رضا رحمانی وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: خودروسازان باید از مردم عذرخواهی میکردند و قول میدادند که جبران میکنند.
مشروح گفتوگو با رضا رحمانی را در ادامه میخوانید:
یکی از کارهایی که شما انجام دادید و به مذاق خودروسازان خوش نیامد، کاهش قیمت خودروهای ثبتنام قطعی بود. زمانی که با افزایش قیمت خودرو موافقت شد، خودروسازان از مردم طلب پول کردند و در پی تحصنی که صورت گرفت دستور برگشت قیمت برای مردم تا دی ماه را دادید. این دستور از نظر کارشناسان و فعالان صنعت خودرو اشتباه بود چرا که اجازه دادید خودروسازان همچنان زیانده باشند. هر چند این اتفاق برای مردم خوشایند بود. اکنون که از این دستور فاصله گرفتیم چه نگاهی دارید؟
باید کارمان به دور از جوسازیها باشد و امور قاطعانه پیگیری شود. تصمیم ما در مورد خودرو درست بود. خودروسازان باید از مردم عذرخواهی میکردند باید توضیح میدادند که تحریمها با این صنعت چه کرده و قول میدادند که جبران میکنند. از آنها خواستهام محکم باشند و بگویند که به همه تعهدات خود عمل میکنند. مردم باید بفهمند ما کنارشان هستیم. هیچ گونه مماشاتی از سازمان حمایت در برابر احقاق حقوق مردم مورد قبول نیست و باید بهصورت روزمره دستورات صادر شده را پیگیری کند. اطلاعرسانی از نحوه واگذاری و اطمینان بخشیدن به مردم نسبت به احقاق حقشان موضوعی است که هم خودروسازان و هم سازمان حمایت باید به طور جدی در آن اهتمام داشته باشند.
بهنظر میرسد شما خودتان از منتقدین خودروسازان هستید. آیا ادامه فعالیت خودروسازان با توجه به وضعیتی که پیش آمده ضروری است؟
من منتقد عملکرد آنها هستم ولی ماهیتشان را زیر سؤال نمیبرم. فعالیت خودروسازان به سود مردم است. گردش مالی ایران خودرو حدود ۱۲۰تا۱۳۰ هزار میلیارد تومان است که با ارز نیمایی ۱۳تا۱۴ میلیارد دلار میشود. یعنی اگر همین صنعت نبود، باید این همه دلار از کشور خارج میشد. در حالی که اکنون ۳تا۴ میلیارد دلار در حوزه خودرو خروج ارز داریم.
۱۰۰ روز است که به وزارت صمت آمدهاید. این روزها غیر از خودرو، کدام مسأله را پیگیری میکنید؟
به قول مولانا «بند اندر پای نیست در جان و دل است. مشکل اندر مشکل اندر مشکل است.» مهمترین موانع موجود بیشتر«فکری» است. باید در نگرش ما تغییر ایجاد شود. برخی پارادایمها باید عوض شود. با نگاههای معمولی و سنتی نمیشود کار را پیش برد. امروز هیچ کس تردید ندارد که ما درگیر یک جنگ شدید اقتصادی هستیم و تردیدی نیست که جنگ خطرناک تری هم با عنوان جنگ روانی در کنار آن داریم. تشخیص آن هم سخت است. جنگ روانی یعنی اینکه کاری کنند ما مرتب بگوییم نمیشود، راه مقابله با این جنگ روانی چیست؟هر استانی رفتهام این موضوع را تأکید کردهام. امروز استراتژی ما برای مقابله با تحریم و سیاست دولت که از فرمایشات رهبر معظم انقلاب الگو گرفتهایم، حفظ وضع موجود کارخانجات و تولید و اشتغال است. رهبر معظم انقلاب فرموده اند: «امروز حفظ وضع موجود کارخانجات و اشتغال یک جهاد است.»
برای عبور از این بحران چه باید کرد؟
وضعیت موجود مدیریت اقتضایی میطلبد. شرایط جدید، مباحثی را به ما تحمیل میکند تا این شرایط موجود را حفظ کنیم.اما این نباید ما را از کار برنامهای، منسجم و با هدف درازمدت غافل کند. برخی واحدها ناگزیرند میدانی کار کنند. اینکه مواد اولیه واحدها چگونه تهیه شود؟ تکنولوژی و نقدینگی و سرمایه در گردش و ثابت و ارتباط با دستگاههای مختلف را پیگیری میکنند.در کنار این ما باید حرکت با برنامه نیز داشته باشیم. مثل قطاری که حرکت میکند ما مجبوریم در این حرکت بدون اینکه توقف کند این جهت را اصلاح کنیم.
برنامههایی تدوین شده است. امسال برای اولین بار یک سری پروژههای ویژه متناسب با شرایط کشورتدوین شده است و اولویتهایمان را مشخص کردهایم. سیاستها تعیین شدهاند. جهت گیریهای کلی کشور را لحاظ کردهایم و اسناد بالادستی را مدنظر قراردادهایم تا رسیدهایم به پروژههای ویژه. این پروژهها در قالب ابلاغیههای اقتصاد مقاومتی یا تفاهمنامههایی که با سازمان برنامه و بودجه منعقد شده است، پیگیری میشود.
چه برنامهای برای توسعه تولید، خودروسازی، توسعه صادرات و مبارزه با فساد دارید؟
برنامههای تحولآمیز در حوزه صنعت خودرو در جهت تولید خودروی با کیفیت، مبارزه با فساد سازمان یافته و تأمین کالاهای اساسی از طریق ذخیرهسازی، از مهمترین برنامهها است که بخشی از آن آغاز شده است. برای راهبری بخش صنعت ۵۷ برنامه عملیاتی پیشبینی شده است.
برای حوزه معدن ۲۹ برنامه و برای بازار و تجارت و بازرگانی نیز ۴۰ برنامه راهبردی تعریف شده است و یکی از برنامههایم ایجاد رابطه سازنده و نزدیک با مجلس است.
اولویت شما برای حمایت از صنایع چیست؟
شرکتهای صادراتی یا دانش بنیان، اشتغال زا، فعال در مناطق محروم و آنها که در زنجیره ارزش هستند، هر یک اولویتهایی برای حمایت دارند. قطعه سازی(قطعات خودرو و لوازم خانگی) هم جزو صنایع اولویت دار است.
چه برنامهای برای رفع مشکلات صنعت خودروسازی کشور دارید؟
یکی از اصلیترین و مهمترین برنامههای ما که به طور حتم برای مردم نیز از اهمیت بالایی برخوردار است، واردات ماشینآلات و فناوریها است. در بخشهایی که عنوان کردید برنامهریزی لازم صورت گرفته است. اما در حوزه خودرو برنامهای تحولآمیز خواهیم داشت به گونهای که شاهد تولید خودروی با کیفیت و با قیمت مناسب باشیم.
از نظر شما عمدهترین مشکلات بخش صنعت چیست؟
مشکل نگوییم، اینها مسأله است.از نظرمن مهمترین مسأله به فرهنگ برمیگردد. یک روز در یک مصاحبهای گفتم فرهنگ باید به کمک صنعت بشتابد. اکنون نیز همین نظر را دارم. بحث من این است که باید این باور در آحاد جامعه ایجاد شود که تولید داخل وساخت داخل در توان ظرفیت تولید داخل است که مشکلات ما را حل میکند. باید باور کنیم که مسائل اساسی کشور، تورم، بیکاری، فقر و عدم توسعه یافتگی مناطق و خیلی از مسائل کلان در گرو تولید داخل است. مثلاً این نوسانات ارزی و قیمت و... اگر سبد تولیدمان بزرگ و تولید بیشتر شود، نوسانات کمتر خواهد شد. یکی از علل این نوسانات تولید کم است.از نظر من مبنا را از نظرفکری وفرهنگی باید جا بیندازیم که تولید ملی یعنی چه؟ و چه آثاری دارد؟ مباحث مدیریتی، بهرهوری و تکنولوژیک و خیلی از مباحث نظیر کوچک شدن دولت و مباحث متنوع توزیع درآمد و عادلانه کردن آن و رفع فقر در کشور در این تأثیر دارد.
وقتی جزئیتر میشویم. تولید از تأمین مواد اولیه و مسائل مالی (چون همیشه میگویند یکی از الزامات تولید نقدینگی و سرمایه در گردش است) آغاز میشود. سرمایه در گردش تولید، مثل آب برای مزرعه است. هر تولید باید در کنار خود یک فروش هم داشته باشد. بازاریابی یا به عبارت علمیتر «تقاضا». تقاضای خارجی هم همان صادرات است.
در صحبت هایتان به جنگ اقتصادی اشاره کردید و این امر از سوی کارشناسان هم عنوان میشود. اما مطرح شدن آن کافی نیست برای مبارزه با جنگ چه کاری انجام خواهید داد؟
مدیریت شرایط تحریم و رصد آثار تحریم از طریق ستاد تحریم وزارتخانه دنبال میشود تا مقابله با آثار آن و استفاده از شرایط جدید را برنامهریزی کنیم. برنامههای مختلفی متناسب با شرایط جدید، دوره تحریم و اصول اقتصاد مقاومتی تعریف شده است. اتاق بحران را به اتاق پیشگیری و درمان تبدیل کردهایم. باید نهضت اقتصادی را شروع کنیم. از شهرهای صنعتی هم شروع شود و دامنهاش تمام کشور را بگیرد. همکاران من در وزارتخانه میدانند که تحملش را ندارم که به «تولید» بیمهری شود. مطلب اصلی حفظ وضع موجود تولید است. همه میتوانند در این جهت کمک کنند. حتی با یک لبخند قرار نیست که بانک، واحدی را تملک یا تعطیل کند، سیاست بانک مرکزی هم این نیست. سیاست وزارت اقتصاد هم این نیست حتی اگر طرف بدهکار باشد، واحد صنعتی را ببندد. ما حق نداریم واحد را تعطیل کنیم، حتی اگر قانونی باشد. بانک اگر بخواهد واحد صنعتی را تملک کند یک شرط دارد و آن این است که واحد نباید تعطیل شود. تعطیلی واحد خلاف سیاستهای نظام است.
آیا میتوانید توقعاتی را که مردم از سیاستگذاران در حوزه اشتغال و تنظیم بازار دارند، برآورده کنید؟
مهمترین توقع، حفظ اشتغال موجود است. به جای اتاق بحران، اتاق پیشگیری و درمان را با استفاده از توان مردم، بخش خصوصی، مجلس و بخشهای مختلف دولت به وجود میآوریم. مردم از مسئولان توقع دارند از تنش و اختلاف بپرهیزند و برای بهبود شرایط بهعنوان مسأله مورد نظر آنها بکوشند. مردم از ما توقع معجزه ندارند، آنها تنها انتظار دارند از تنش جلوگیری کنیم. تمام سعی ما این است که بازار را کنترل کنیم و اجازه ندهیم قیمت دستخوش تغییرات شود. برای این امر راهکارهای عملیاتی مناسبی دیده شده است.