چرا ورود خودرو به بورس مهم است؟

برخی کارشناسان و فعالان حوزه خودرو معتقدند که در شرایط  کنونی، عرضه خودرو در بورس، شفاف ترین روش برای تعیین قیمت واقعی این کالا به شمار می رود که به تدریج می تواند خودروسازی را از قید و بند قیمت گذاری دستوری برهاند، پای دلالان را از نفوذ در این حوزه کوتاه کند، بساط رانت و دلالی ناشی از فاصله قیمت های کارخانه و بازار را برچیند و مصرف کنندگان واقعی  را به سود حاصل از خرید محصولات برسانند.

در حالی که عرضه خودرو در بورس کالا در تاریخ ١٨ خرداد با درخواست وزارت صنعت، معدن و تجارت تعلیق شد، پس از تصویب طرح عرضه خودرو در بورس‌کالا در شورای بورس و اعلام آمادگی گروه بهمن برای عرضه ۶۰۰ دستگاه خودرو فیدلیتی و دیگنیتی در تاریخ ۲۶ مردادماه، گروه خودروسازی سایپا نیز در روز گذشته، برای عرضه محصولات خو در هفته چهارم مردادماه اعلام آمادگی کرد. در حال حاضر نیز طبق مصوبه جدید، خودروسازی مختلف از جمله ایران خودرو در هفته آتی وارد بورس کالا خواهند شد. بنابراین به نظر می رسد که اختلافات دولت و مجلسی ها بر سر ورود خودرو به بورس از بین رفته و یا کاهش یافته است.

روز گذشته ایران خودرو اعلام کرد که هایما را وارد بورس کالا می‌کند. در اطلاعیه این شرکت آمده است که  گروه صنعتی ایران خودرو با هدف شفاف‌سازی فروش محصولات و حذف تدریجی قرعه‌کشی، برای عرضه خودرو در بورس کالا اقدام کرده که در نخستین گام، بخشی از تولیدات دو مدل هایما S۵ و S۷ از این طریق به فروش خواهد رسید.

براساس برنامه‌ریزی صورت گرفته دو مدل خودرو هایما در بورس کالا به فروش خواهند رسید. این اقدام در راستای شفافیت در فروش محصولات، ایجاد امکان خرید آسان برای مشتریان واقعی و حذف سودجویان از فرآیند فروش و در نهایت حذف قرعه کشی صورت خواهد گرفت.

عرضه خودرو در بورس کالا می‌تواند رانت این بازار را کاهش و آن را به تعادل قیمتی برساند. در وهله نخست قیمت‌گذاری دستوری در خودرو به پایان می‌رسد یعنی قیمت بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. پس از آن قیمت خودرو به تعادل می‌رسد.

کارشناسان خودرویی عقیده دارند ۸۰‌ درصد از خودروهای تولیدشده این دو خودروساز با مکانیسم قرعه‌کشی به متقاضیان فروخته می‌شد، در بازار آزاد پیدا می‌شوند و به دست مصرف‌کننده واقعی نمی‌رسد. این به‌معنای توزیع رانت در بازار است که البته با اقدامات تازه دولت انتظار می‌رود این روند اصلاح شود. از سوی دیگر خودروسازی‌ها بیش از ۱۲۵هزار میلیارد تومان زیان انباشته دارند. طبق محاسبات وزارت صنعت و تحلیلگران بهترین مسیر برای بهبود عملکرد مالی این شرکت‌ها کشف قیمت‌های واقعی محصولات این شرکت‌ها از طریق مکانیسم‌های بورس‌ کالاست.