خودروسازان کمتر از 60 روز فرصت دارند تا از ابتدای دی ماه بزرگترین پروژه استاندارد خودرویی یعنی مرحله سوم طرح "استانداردهای ۸۵‌گانه خودرویی" را اجرایی کنند.

اسفند ماه سال گذشته بود که سازمان ملی استاندارد ایران از افزایش تعداد استانداردهای خودرویی از ۵۵ به ۸۵ مورد خبر داد و اعلام کرد که براساس تفاهم‌نامه‌ای بین این سازمان و وزارت صنعت، معدن و تجارت، ارتقای این استانداردها از نظر تعداد و کیفیت مطرح شده است؛ موضوعی که براساس مصوبه شورای سیاست‌گذاری خودرو با حضور وزیر وقت صنعت، معدن و تجارت، رییس سازمان ملی استاندارد، خودروسازان و قطعه‌سازان در دستور کار قرار گرفت.

براساس زمان‌بندی صورت گرفته باید تا ابتدای دی ماه سال گذشته ۶۱ مورد استاندارد خودرویی اجرایی می‌شد و پس از آن تا ابتدای تیر ماه سال ۱۳۹۷ دو مورد به ۶۱ استاندارد قبلی اضافه شد و در نهایت با اضافه شدن ۲۲ مورد استاندارد خودرویی دیگر تا دی ماه سال ۱۳۹۷، تعداد استانداردهای اجباری خودروهای سواری به ۸۵ مورد افزایش می‌یابد.

طبق قانون، هر استانداردی که تدوین و اعلام می‌شود برای اجرای آن باید مهلت زمان مشخصی به واحد تولیدی مربوطه داده شود، قانون‌گذار اعلام کرده این فرصت زمانی نباید کمتر از سه ماه باشد و تنها مربوط به صنعت خودروسازی هم نیست چرا که باید تولیدکننده این فرصت را به منظور تغییر وضعیت در اختیار داشته باشد و با توجه به این‌که صنعت خودروسازی به دلیل پیچیدگی نیازمند مهلت زمانی بیشتری است، بنابراین فرصت ارائه شده توسط شورای سیاست‌گذاری خودرو تا ابتدای دی‌ماه سال ۱۳۹۷ و در سه مرحله زمانی تعیین شد.

براساس تصمیمی که در شورای سیاست‌گذاری خودرو با حضور وزیر وقت صنعت، معدن، تجارت، خودروسازان، قطعه‌سازان و رییس سازمان ملی استاندارد ایران اتخاذ شد، موارد اولیه تدوین شده در خصوص استانداردهای خودرویی که باید در موعد زمانی نزدیک‌تری اجرایی شوند، استانداردهای ساده‌تری به شمار می‌آمدند تا خودروسازان بتوانند از عهده‌ اجرای آن برآیند اما هرچه به اجرای استانداردهایی که نیاز است تا ابتدای دی‌ماه سال ۱۳۹۷ اجرایی شوند، نزدیک می‌شویم شرایط برای خودروسازان سخت‌تر خواهد شد.

باید خاطرنشان کرد که در اروپا افزایش استانداردهای خودرویی در سال ۲۰۱۶ و در ایران نیز در سال ۲۰۱۷ الزام‌آور شده است و اگر خودروسازی نتواند افزایش استانداردهای خودرویی را به ۸۵ مورد را در دستور کار قرار دهد با توقف خط تولید محصول مربوطه مواجه می‌شود.

فاز اول؛ توقف تولید ۲۵ خودروی سواری و سنگین جاده‌ای

با اجرای فاز اول استانداردهای جدید اجباری خودرو از اول دی ماه ۱۳۹۶، تولید ۲۵ خودروی سواری و سنگین جاده‌ای از جمله خودروهای MVM ۳۱۵ سدان، MVM ۵۵۰، تیگو ۵، سایپا ۱۳۱ و سایپا ۱۳۲ دوگانه‌سوز، سایپا ۱۴۱ بنزینی و دوگانه‌سوز، آریو ۱۵۰۰ سی‌سی، پژو پارس با موتور XUM، وانت تک کابین و دو کابین مزدا بنزینی و دوگانه‌سوز، وانت کارا ۱۷۰۰(بنزینی و دوگانه‌سوز)، آسا B ۵۰F، لیفان ۶۲۰، لیفان X۵۰، لیفان X۶۰، جک و J۵ هیوندای I۱۰ از دستور کار خودروسازان خارج شد.

علاوه بر خودروهای سواری اعلام شده، خودروهای سنگین کشنده نیمه تریلر آکسور مدل ۱۸۴۳ LS، کامیون فاقد اتاق بار دانگ فنگ مدل K۱۰۵۱S، کشنده نیمه تیریلر اسکانیا مدل R۴۴۰LA، کشنده نیمه تریلر اسکانیا مدل R۴۶۰LA، کشنده نیمه تریلر FAW مدل J۶-CA ۴۲۵۰، کشنده نیمه تریلر FAW مدل J۶-CA۴۱۸۰ و اتوبوس بین شهری درسا با موتور اسکانیا dc ۱۳۱۰۷ خودروهای سنگینی هستند که از ابتدای آذر ماه سال گذشته براساس مصوبه مربوط به توقف خط تولید خودروهای غیراستاندارد با توقف خط تولید روبرو شده‌اند.

فاز دوم؛ خط تولید هیچ خودرویی متوقف نشد

اما در مرحله دوم اجرای استانداردهای ۸۵ گانه خودرویی، خط تولید هیچ خودرویی متوقف نشد و سه خودروی جدید نیز مجوز ورود به بازار دریافت کردند و علاوه بر این، سه خودروی "سیتروئن"، "وانت آمیکو" و "FAW" مجوز ورود به بازار ایران را دریافت کردند و توانستند استانداردهای ۸۵گانه را پاس کنند.

۲ ماه تا سررسید بزرگترین پروژه استاندارد خودرویی

نکته قابل اشاره این‌که صرفا در مورد خودروهای تولید داخلی که از قبل خط تولید آن‌ها وجود داشته، زمان‌بندی سه مرحله‌ای مدنظر قرار گرفته است که در مرحله دوم هیچ یک از این خودروها با توقف خط تولید روبرو نشدند هر چند که در مرحله اول ۲۵ خودرو با توقف خط تولید روبرو شدند. اما خودروهای وارداتی و خودروهای جدید تولیدی موظف به رعایت استانداردهای ۸۵ گانه از همان ابتدای دی ماه سال گذشته (۱۳۹۶) هستند.

در عین حال پس از تصمیم سازمان ملی استاندارد ایران مبنی بر تحقق استانداردهای ۸۵ گانه خودرویی تا ابتدای دی ماه سال ۱۳۹۷، اعتراضات مختلفی در ارتباط با برخی از این استانداردها مطرح شد مبنی بر این‌که مواردی از استانداردهای ۸۵ گانه حتی در اروپا نیز اجباری نیست. مسئله‌ای که موجب شد نیره پیروزبخت - رئیس سازمان ملی استاندارد ایران - در اولین واکنش خود اعلام کند که این سازمان بر موضع خویش درباره زمان‌بندی اجرای استانداردهای خودرویی تاکید دارد و براساس مصوبه شورای سیاست‌گذاری خودرو، تمامی واردکنندگان و تولیدکنندگان موظف به اجرای استانداردهای مذکور طبق جدول زمان‌بندی اعلام شده از سوی سازمان ملی استاندارد هستند.

در نهایت باید منتظر ماند و دید که چه سرنوشتی در انتظار استانداردهای ۸۵ گانه خودرویی تا ابتدای دی ماه سال جاری به عنوان فاز سوم اجرای این استانداردها خواهد بود.