با بالا رفتن قیمت ارز و مواد اولیه مورد نیاز خودروسازان، فشار مالی بیشتری به خودروسازان وارد شد و باعث ایجاد کمبود نقدینگی و افزایش بدهی های معوق آنها به قطعه سازان شد. این مسئله عاملی شد تا خودروسازان درگیر مشکلات بیشماری بشوند و توجه کمتری به کیفیت ساخت مواد اولیه، لوازم و قطعات مورد نیاز برای تولید محصولاتشان داشته باشند. زیرا اولویت تولید محصول و فروش آن بود در شرایط سخت تحریمی و وضعیت بد اقتصادی در کشور. همین مسئله باعث شد تا در سالهای 98 و 99 کیفیت تولید در محصولات داخلی تا حدودی پایین بیاید ولی قیمت خودرو ها در کارخانه روز به روز بالا برود. واقعیت این است که مبنا در بازارهای جهانی برای فروش یک خودرو کیفیت ساخت و تولید آن خودرو است و کیفیت عاملی است که باعث بالا رفتن تقاضا و میزان فروش می شود. وقتی کیفیت بالا رود مطمئنا قیمت آن محصول هم بالا می رود و به العکس.
عضو هیات مدیره انجمن تخصصی صنایع همگن نیرومحرکه و قطعهسازان خودرو کشور اظهار داشت: کیفیت نمیبایست، تعیین کننده قیمت خودرو باشد. اما فراهم نبودن شرایط مساعد برای تولید موجب در تنگنا قرار گرفتن و نارضایتی قطعهساز، تولیدکننده مواد اولیه و نیروی کار میشود.
محمود نجفی سهی با بیان اینکه در شرایط نامساعد تولید و تحت فشار قرار دادن قطعهساز نمیتوان انتظار ارتقای کیفیت را داشت، افزود: گاهی تولید سودده نیست و یا نقدینگی کافی برای ارتقای کیفیت و صرف هزینه در مباحث R&D وجود ندارد و ارتباط نقدینگی و قیمت با کیفیت به مباحثی از این قبیل مربوط میشود.
عضو هیات مدیره انجمن تخصصی صنایع همگن نیرومحرکه و قطعهسازان خودرو کشور گفت: اگر تولید سودده باشد و یا محصولات با قیمتهای بالا به فروش برسد، اما از لحاظ کیفی ضعیف باشد، تولیدکننده میبایست مورد بازخواست قرار گیرد تا در این میان خریدار مورد ظلم واقع نشود.
نجفی سهی در خصوص مشکلات کیفی قطعهسازان تصریح کرد: خودروسازان نسبت به ارتقای کیفی قطعات تحویلی از سوی قطعهسازان، استانداردها و ضوابط سخت گیرانهای را اعمال میکنند اما سوالاتی که در این میان مطرح میشود، میزان رعایت استانداردهای مورد نظر خودروسازان در تولید قطعه و وضعیت کنترل کیفی و تایید و رد قطعات در انبارهای خودروسازان یا شرکتهای تامین کننده نظیر سازه گستر و ساپکو است.
وی ادامه داد: کمبود نقدینگی میتواند از عواملی باشد که خودروساز به واسطه آن، نسبت به افت کیفیت قطعات دریافتی با مسامحه برخورد کند، اما در این میان تحویل خودرو با کیفیت پایین، ظلم به خریدار است.
وی با بیان اینکه تکنولوژی روزانه در حال ارتقا است اما خودروهای کنونی با تکنولوژی 30 سال گذشته به تولید میرسند، گفت: این حق برای مشتریان وجود دارد که با مقایسه کیفیت خودروهای داخلی با تکنولوژی روز دنیا نسبت به کیفیت و عدم بروزرسانی اعتراض داشته باشد.
عضو هیات مدیره انجمن تخصصی صنایع همگن نیرومحرکه و قطعهسازان خودرو کشور در خصوص راهکارهای ارتقای کیفیت توضیح داد: اگر بخواهیم تولید خودروهای فعلی تداوم داشته باشد، باید یک برنامه واحد را دنبال نماییم، اما اگر بخواهیم خودروهای مطابق روز تولید کنیم، خودروهای جدید از لحاظ استانداردی، کیفیت و درصد عملکرد با خودروهای قدیمی متفاوت است.
نجفی سهی رعایت استانداردهای خودروساز در تحویل قطعات ، رفع مشکل نقدینگی و پرداخت مطالبات قطعهسازان به طوری که در شرایطی قرار نگیرند که از روی اجبار ناچار به کاهش کیفیت شوند و همچنین عوامل خارجی نظیر کیفیت مواد اولیه ورودی به کارخانجات از قبیل ورق، فولاد و رنگ، از عوامل اثرگذار در ارتقا و افت کیفیت، ظرفیت تولید و رضایت مصرفکننده است.
وی در پایان در خصوص موضوع استقلال قطعهسازان به عنوان یکی از مباحث مورد اشاره در طرح تحول کیفیت در زنجیره تامین صنعت خودرو که توسط انجمن کیفیت ایران تدوین و ارائه شده است، خاطرنشان کرد: اگر از نظرات قطعهسازان و خودروسازان در تدوین این طرح استفاده شده باشد، مورد قبول است و میبایست رعایت شود اما اگر پیش نیاز اجرایی کردن آن، رفع برخی از مشکلات است، موانع و مشکلات بیرونی موجود در زنجیره تامین قطعهساز علاوه بر موانع موجود در زنجیره تامین خودروسازیها میبایست در تدوین این طرح دیده شود.