هرچه از تصویب آیین نامه واردات خودرو می گذرد، تعداد منتقدان به بخش های مختلف آیین نامه افزایش می یابد. در همین خصوص یک عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در یک اظهار نظر صریحاً این بند از آیین نامه را مورد انتقاد قرار داد و گفت: با تعیین عوارض شناور برای خودروهای وارداتی، نرخ عوارض بالا می رود؛ در این شرایط خودرو ۳۰۰ میلیونی،۷۰۰ میلیون به مردم به فروش می رسد و در این شرایط باید به پراید سجده خواهیم کرد!

اخیراً در مراسم اختتامیه نمایشگاه تحول صنعت خودرو تهران، وزیر صمت اعلام کرد که تعرفه‌های خودرو به صورت شناور و در یک محدوده باز تعریف شده است. او این موضوع را وابسته به موضوع این عنوان کرد که خودرو چگونه فروخته شود. 

وزیر صنعت، معدن و تجارت طی روزهای گذشته در جمع خبرنگاران در رابطه با شناور در نظر گرفتن تعرفه تعیین شده واردات خودرو اعلام کرده بود که تعرفه شناور برای مقابله با رانت ایجاد شده است و تعرفه ثابت احتمال ایجاد این مسئله اقتصادی را افزایش می دهد. وی در تشریح این مطلب گفت که با وجود تعرفه ثابت، تقاضای زیادی ایجاد می شود که ایم موضوع سود زیادی را نصیب وارد کننده خودرو می کند. به گفته فاطمی امین، وزارت صمت در نظر دارد که با چنین اقدامی، سود مجاز را مشخص کند و ما به التفاوت را به عنوان سود بازرگانی دریافت کند. 

برای این که رانتی برای یک واردکننده ایجاد نشود، سازوکاری تعریف شده که پس از واردات خودرو، به صورت پیش‌فرض و علی‌الحساب یک سود بازرگانی در نظر گرفته شود و متقاضی خودرو را وارد می‌کند. بعد از این خودرو در بورس کالا عرضه می شود و در صورتی که به قیمت 400 تا 500 میلیون به فروش برسد، سازمان حمایت از تولید کنندگان و مصرف کنندگان، سود مناسب و عادله‌ای را تعیین می کند.

وی تحت عنوان مثال توضیح داد که اگر خودرو به صورت فرضی 500 میلیون تومان به فروش برسد و 450 تومان قیمت واقعی و 50 میلیون تومان سود برای آن در نظر گرفته شود، در این شرایط سود بازرگانی به صورت شناور مشخص می‌شود که آن قیمت 450 میلیون تومان حاصل شود. اگر قیمت خودروهای وارداتی در بازار بیشتر از آن چیزی باشد که آن خودرو در خارج از کشور دارا باشد، این مابه‌التفاوت در قالب سود بازرگانی به خزانه دولت واریز می‌شود تا هیچ سو‌‌‌ءاستفاده و رانتی برای واردکنندگان ایجاد نشود. بنابراین به گفته وزیر صمت اعلام کرد که تعیین عدد ثابت برای تعرفه، عرضه و تقاضای نامتوازن ایجاد می کند؛ بنابراین برای از بین بردن رانت، به جای یک سود بازرگانی ثابت، میزان سود واردکننده تعیین خواهد شد. 

پس از آن، سخنگوی وزیر صمت در پاسخ به منتقدان تعرفه شناور خودروهای وارداتی بیان کرد که تعرفه واردات خودرو با هدف تامین رقم مربوط در قانون بودجه تعیین نشده است و هدف، حمایت از دهک‌های متوسط و کم‌درآمد برای خرید خودرو است؛ تعرفه‌گذاری قطعی پس از تعیین قیمت نهایی در بورس کالا، به معنی ایجاد هرج و مرج تعرفه‌ای و فضای غیرشفاف برای واردکنندگان نخواهد بود و این موضوع به‌زودی در آیین نامه اجرایی شفاف‌سازی خواهد شد.

با این حال یک عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در همین رابطه معتقد است که با تعیین عوارض شناور برای خودروهای وارداتی، نرخ عوارض بالا می رود. در این شرایط  خودرو ۳۰۰ میلیونی،۷۰۰ میلیون به مردم به فروش می رسد.

سیاهکلی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس درخصوص آئین نامه نوشته شده برای واردات خودرو، بیان کرد: خوشبختانه قانون ساماندهی بازار خودرو در مجلس تصویب شد و بر اساس ماده ۴ این قانون که درباره واردات خودرو تعیین تکلیف شده است، دولت وظیفه داشته است که برای سازوکار واردات خودرو آئین نامه تنظیم کند. در حال حاضر این آئین نامه تنظیم شده، اما بر اساس آنچه که مطالعه کرده ام، این آئین نامه با ایراداتی همراه است.

عضو کمیسیون صنایع مجلس تعرفه شناور را یکی از ایرادات بزرگ آئین نامه واردات خودرو عنوان کرد. به گفته سیاهکلی، عوارض گمرکی خودروهای زیر ۲۰ هزار دلار را شناور تعیین کرده اند. واضح است که در صورت بالا بودن عوارض گمرکی این خودروهای وارداتی، باید به پراید سجده کنیم. دوباره باید به خدمت پراید برویم و بگوییم ببخشید که ما به شما بی احترامی کردیم، شما خیلی ماشین خوبی هستی! دوباره به خودروهای بی کیفیت برگردیم و از آنها استفاده کنیم. تعیین عوارض شناور برای خودروهای وارداتی همین مفهوم را منتقل می کند.

وی قیمت تمام شده خودرو وارداتی را حداقل ۶۰۰ میلیون تومان عنوان کرد و افزود: واردات این خودروها نمی‌تواند اهداف دولت را محقق کند و همچنان مشکل خودرو در بازار پابرجا خواهد ماند و افزایش قیمت‌های بالای خودرو در بازار داخلی با این دستورالعمل ادامه پیدا خواهد کرد.

مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو نیز به عنوان یکی از منتقدان واردات اظهار کرد که دستورالعمل واردات خودرو اخیرا در رابطه با تعرفه واردات و تأثیر آن بر خودروهای وارداتی گفت که قیمت تمام شده خودرو وارداتی حداقل ۶۰۰ میلیون تومان خواهد شد. بنابراین واردات این خودروها نمی‌تواند اهداف دولت را محقق کند. این موضوع باعث می شود که مشکل خودرو در بازار پابرجا بماند و قیمت‌های بالای خودرو در بازار داخلی با همین دستورالعمل ادامه پیدا کند.

یک کارشناس صنعت خودرو نیز در همین رابطه تشریح کرد که تعرفه خودروها پس از عرضه در بورس تعیین می شوند که موضوع تعیین تعرفه را به شدت پیچیده می کند و در اجرا نیز درگیری های را بیشتر خواهد کرد. هنگامی که این خودروها در بورس کالا عرضه شوند، قاعدتاً باید حسابرسی شده باشند و بعد از آن تعرفه واردات اعمال شود که این بخش عجیبی در آیین نامه است، زیرا نهاد تنظیم کننده درآمدهای دولت از سود درآمد افراد را مالیات می گویند و نه تعرفه!