بسیاری از ایرانی‌ها بر این عقیده‌اند که «دود از کنده بلند می‌شود»! شاید دلیل این امر افت کیفیت محصولات مختلف داخلی (به ویژه در بخش ماشین‌ها و ابزارها) و عدم صلب اعتماد مردم نسبت به تولیدات قدیمی در بین سال‌های متمادی استفاده در گذشته باشد یا حتی رواج استفاده از محصولات با کیفیت‌تر خارجی در گذشته و وجود اختلاف فاحش نسبت به محصولات فعلی تولید داخلی، به عقیده‌ای واهی یا منطقی می‌تواند از دلایل دوام اعتماد مردم نسبت به برخی محصولات خاک خورده باشد! برای مثال، هنوز هم یافت می‌شوند کسانی که کولرهای آبی دستی «ارج» را به یک اسپیلت مدرن ترجیح دهند و یا حتی زنده شدن نام «کانادا درای» به عنوان یک نوشیدنی نوستالژیک، معتقدین به ضرب‌المثل فوق‌الذکر را به وجد آورد! حال این مسائل را به دنیای چهار‌چرخ‌ها وارد کنیم؛ پس از گذشت بیش از 4 دهه از تولید پیکان، هنوز هم نمونه‌هایی از این خودرو را به کرّات در خیابان‌ها مشاهده می‌کنیم و این یعنی تداوم اعتماد نسبت به محصول و یا حتی بسیاری از علاقه‌مندان به خودروهای آمریکایی، کماکان از نمونه‌های کلاسیک این دسته خودروها به عنوان اتومبیل روزمره استفاده می‌کنند. از این دسته مثال‌ها به وفور یافت می‌شود اما اجازه دهید از بحث خارج نشویم!

در اوایل دهه 90 میلادی (70 شمسی) و با از سر‌گیری واردات خودروهای اغلب کُره‌ای، ژاپنی و آلمانی به بازار ایران، خیابان‌های کشور دوباره رنگ و بوی تازگی گرفت. وارد‌کنندگان اغلب به سراغ محصولات خانوادگی، به ویژه سدان‌های پر‌فروش در بازار جهانی می‌رفتند که در این میان، محصولات دوو موتورز کُره که آن روزها تحت نظر جنرال موتورز آمریکا به فعالیت می‌پرداخت، سهم عظیمی از واردات را به خود اختصاص می‌داد. دوو کُره جنوبی در ابتدا با یک محصول ریسر 1500 به بازار ایران رسید و پس از آن اسپرو 2000 به لیست واردات گروه کرمان خودرو اضافه شد و در نهایت سی‌یلو و ماتیز نیز ‌روی خط تولید این خودروساز قرار گرفت که در این مطلب به سراغ 2 محصول مناسب برای استفاده روزمره این خودروساز خواهیم رفت.

دوو ریسر

ریسر نخستین محصولی از گروه دوو بود که به ایران وارد شد. این سدان سایز متوسط با پیشرانه کم‌حجم و تیپ‌بندی مناسب، از محبوبیت خوبی در بازار ایران بهره برد. ریسر در بازار ایالات متحده آمریکا با نام پونتیاک لِمَنز شناخته می‌شود و به همین خاطر روی غربیلک یا جلوپنجره برخی ریسر‌های پیش از سال 1993 موجود در بازار ایران، لوگوی مثلثی‌شکل پونتیاک را می‌بینیم. این خودرو روی پلت‌فرمی در یک کلاس پایین‌تر از دوو اسپرو، یعنی پلت‌فرم T جنرال موتورز، مشترک با اپل کادت طراحی شد که در حد‌فاصل اواخر 1991 تا 1994 در انواع مختلفی اعم از سدان و ‌هاچ‌بک‌های 3‌در و 5‌در به بازار ایران وارد شد.

نمای ظاهری

ریسر از جمله خودروهایی است که ظاهری مابین خط‌مشی طراحی خودروسازی دهه 80 و 90 میلادی دارد. در بدنه این پونتیاک/دوو، هنوز هم خطوط شکسته رایج در دهه 70 دیده می‌شوند اما با اضافه‌شدن زوایای نرم به بخش‌هایی همچون در‌ پیشرانه و گلگیرها، چهره خودرو مدرن‌تر شده است. چراغ‌های مربعی‌شکل با راهنماهای جداگانه تا روی گلگیر خودرو ادامه پیدا کرده‌اند و در نهایت در بخش بالایی به خط کمر خودرو می‌رسند. این نمونه از دوو ریسر که اکثرا در سال 1992 در 2 نمونه سدان و ‌هاچ‌بک 5‌در به بازار ایران رسیده است، (در نمونه‌های GT-i و GT-E) در بخش قطعات ظاهری اعم از چراغ‌ها و سپر، دچار مشکلات شدیدی هستند؛ به همین خاطر پس از بروز حادثه‌ای برای این خودرو، راهی به جز استفاده از ادوات ظاهری خودروهای دیگر همچون پراید، برای ترمیم نخواهید داشت که در این صورت بخش عقب خودرو چندان راه‌حل مناسبی نخواهد داشت. در سال 1993، دوو ریسر را به اتاق طراحی بازگرداند تا با اعمال تغییرات جدید و در نهایت همسان‌سازی خودرو با خط‌مشی ظاهر نرم‌تر خودروهای دهه 90 میلادی و البته شبیه‌تر شدن به برادر بزرگ خود، اسپرو، ریسر نیز در 2 سال آخر دوره تولید با چهره‌ای عامه‌پسند‌تر به بازار وارد شود. اکثر دوو ریسرهای ایران از نوع GTi و در سال 1993 به خاک کشور وارد شده‌اند؛ به همین خاطر نمونه فیس‌لیفت این خودرو از وضعیت بسیار بهتری در بخش ظاهری برخوردار است. اما توجه داشته باشید که به دلیل بهره‌گیری از دماغه کشیده در این خودرو، ترجیحا نمونه‌ای بدون ضربه از جلو را انتخاب کنید.

پیشرانه

وارد‌کنندگان خودروهای دهه 90 میلادی، اغلب به سراغ پیشرانه‌ای در حد متوسط برای ارائه قابلیت‌های دینامیکی نسبتا مناسب در کنار مصرف سوخت بهینه می‌رفتند. به همین خاطر از بین چند نوع 4 سیلندر با احجام 1.5، 1.6 و 2 لیتر، برای خودروی پیش از فیس‌لیفت نمونه 1.5 لیتری TBi در نظر گرفته شد که با بهره‌گیری از یک انژکتور، قادر به تولید حداکثر قدرت 70 اسب بخار (75 واحد برای نمونه‌های 1.5 آی) روی داینو در دور موتور 5200 دور بر دقیقه بود. برای خرید چنین خودرویی، پیش از هرچیز از سلامت سیستم سوخت‌پاش، بدنه TBI و پاشش صحیح سوزن انژکتور اطمینان حاصل کنید. پاشش سینوسی و یا بیش از حد، علاوه بر افزایش مصرف سوخت، باعث نامیزان کار کردن پیشرانه و ایجاد مشکلات جدی‌تر در دراز‌مدت خواهد شد. همچنین سنسورهای مختلف از جمله پتاسیومتر، مت و مپ نیز تاثیر بسیاری در سلامت پیشرانه خواهد داشت. شتاب صفر تا 100 در حدود 14 ثانیه در کنار مصرف سوخت 7.1 لیتر در 100 کیلومتر به صورت ترکیبی و البته در حدود 4.5 به صورت تجربی (موثق و آزمایش شده)، اعدادی است که با استفاده از این پیشرانه روی ریسر حاصل می‌شوند. پس از ارائه نسل فیس‌لیفت شده این خودرو، نمونه GT-i با 4 انژکتور به بازار راه پیدا کرد. هنوز هم ریسر با پیشرانه 4 سیلندر 1.5 لیتری یافت می‌شد اما این بار به لطف استفاده از 4 سوزن مختلف و به قولی mpfi شدن پیشرانه، قادر به تولید حداکثر قدرت 87 اسب بخار در دور موتور مشابه نمونه گذشته بود که البته با وجود کاهش 2 ثانیه‌ای شتاب صفر تا 100خودرو، مصرف سوخت نیز در حدود یک لیتر کاهش پیدا کرده بود. اما در خرید این خودرو نیز توجه ویژه‌ای به سوزن‌های پاشش سوخت داشته باشید؛ چرا که نمونه اصلی بسیار کمیاب و البته گران‌قیمت است. ریسر از جمله خودروهایی است که در صورت سلامت کامل پیشرانه و سیستم برق‌رسانی، نمونه خوبی برای استفاده روزمره خواهد بود.

ریسر بخریم؟!

جالب است بدانید نمونه‌های 1992 و ‌هاچ‌بک این خودرو را می‌توان با هزینه‌ای حتی کمتر از 6 میلیون تومان خریداری کرد که در این بازه قیمتی، تنها با پرایدهای ‌هاچ‌بک کُره‌ای (کاربراتوری) مواجه خواهیم بود. اما توجه داشته باشید که خرید پراید، با توجه به وفور قطعات یدکی، بسیار عاقلانه‌تر به‌نظر می‌رسد؛ اگرچه که سواری بسیار راحت حتی نمونه ‌هاچ‌بک این خودرو در کنار امکاناتی همچون شیشه‌های برقی و پمپ هیدرولیک فرمان ممکن است کمی وسوسه‌انگیز باشد. اما خرید نمونه قبل از 93 این خودرو چندان پیشنهاد نمی‌شود. ریسر 93 و 94، در دو نوع ‌هاچ‌بک 5‌در‌ و سدان، وضعیت مناسب‌تری خواهد داشت. اگرچه که قطعات یدکی نمای پشتی نمونه 5‌در‌ این خودرو نیز به هیچ‌وجه یافت نمی‌شود، اما ریسر سدان از وضعیتی مشابه با دوو اسپرو از لحاظ بازار قطعات بهره می‌برد. در واقع تنها در تهیه قطعات اصلی و درجه یک این دسته خودروها دچار مشکل خواهید شد. اما توجه داشته باشید که نمونه‌ای از ریسر 93 یا 94، در بهترین حالت 11 میلیون تومان قیمت دارد که با این بودجه خودروهایی همچون میتسوبیشی لنسر 92 با فضای داخلی بسیار تنگ و پیشرانه ضعیف‌تر، تویوتا کرولا نسل E60 با امکانات کمتر (به دلیل کمیاب‌تر بودن سطح GLX این خودرو) ولی پیشرانه قدرتمند و پرشتاب پیش رویتان قرار خواهد گرفت. حال این تصمیم و سلیقه شماست که کدام مورد انتخاب شود. ریسر چندان کم‌استهلاک‌تر از ژاپنی‌های پر‌طرفدار نیست!

دوو سـی‌یلو

پس از پایان تولید نخستین نسل از پونتیاک لمنز (دوو ریسر) در سال 1994، سی‌یلو جایگزین این خودرو شد. محصول جدید دوو باز هم بر پایه پلت‌فرم T جنرال موتورز و نقاط اشتراک بسیار زیادی با دوو ریسر تولید شد. در همان سال‌های ابتدای تولید، نمونه‌هایی از سی‌یلو ‌هاچ‌بک به بازار ایران راه یافت که البته در حال حاضر به آسانی یافت نخواهند شد. پس از آن، گروه کرمان خودرو اقدام به مونتاژ محصول سایز متوسط کمپانی دوو موتورز کُره، درست از سال 1375 کرد.

وضعیت ظاهری

اگر از گوشه به خطوط بدنه این خودرو نگاه کنیم، ته چهره آشنای ریسر را خواهیم یافت که با المان‌های امروزی‌تر در هم آمیخته و خودرویی زیباتر از آنچه بود را پدید آورده. چراغ‌های اصطلاحا گربه‌ای (!) در طرفین جلوپنجره ساده نقش بسته‌اند که البته در خط جدا‌کننده نور بالا و پایین، به خط عضله کاپوت می‌رسند و در بخش عقب نیز چراغ‌ها با حالتی دوست‌داشتنی تا پیش از خط در‌‌ صندوق ادامه پیدا کرده‌اند. سی‌یلو با طراحی موقر و زیبا، چندان مناسب اعمال تغییرات در راستای اسپرت‌شدن خودرو نیست؛ به ویژه اینکه اکثر نمونه‌های موجود از این خودرو در رنگ نه‌چندان هیجان‌انگیز بژ یافت می‌شوند. اما با این حال با اندکی گشت و گذار در بازار سهروردی و زیر و رو کردن مراکز تزئینات اتومبیل، قطعات و چراغ‌های اسپرت این خودرو یافت خواهند شد که البته پیش از هر چیز به تطبیق سوکت‌ها توجه کنید. دیگر بخش‌های یدکی ظاهری، اعم از چراغ‌های فابریک، گلگیر و در‌های خام نیز با توجه به عمر خودرو وضعیت مناسبی دارند؛ اما باز هم باید گفت که در صورت بروز حادثه و عدم دقت صافکار و نقاش در بحث ترمیم بدنه، رخ خودرو به‌راحتی صدمه خواهد دید. البته جالب است بدانید، سی‌یلو کماکان در کشورهایی همچون ازبکستان، با چهره‌ای فیس‌لیفت شده تولید و عرضه می‌شود که تفاوت عمده این دو نسخه را می‌توان در بخش چراغ‌ها دانست.

قدرتمند یا ضعیف؟!

سی‌یلو نیز همچون پدر خود ریسر از پیشرانه 4 سیلندر خطی با حجم 1.5 لیتر بهره می‌برد که البته با قطعات وارداتی، تماما در ایران مونتاژ شده است. این پیشرانه (مشهور به GM Family‌1) با 4 انژکتور، ضعیف‌ترین گزینه قابل انتخاب برای سی‌یلو و چیزی مشابه نمونه مورد استفاده روی دوو ریسر است که با توجه به حداکثر قدرت 80 اسب بخار و وزنی در حدود یک تن، شتاب صفر تا صد 11 ثانیه (چیزی در حدود پژو 405 و اندکی کندتر از دوو اسپرو) بر جای خواهد گذاشت که این عدد با توجه به رقم پرداختی، بسیار ایده‌آل به‌نظر می‌رسد. باز هم در انتخاب سی‌یلو توجه ویژه‌ای به سلامت سیستم پاشش سوخت و واحد کنترل کامپیوتری خودرو، یعنی ECU داشته باشید؛ چرا که هر ناهماهنگی در این سیستم، باعث کاهش کشش و در نهایت افزایش مصرف سوخت 5.5 لیتر در 100 کیلومتر خودرو خواهد شد. بسیاری از تعمیرکاران خودرو، رغبت چندان زیادی به انجام تعمیرات محصولات دوو نشان نمی‌دهند؛ به همین خاطر در هنگام خرید محصولات پر کارکرد این برند، حتی‌الامکان از سابقه تعمیراتی یک سال اخیر خودرو اطمینان حاصل کنید. موضوع بعدی را می‌توان انتخاب شمع‌های سازگار با پیشرانه، همراه با کد و ارزش حرارتی درج شده روی دفترچه راهنمای خودرو (یا از طریق جست‌و‌جو در اینترنت می‌توانید لیست شمع‌های هماهنگ با خودرو را بیابید) دانست که تاثیر بسزایی در عملکرد پیشرانه خواهد داشت.

آیا سی‌یلو انتخاب خوبی است؟!

سی‌یلو را می‌توان یکی از موفق‌ترین محصولات گروه خودروسازی کرمان خودرو دانست. این محصول کُره‌ای، با بهره‌گیری از فناوری اواسط دهه 90 میلادی آمریکا و امکانات رفاهی مناسبی همچون مبلمان بسیار عالی، سواری راحت و ادوات الکترونیکی پیشرفته، سهم بسیار مهمی از بازار دهه 70 شمسی را به خود اختصاص داده بود. سی‌یلو از اواسط سال 1375 روی خط تولید کرمان خودرو در ایران قرار گرفت و تولید این خودرو در یک تیپ متوسط، تا زمان اعلام ورشکستگی دوو در سال 1383 و خرید سهام آن توسط جنرال موتورز آمریکا (و با توجه به وجود تحریم‌ها علیه ایران) به طول انجامید که پس از اتمام دوره تولید سی‌یلو، هیوندای ورنا جای خالی این کُره‌ای دوست‌داشتنی را پر می‌کرد. در بازار فعلی، نمونه‌های مدل پایین خودرو در وضعیتی مناسب با کمتر از 300 هزار کیلومتر کارکرد، در حدود 9 میلیون تومان قیمت می‌گیرند که با توجه به بهره‌گیری از ظاهر بهتر نسبت به دوو ریسر و در صورت چشم‌پوشی از ذهنیت نه‌چندان مناسب مردم نسبت به این خودروی مونتاژ داخل، سی‌یلو گزینه بهتری به‌نظر می‌رسد. کما اینکه نمونه‌های 1380 به بالای این خودرو با کارکرد کمتر از 100 هزار کیلومتر، در حدود 19 تا 22 میلیون تومان قیمت می‌گیرند که با توجه به وجود رقبایی همچون کیا ریوی دست‌دوم، رنو تندر 90 کار‌کرده و گزینه‌هایی از این قبیل، سی‌یلو راحت و جادار انتخاب عاقلانه‌ای است. اگرچه که وجود تعمیرکار خبره برای مشکلات احتمالی خودرو در شهرستان‌ها بسیار حائز اهمیت است. پس انتخاب باز هم با شماست! یا به سراغ پراید صفر‌کیلومتر رفته و خودرویی که در خیابان‌ها به وفور یافت می‏شود را انتخاب کنید و یا قید خدمات پس از فروش آسان را زده و سی‌یلو سوار شوید!