بازار خودرو در ایران در حالت عادی از هیچ سیستم و معادله منطقی در تعریف بازار تبعیت نمی‌کند. رونق و رکود، بالا و پایین بودن استقبال مشتری، سطح کیفیت محصولات و… هیچ‌کدام تاثیر قابل پیش‌بینی و مورد انتظاری را بر این بازار ندارند و همیشه اصلی‌ترین تمایل به‌طور یک‌طرفه، افزایش قیمت است.

با حمایت‌های دولتی، بازاری امن برای محصولات دو خودروساز اصلی کشور ایجاد شده است. در واقع با توجه به اینکه خودروهای تولیدی دو خودروساز اصلی جاده مخصوص، توان رقابت با محصولات مشابه خود را ندارند، به‌راحتی در بازاری حضور دارند و به فروش می‌روند که اتفاقا نیازی به تلاش برای رقابت در آن را هم احساس نمی‌کنند.

به این ترتیب با وجود تاکید شورای رقابت بر این مساله که خودروسازان تنها به شرط ارتقای کیفیت محصولات خود می‌توانند قیمت تولیدات را افزایش دهند، اما دبیر انجمن خودروسازان در حالی که تنها یک‌ماه از آغاز سال جدید می‌گذرد، با اشاره به اینکه سهامداران خُرد ایران خودرو و سایپا متحمل ضرر می‌شوند، می‌گوید منتظر نظر شورای رقابت در مورد خودروهای پر تیراژ تولید و مونتاژ داخلی هستیم.

همچنین تاکید نعمت‌بخش بر این است که شورای رقابت باید در زمینه قیمت‌گذاری خودروها دست شرکت‌ها را باز بگذارد تا خودشان ملاحظه مردم را بکنند.

قیمت خودرو هیچگاه کاهش نیافت

تاکید دبیر انجمن خودروسازان بر این موضوع که شورای رقابت باید دست شرکت‌ها را در زمینه قیمت‌گذاری خودرو باز بگذارد تا ملاحظه مردم را بکنند، در حالی که در طول عمر این صنعت در کشور، کمتر دیده شده است خودروسازان چه در زمینه کیفیت و چه در بحث قیمت ملاحظه مردم را بکنند.

شاهد این ادعا نیز همین اصرار و تمایل به گران کردن محصولات، بدون ایجاد تغییر در کیفیت محصول و خدمات پس از فروش و تنها با تبلیغ بر مدل‌های جدید است. بر این اساس پیش از برجام و در دوران تحریم‌های اقتصادی علیه کشور این شرکت‌ها مدعی بودند به‌دلیل عدم تامین قطعات از مسیرهای معمول تجاری و افزایش هزینه قطعات و مواد اولیه ناچار به گران کردن قیمت هستند.

با این حال در سال‌های بعد، با وجود کاهش تورم و رفع موانع واردات مواد اولیه و قطعات قیمت خودرو در کشور نه‌تنها کاهش نیافت، بلکه ثبات را نیز تجربه نکرد و هر سال افزایش پیدا کرد.

خودروسازان همچنین بالا بودن نرخ سود بانکی و گران بودن تسهیلات را نیز دلیل دیگری برای افزایش قیمت محصولات خود می‌دانند. این در حالی است که بر اساس گزارش‌های منتشرشده، سال گذشته شبکه بانکی در یک اجماع کلی اعلام کرد نرخ سود سپرده بانکی را کاهش خواهد داد و بعد از آن هم نرخ سود تسهیلات را پایین آورد. این اجماع و توافق گرچه در عمل چندان به ظهور نرسید اما شبکه بانکی به‌صورت تکلیفی موظف به حمایت از این شرکت‌هاست.

بازار کشش افزایش قیمت را ندارد

در کنار تلاش خودروسازان برای افزایش قیمت خودرو در سال جدید، اظهارات برخی کارشناسان و فعالان این بخش نیز به ایجاد آمادگی برای افزایش قیمت خودرو در بازار دامن می‌زند. بر این اساس یک کارشناس و فعال بازار خودرو اخیرا در یک اظهارنظر با «دنیای خودرو»، ضمن تاکید بر اینکه بازار در حال حاضر به هیچ عنوان کشش افزایش قیمت را ندارد، گفت: «این تلاش‌ها معمولا بی‌نتیجه است و در همان گام اول باقی می‌ماند. ضمن اینکه بخشی از این فعالیت‌ها از این جهت رخ می‌دهد که بدنه دولت نسبت به مهار تورم و قیمت‌ها ناکارآمد نشان داده شود.»

محمود نادی در ادامه با اشاره به اینکه متاسفانه در مقاطع مختلف از مسائل مربوط به خودرو بهره‌برداری‌های مختلفی می‌شود، افزود: «الان هم همین‌طور است. با توجه به اینکه بحث انتخابات ریاست‌جمهوری مطرح است، برخی به نوعی از طریق این فعالیت‌ها قصد دارند به‌زعم خود به دولت ضربه بزنند.» وی با بیان اینکه بازار خودرو در حال حاضر بیش از حد طبیعی شرایط رکود را تجربه می‌کند، اظهار کرد: «هر سال در فروردین‌ماه این بازار یک رکود نسبی دارد و معمولا این شرایط راکد تا خردادماه نیز ادامه پیدا می‌کند. اما امسال این رکود بیش از پیش به چشم می‌آید.»

به این ترتیب به‌گفته برخی کارشناسان، با وجود همه این عوامل به دلیل کاهش قدرت خرید و رکود شدید در بخش تقاضا، دولت مجبور به ارائه تسهیلات برای خالی کردن انبارهای خودروسازان شد.

با این وجود در حالی که این انبارها دوباره پر شده‌اند و این موضوع نگرانی خودروسازان را افزایش داده است، مشخص نیست چرا و با چه هدفی به گران شدن قیمت خودرو در بازارها دامن می‌زنند. چراکه رشد قیمت‌ها در بازار راکد فعلی تنها اثری که می‌تواند بر میزان فروش این شرکت‌ها بگذارد، اثر منفی و کاهش تقاضا برای خرید است.

منبع:ذنیای خودرو