سال های سال، همه سرگرمی سرنشینان درون خودرو، به یک گیرنده رادیو محدود می شد. پس از رادیو، ضبط صوت های نوار کاست آمدند و به دنبال آن هم پخش کننده های سی دی.

این روزها پخش کننده های سی دی خور نیز مسیر زوال را در پیش گرفته اند و دارند جای خود را به تلفن های هوشمند و سیستم های پخش استریم موزیک می دهند. در مقایسه با چند سال پیش خودروهای امروزی به میزان بسیار بیشتری به محیط خارج بیرون از خود متصل هستند و روند پیش رونده فناوری های دیجیتال و تجهیزات الکترونیک و گسترش استفاده از تلفن های هوشمند سیستم های صوتی درون خودرو را هم دستخوش تغییر و تحول کرده است. ظهور و قدرت نمایی محصولات شرکت هایی نظیر اپل، گوگل و مایکروسافت فناوری های دیجیتال را دستخوش تحولی شگرف کرده و در تک تک امور رسوخ کرده است. این نفوذ تا حدی بوده که در حقیقت خودروهای امروزی بیشتر شبیه به یک وسیله جانبی برای تلفن های هوشمند درآمده اند.

تاریخچه ای از سرگرمی های درون خودرو

سال ها پیش وقتی هنوز خط تولید خودرو روزهای نخست خود را می گذراند، هیچ سیستم سرگرمی درون خودرو وجود نداشت. راننده تمام ششدانگ حواسش حین رانندگی به جاده بود و اگر هم گاهی در مسیرهای طولانی حوصله اش سر می رفت مجبور بود خود را با صحبت با افراد درون خودرو سرگرم کند. نخستین ایستگاه های رادیویی اواخر دهه ۱۹۲۰ در آمریکا پا به عرصه ظهور گذاشتند. دهه ۱۹۳۰ بود که خودروها آرام آرام به گیرنده رادیو مجهز شدند.

در آن زمان و تا سال ها بعد سیستم رادیو تنها انتخاب و یکه تاز سرگرمی های درون خودرو بود و حق انتخابی جز آنچه ایستگاه فرستنده تصمیم گرفته بود پخش کند در برابر راننده وجود نداشت. این موضوع بشدت با فرهنگ خودروی شخصی در تضاد بود؛ فرد با ماشینش می توانست حق انتخاب مسیر را داشته باشد، اما سیستم صوتی اش به او اجازه نمی داد تا آنچه دوست داشت گوش کند. دهه ۱۹۵۰ بود که کمپانی کرایسلر با بلند پروازی، سیستم پخش موسیقی صفحه گرامافون را درون خودرو سوار کرد، در صورتی که چنین سیستمی برای کار کردن نباید تکان می خورد. به همین دلیل این سیستم هیچ گاه مورد توجه قرار نگرفت و به محبوبیت نرسید. پس از این شکست، نوارهای مغناطیسی به عنوان جایگزین مناسب تری از صفحه های مدور شیاردار برای به کارگیری درون خودرو شناخته شدند و یکه تاز دهه ۱۹۷۰ میلادی شدند. کاست ها جمع و جور و ارزان بودند و می شد خام آنها را خرید و با موسیقی های دلخواه پرش کرد. کیفیت صدایشان عالی نبود و گه گاه پیش می آمد درون ضبط گیر می کردند یا پیچ می خوردند. برای ارتقای سطح کیفیت بعدها تغییراتی روی نوارهای مغناطیسی به وجود آمد، اما پخش کننده آنها تقریبا از همان ابتدا بدون تغییر باقی ماند.

دهه ۱۹۸۰ بود که پخش کننده های سی دی با کیفیت بسیار بالاتر در مقایسه با رقیبشان (نوار کاست) پای خود را به خودروها باز کردند و در سال های بعد با ظهور سی دی های قابل رایت دوباره، موج جدیدی از کاربرد را برای راننده های خوش سلیقه به وجود آوردند. در حال حاضر سیستم های صوتی سی دی درون خودرویی نیز کم کم در حال انقراض هستند و دارند جای خود را به فناوری پیشرفته تری می دهند که عنان آن به کلی در اختیار تلفن هوشمند است.

تلفن هوشمند در خودرو

بیش از یک دهه پیش بود که بیل گیتس (مدیرعامل سابق مایکروسافت) وعده داد خودروهای آینده به سیستم عامل ویندوز مجهز خواهند شد، گرچه این ادعا هنوز به حقیقت نپیوسته است، اما آی پاد، پخش کننده موزیک قابل حمل اپل که معرفی شد کاربران تمایل پیدا کردند از این وسیله درون خودروهایشان استفاده کنند. این محبوبیت به حدی رسید که پس از مدتی تبدیل کننده هایی به شکل نوار کاست وارد بازار شدند که آی پاد را به همان ضبط صوت های کاستی وصل می کرد. پس از آی پاد تلفن های هوشمند کم کم ظاهر شد و ارتباط بدون سیم ـ بلوتوث ـ مورد توجه جدی قرار گرفت. بلوتوث طیف جدیدی از کاربردها را در اختیار خودروسازها قرار می داد تا از امکانات آن بهره مند شوند.

امروزه تلفن های هوشمند می توانند به آسانی امکان پخش موزیک و کنترل سیستم صوتی خودرو را با یک اتصال ساده در اختیار راننده قرار دهند، اما برای این کار راننده مجبور است هر بار که خواست موسیقی را عوض کند از تلفن اش استفاده کند. چون این روش می تواند حواس راننده را پرت کند. خودروسازها روش های دیگری را ترجیح می دهند، همچون قابلیت تشخیص گفتار راننده و تبدیل آن به دستور یا استفاده از کلیدهای بزرگ و اختصاصی روی فرمان خودرو. از سویی برای کاربردی تر کردن سیستم های صوتی خودرو عده ای بر این باورند که بهتر است در عوض استفاده از یک سیستم صوتی توسط خودروساز در مرکز داشبورد، جایی تعبیه شود تا بتوان هر نوع تبلتی را در آن قرار داد. آن وقت غیر از تغییر در نحوه پخش موزیک، پنجره ای از ویژگی های غیرقابل مقایسه پیش روی راننده گشوده می شود. در واقع یک تبلت می تواند جایگزین تمام دستگاه های جداگانه ای شود که برای منظور های مختلف روی خودرو نصب شده اند.

مدتی است شرکت هایی نظیر آی بی ام، مایکروسافت همراه با کمک های اپل و گوگل در حال کار روی توسعه سیستم تشخیص صوت درون خودرو هستند. در این مورد دستیار صوتی نام آشنای اپل ـ سیری ـ طبیعتا باید جاذبه بالایی برای خودروسازان داشته باشد در حالی که شرکت آئودی، گوگل را برگزیده است. از سویی خودرو های جدید عمدتا با سیستم اختصاصی خودشان امکانات دیجیتالی ارائه می دهند تا اتصال به تلفن هوشمند یا تبلت کاربر.

محصول جدید آئودی به نام A۳ مجهز به یک ماژول برقراری ارتباط نسل چهارم (LTE) و مداری جدید است که به تمام محصولات دیجیتال سرنشینان متصل می شود. با این سیستم به جای استفاده از یک پایگاه داده منسوخ، خودرو دائما به اینترنت متصل است و داده های مورد نیاز خود را برای مسیریابی از گوگل دریافت می کند. به این ترتیب غیر از پیدا کردن راه، می توان برای هر چیزی در اینترنت جستجو کرد. علاوه بر این به کمک گوگل، آئودی توانسته سیستمی جدید تحت عنوان POI را راه اندازی کند. برای مثال اگر هر کدام از سرنشینان درون خودرو عبارتی همچون «کیک خامه ای» را به زبان آورند، خودرو فورا از سوی گوگل نزدیک ترین قنادی ها را به سرنشینان معرفی می کند. طبیعتا اگر راننده گرسنه هم باشد، تنها با بیان گرسنه ام می تواند از خودروی خود نزدیک ترین غذاخوری را در جایی که هیچ آشنایی از آن محل ندارد، بیابد.

آینده

اپل و گوگل در حال تدارک نسخه ای از سیستم های عامل اختصاصی خود (اندروید و آی اواس) مخصوص خودرو هستند. هم اکنون اپل با سیستم CarPlay خود ـ که در برخی خودروهای ولوو و مرسدس بنز به کار خواهد رفت ـ پیشگام است. اگر تلفن آیفون خود را درون خودرویی که به این سیستم مجهز است وصل کنید، منوهای آی او اس همچون آیفون با چهار آیکون در هر سطر به نمایش درمی آید. البته نه تمام برنامک ها بلکه آنهایی که بیشتر ربطی به موسیقی دارند، درون خودرو به نمایش درمی آیند. بنابراین نباید توقع برنامه هایی نظیر اینستاگرام و اسنپ چت را داشته باشید، تنها پیامک های خود اپل در دسترس است که سیری نقش رابط ورودی آن را بازی می کند تا حواس راننده از جاده پرت نشود. غیر از کاربران اپلی صاحبان تلفن های اندرویدی نیز می توانند با بلوتوث یا ارتباط یو اس بی دستگاه خود را متصل کنند.

مادامی که خودروهای بدون راننده به بحث داغ روز بدل شده اند و در حال پیمودن مسیر تکاملی خود هستند، نمایشگرهای اختصاصی برای راننده دور از ذهن نیست. تصور کنید خودرو درحال حرکت است و راننده به جای عوض کردن دنده دارد صحنه تعقیب و گریز فیلم سینمایی محبوبش را تماشا می کند! در حال حاضر نمایشگرهایی برای راننده وجود دارد، اما محدود به HUDها می شود که اطلاعات محدودی اعم از سرعت را در برابر چشمان راننده روی شیشه جلوی خودرو قرار می دهد. گوگل بر این باور است که عینک ابداعی اش می تواند اطلاعات بیشتری همچون پیامک ها را به راننده نشان دهد بدون این که باعث حواس پرتی وی شود.

از همین حالا می توان پیش بینی کرد آینده خودروها هم مانند خیلی دیگر از وسایل زندگی روزمره به تلفن های هوشمند گره خواهد خورد. شاید روزی برسد که حتی بتوان فرمان خودرو را به دست تلفن همراه داد و آن را به این طرف و آن طرف هدایت کرد.

منبع:

شبکه اینترنتی آفتاب