واردات خودرو بدون خدمات پس از فروش؛ زنگ خطر بازار

با ازسرگیری واردات خودرو پس از چند سال وقفه، در حالی شاهد ورود مدل‌های متنوعی به بازار هستیم که یکی از مهم‌ترین ارکان عرضه، یعنی خدمات پس از فروش، همچنان مغفول مانده است. امروز حدود ۳۴ شرکت خصوصی در زمینه واردات خودرو فعال هستند؛ اما اغلب آن‌ها نه نمایندگی رسمی دارند و نه تیراژ واردات‌شان به حداقل اقتصادی یعنی ۵۰۰ دستگاه در سال می‌رسد.

در روزهایی که اخبار مربوط به توقف ثبت سفارش، کندی ترخیص و غیبت خودروهای وارداتی در سامانه یکپارچه به وفور دیده می‌شود، موضوع زیرساخت خدمات پس از فروش تقریباً نادیده گرفته شده؛ مسئله‌ای که در آینده می‌تواند به بحرانی جدی برای مشتریان تبدیل شود. خودروهایی که امروز خریداری می‌شوند، ممکن است فردا با اولین خرابی، مالکانشان را با سردرگمی و بی‌پاسخی مواجه کنند.

بیشتر واردکنندگان فعلی یا دفتر پشتیبانی ندارند یا صرفاً با یک شماره تماس و یک تعمیرگاه کوچک فعالیت می‌کنند. نبود قرارداد رسمی با شرکت مادر باعث شده پشتیبانی فنی، تأمین قطعه، گارانتی و آموزش نیروهای فنی تقریباً بی‌معنا باشد.

برخلاف دهه ۹۰ که واردکنندگانی مثل اطلس خودرو، آرین موتور یا نگین خودرو با پشتوانه برندهای معتبر و الزامات قانونی، شبکه‌ای منسجم از خدمات پس از فروش داشتند، امروز اغلب واردکنندگان در پی سود کوتاه‌مدت هستند، بدون تعهد به مشتری یا برنامه‌ریزی بلندمدت برای پشتیبانی.

از سوی دیگر، پیچیدگی فناوری در خودروهای جدید، نبود تجهیزات تخصصی در تعمیرگاه‌ها و کمبود نیروی آموزش‌دیده، زمینه‌ساز بروز بازار سیاه خدمات و قطعات خواهد شد. واردات محدود، غیراقتصادی و بدون پشتیبانی، مصرف‌کننده را با هزینه‌های گزاف و ریسک بالا روبه‌رو می‌کند.

اگر سیاست‌گذار به‌جای تمرکز صرف بر تأمین ارز، نگاه جدی‌تری به ساختار خدمات پس از فروش نداشته باشد، بازار خودروهای خارجی به‌جای اعتمادآفرینی، به بحران تازه‌ای در حوزه ایمنی، کیفیت و حقوق مصرف‌کننده تبدیل خواهد شد.