آشنایی با استاندارد S2WR2 در تایرهای سواری

همگی می‌دانیم برای تاکید و لحاظ شدن میزان کیفیت و مطلوب بودن یک کالا یا خدمات، قوانینی وضع می شوند.
به شکل خاص، شاید درک این قوانین در مورد کالا ها برای ما ملموس تر باشد.
مثلا در هنگام خرید یک محصول خوراکی از فروشگاه، نشان استاندارد خیال ما را بابت طی شدن فرایند تولید و بسته‌بندی به شکل صحیح و بهداشتی راحت می‌کند.
اما در کنار این نشان، موراد دیگری نیز قابل مشاهده و بررسی هستند؛ مثلا سازمان غذا و دارو مقرر می‌کند میزان دقیق هر یک از مقادیر قند، چربی، نمک، پروتئین و …. روی محصول مورد درج شود.
در نتیجه اگر فردی در رژیم غذایی خود از برنامه منظمی پیروی کند، با بررسی المان های ذکر شده روی بسته‌بندی خوراکی متوجه خواهد شد که محصول مورد نظر مناسب وی خواهد بود یا خیر.
شاخص‌ها و استاندارد به مصرف کننده نهایی کمک می‌کنند تا محصول مورد نظر را با ویژگی های مطابق با نوع استفاده و کاربری خود انتخاب کند و اطمینان داشته باشد محصولی که خریداری می‌کند به لحاظ عملکردی با موارد مندرج برروی بسته بندی آن مغایرت ندارد و واجد حداقل الزامات است. 
اما از بحث خوراکی که گذر کنیم، به طور کلی 8 گروه وجود دارند که ملزم به اخذ استاندارد هستند:
مواد غذایی، بهداشتی و دارویی

شیمیایی و سلولزی

فلز و ریخته‌گری

ماشین آلات و تجهیزات

مواد معدنی غیرفلزی، مثل نمک

ارتباطات، الکترونیکی و الکتریکی

وسایل نقلیه موتوری

بافندگی و چرم و پوشاک

هر قطعه و لوازم یدکی که برای خودرویی ساخته و عرضه می‌شود ملزم به پاس کردن برخی استاندارد های مختص خود است. این استانداردها مطابق بازاری که آن محصول عرضه خواهد شد و بر حسب کاربری قطعه مورد نظر تعریف می‌شوند.
تایر (لاستیک خودرو) نیز از این قضیه مستثنی نیست. می توانید تصور کنید قابل اطمینان بودن قطعه‌ای که تمام جسم یک وسیله نقلیه را با چندین هزار کیلوگرم وزن و در حالی که حامل سرنشینان و بار است در انواع و اقسام شرایط آب و هوایی و ناهمواری‌ها به زمین متصل می‌کند، چقدر حائز اهمیت است.

کشور های عضو اتحادیه اروپا معمولا از سختگیرانه ترین استانداردها خصوصا برای موارد مرتبط با حوزه حمل‌ونقل پیروی می‌کنند؛ استاندارد آلایندگی یا استاندارد ایمنی وسایل نقلیه از جمله آن‌ها هستند.
استانداردهای مرتبط با حمل‌ونقل با رویکرد افزایش ایمنی جاده کاهش اثرات منفی و مضر زیست محیطی تعریف می‌شوند.

اما تایر هایی که در بازار اروپا به فروش می‌رسند، ملزم به اخذ چه استانداردی هستند؟

در ابتدا باید گفت استاندارد لاستیک خودروی سواری و وسایل نقلیه تجاری و خودروهای سنگین از هم مجزا هستند.

حروف S، W و R در عبارت استاندارد تایرهای این بازار دیده می‌شوند؛ سال‌های گذشته استاندارد های S2R2 ، S2R1، S2WR1 و …. الزامی بود اما جدیدترین استاندارد مورد استفاده در بازار اروپا برای دسته‌بندی لاستیک وسایل نقلیه، استاندارد S2WR2 است که از سال 2020 برای خودروهای سواری ارائه و الزامی شده است.

S2WR2 به چه معناست؟

اعداد مورد استفاده در این عبارت، به نوعی سلسله تکامل آن را نمایش می‌دهند؛ در بازه‌های چند سال این استانداردها جامع‌ و سختگیرانه تر می‌شوند و اعداد این عبارت نیز تغییر پیدا می‌کنند.

اما هر یک حروف مورد استفاده در این عبارت گویای مفهومی هستند که در ادامه به آن می‌پردازیم:

S سرواژه عبارت "Sound"

W سرواژه عبارت "Wet Grip"

R سرواژه عبارت “Rolling resistance” 

S سرواژه عبارت "Sound" به معنی "صدا":

شاید در ابتدا آن‌طور به نظر برسد که شاخص صدای درج شده در برچسب استاندارد مربوط میزان نویز انتقالی به کابین خودروست، در حالی که اینطور نیست!

عددی که تحت عنوان شاخص صدای لاستیک ارائه می‌شود، میزان صدایی است که تایر به محیط خارجی خودرو انتقال می‌دهد. برای کمک به کاهش صدای حمل و نقل جاده‌ای تولیدکنندگان موظف به پیروی از قوانینی هستند که بر محدودیت حداکثر صدای تولید شده لاستیک در محیط بیرونی تاکید دارد. این شاخص بر اساس واحد دسی‌بل(db) به عنوان واحد مطلق تولید صدا اندازه‌گیری می‌شود و طبق قوانین اروپا دائما در حال تغییر و بهبود است. لذا بر روی لیبل استاندارد لاستیک نماد شاخص صدا با المان‌هایی مقایسه وضعیت فعلی محصول با استاندارد های آینده را نیز مورد بررسی قرار می‌دهد.

نحوه خواندن شاخص صدا از روی برچسب استاندارد:

تایر فقط حد مجاز فعلی قوانین اروپا را رعایت می‌کند.
تایر محدودیت مجاز آتی قوانین اروپا را نیز رعایت می‌کند.
تایر 3 دسی‌بل فراتر از محدودیت مجاز آتی قوانین اروپا را رعایت می‌کند.

R سرواژه عبارت “Rolling resistance” به معنی "مقاومت غلتشی":

فرض کنید لاستیکی را با دست به سمت جلو به شکل دورانی قل دهید؛ قابل پیش‌بینی است که لاستیک چرخ چرخان مسافتی را به سمت جلو می‌رود و اگر به جایی برخورد نکند، سرانجام از ادامه حرکت بازمانده و می‌ایستد.

هر چه لاستیک مسافت کمتری را طی کند، یعنی مقاومت غلتشی آن بیشتر بود و بالعکس، هر چه مسافت بیشتری را طی کند یعنی مقاومت غلتشی کمتری داشته است.
تایری که مقاومت غلتشی کمتری داشته باشه با نیروی کمتری به حالت چرخش درمی‌آید و انرژی کمتری برای ادامه حرکت صرف می‌کند. در خودرو این انرژی توسط سوخت تامین می‌شود و می‌توان گفت تایری که مقاومت غلتشی کمتری داشته باشد شاخص مصرف سوخت آن نیز بهینه‌تر است.

اما داستان به همینجا منتهی نمی‌شود، چرا که کاهش بیش از حد مقاومت غلتشی، خودرو را در ترمزگیری خصوصا در زمین مرطوب دچار چالش خواهد کرد؛ پس ایجاد یک تعادل مهندسی شده بین شاخص‌های ترمزگیری و مصرف سوخت عملکرد تایر را به نتیجه بهینه نزدیک‌تر می‌کند.

در واقع مقاومت غلتشی لاستیک خودرو شاخصی برای اندازه گیری میزان تاثیرپذیری مصرف سوخت خودرو از ساختمان تایر است؛ حال که به این بخش از مطلب رسیده‌ایم، جالب است چند نکته در مورد ارتباط شاخص‌های لاستیک با مصرف سوخت بدانید:
- Rolling Resistance یا مقاومت غلتشی در تایر های رادیال کمتر از تایر های بایاس است.
- تایرهایی که فاق(دیواره) کوتاه‌تری دارند، به دلیل اصطکاک کمتر بین اجزای ساختمان لاستیک، مقاومت غلتشی کمتر دارند.
- تولیدکنندگان لاستیک با استفاده از تکنیک‌ها و مواد اولیه متفاوت در تلاشند تا مقاومت غلتشی تایر را در فشار باد مشخصی(که همان فشار باد توصیه شده است) بهینه کنند؛ لذا استفاده از تایر با فشار باد کمتر موجب افزایش این شاخص و در پی آن افزایش مصرف سوخت خواهد شد.

نحوه خواندن شاخص مقاومت غلتشی از روی برچسب استاندارد:

برچسب قدیم:

قبل از ماه می سال 2021، این نوع برچسب مورد استفاده قرار می‌گرفت؛ در این نوع برچسب شاخص مورد نظر در 7 کلاس A تا G رده‌بندی شده است. A به‌عنوان بهترین و G به عنوان ضعیف ترین وضعیت برای کسب استاندارد است. اختلاف حالت A و G تا 7.5% تفاوت در مصرف سوخت خودرو محاسبه شده است؛ جالب است بدانید حدود 20% از سوخت خودروی شما را فقط تایرها مصرف می‌کنند! 

برچسب جدید:
بعد از ماه می سال 2021، چینش و شمایل برچسب های استاندارد کمی دچار تغییر شد تا اطلاعات را با خوانایی بیشتری ارائه دهد.
در قالب جدید رده‌بندی مقیاس A تا E دیده می‌شود؛ در واقع تایرهایی که قبلا در رده‌ E قرار می‌گرفتند حالا در رده D قرار می‌گیرند و تایر های کلاس F و G قدیم در کلاس E جدید ادغام می‌شوند.

W سرواژه عبارت "Wet Grip" به معنی "چسبندگی در زمین مرطوب":

برای اطمینان از وضعیت مناسب ایمنی ، در کنار شاخص بهینه مصرف سوخت شاخصی برای بررسی وضعیت "چسبندگی در زمین مرطوب" مورد بررسی قرار می‌گیرد. همانطور که گفتیم کاهش بی‌رویه مقاومت غلتشی تایر موجب کاهش قدرت ترمزگیری در زمین مرطوب خواهد شد؛ لذا بررسی این اهمیت "Wet Grip" دوچندان می‌شود.

"Wet Grip" دقیقا عملکرد قدرت کشش و چسبندگی تایر در محیط مرطوب را نشان می دهد. این شاخص تحت شرایطی کاملاً کنترل شده و شبه آزمایشگاهی اندازه گیری می‌شود. سرعت تست، 50 مایل (80 کیلومتر بر ساعت) در نظر گرفته می‌شود.

نحوه خواندن شاخص چسبندگی در زمین مرطوب از روی برچسب استاندارد:

برچسب قدیم:

استاندارد این شاخص نیز دقیقا همانند Rolling resistance تا قبل از ماه می 2021 در کلاس‌بندی های A تا G ارائه می‌شد. A به‌عنوان بهترین و G به عنوان ضعیف ترین وضعیت برای کسب استاندارد است. تفاوت عملکرد بین هر دو سطح(برای مثال A و B) را می‌توان بین یک تا دو برابر طول یک اتومبیل در نظر گرفت. تفاوت عملکرد در سطح A (بهترین چسبندگی) با سطح G (کمترین چسبندگی) حدود 30% عنوان می‌شود.

برچسب جدید:
بروزرسانی این شاخص دقیقا مشابه مقاومت غلتشی است؛ بعد از ماه می سال 2021 قالب جدید رده‌بندی مقیاس A تا E دیده می‌شود؛ در واقع تایرهایی که قبلا در رده‌ E قرار می‌گرفتند حالا در رده D قرار می‌گیرند و تایر های کلاس F و G قدیم در کلاس E جدید ادغام می‌شوند.

پیکتوگرام‌ها در برچسب استاندارد لاستیک:
برای اینکه شناخت بهتری نسبت به این نشان‌ها پیدا کنیم، بهتر است با مفهوم پیکتوگرام آشنا شویم؛
پیکتوگرام‌ها نشان یا آیکون‌هایی هستند که به صورت قراردادی مفهومی را به شکل ساده انتقال می‌دهند.

نشان استاندارد ایران یکی از پیکتوگرام هاییست که اکثر ما تا کنون با آن مواجه شده‌ایم.

  به طور کلی 2 پیکتوگرام در برچسب‌های استاندارد لاستیک اروپا دیده می‌شوند:
- پیکتوگرام چسبندگی یخ
- پیکتوگرام چسبندگی برف

این نشان روی برچسب استاندارد لاستیک‌هایی درج می‌شود که برای عملکرد مناسب در شرایط آب‌وهوایی برفی شدید عرضه شده‌اند؛ بر روی لاستیک‌های زمستانی و بعضا لاستیک های چهارفصل این نشان دیده می‌شود.

اما در بین لاستیک‌های زمستانی، برخی برای عملکرد ویژه در مسیر های پوشیده از برف طراحی شده‌اند؛ این نوع لاستیک‌ها ویژه مناطق خاصی عرضه می‌شوند که شرایط آب‌وهوایی شدیدا سرد و محورها کاملا پوشیده از برف‌اند؛
استفاده از این تایرها در شرایط مساعدتر و غیرخاص (به لحاظ سرما و یخبندان) توصیه نمی‌شود چرا که عملکرد آن‌ها در این شرایط نامناسب بوده و چسبندگی و سایش آن‌ها بشدت افت پیدا می‌کند.

انواع کلاس‌بندی تایرها:
ممکن است در قسمت بالایی برچسب استاندارد تایر با عبارات C1، C2 یا C3 مواجه شوید؛ این عبارات کلاس‌بندی تایر را مشخص می‌کنند. در جدول زیر توضیحات هر عبارت ذکر شده است: