادی‌های دیگر افزایش پیدا کند. به طور کلی تلاش ما این است که همه اینها در یک شرایط متوازن و منطقی پیش برود و به نتیجه برسد.

افزایش نرخ ارز در ماه‌های گذشته باعث شده بود برخی تامین‌کنندگان مواد اولیه به جای فروش محصولات خود در بازار کشور آنها را صادر کنند. این موضوع در حال حاضر به چه شکل کنترل می‌شود؟

بله. متاسفانه این اتفاق می‌افتاد که با دستور وزیر صنعت این صادرات تا حدی کاهش یافت. اما از طرف دیگر مساله این است که در کشور یک نگاه صفر و صدی وجود دارد. اینکه قرار باشد فقط جلوی صادرات گرفته شود یا اینکه فقط از ابزار تعرفه استفاده شود، صحیح نیست. موضوع مد نظر ما این است که تامین مواد اولیه داخل و پاسخ به نیاز داخل داده شود و بعد مازاد تولید، امکان صادرات داشته باشد.

به عنوان آخرین سوال، دو رویداد همایش دو روزه بین‌المللی صنعت خودرو و نمایشگاه بین‌المللی خودروی تهران هفته گذشته در پایتخت برگزار شد. دستاوردهای این دو رویداد برای صنعت قطعه‌سازی چه بود؟ آیا مذاکرات یا قراردادی که منجر به تعامل یا همکاری مشترک با شرکت‌های خارجی باشد انجام شد یا خیر؟

در واقع ملاک اینکه بگوییم قراردادی چه در قالب جوینت‌ونچر و چه در قالب همکاری رسمی است، چک-‌دی است که پس از آن برگزار می‌شود. این در حالی است که ما در این روزها چک-دی نداشته‌ایم. اگرچه احتمال برگزاری چک‌-دی در هفته‌های پیش‌رو وجود دارد که پس از آن موضوع را به صورت رسمی اعلام می‌کنیم.

مشخص است که این مذاکرات با شرکت‌های کدام کشورها انجام شده است و قراردادها با کدام کشورها خواهد بود؟

مذاکرات بسیار زیادی در این مدت انجام شده است که عموما با شرکت‌هایی از کشورهای فرانسه، آلمان و ایتالیا بوده‌اند. اما تا پیش از اعلام رسمی قراردادها، امکان نام بردن از شرکت‌های داخلی و خارجی را نداریم.

منبع:روزنامه دنیای خودرو