در چندسال گذشته به دلیل تشدید تحریم های بین المللی در حوزه صنعت خودروی کشور تولید و عرضه این کالای مصرفی به شدت کاهش یافت و نتیجه این کاهش عرضه، افزایش تقاضا و به دنبال آن ایجاد رانت های گسترده در تخصیص خودرو به اشخاص و افزایش روزافزون قیمت این کالای مصرفی شد. تا جایی که هم اکنون خودرو دیگر یک کالای مصرفی نیست و مانند مسکن تبدیل به یک کالای سرمایه ای شده و مصرف کنندگان واقعی را روز به روز از بدست آوردنش دور میکند.
در این میان دولت و وزارت صمت آستین بالا زده و به فکر مهار این افزایش قیمت افسار گسیخته شدند و بجای یافتن راه حلی برای جبران کاهش عرضه خودرو به بازار، طرح های عجیب و قرعه کشی خودرو را ابداع کردند.
چندی نگذشت که هم دولت و وزارت صمت به این نتیجه رسیدند که تخصیص خودرو از طریق قرعه کشی نه تنها باعث کنترل بازار و کاهش قیمت خودرو نمیشود بلگه به ایجاد رانت گشترده در جامعه منجر شده و هر کسی که حتی مصرف کننده واقعی خودرو نیست شانس خود را برای شرکت در قرعه کشی به امید به جیب زدن چند ده میلیون و در برخی از خودروها چندصد میلیون تومان سود امتحان میکند.
اینگونه شد در طرح های فروش برخی از خودروها که تعداد عرضه خودرو در آنها کمتر از 10 هزار خودرو بود شاهد مشارکت بیش از 5 میلیون نفر بودیم.
در تازه ترین اقدام برای کنترل بازار خودرو که به کمک دولت، وزارت صمت و خودروسازان صورت گرفته است فروش این کالای مصرفی در بورس کالا انجام شد. روش کار به این صورت است که تعداد محدودی خودرو با قیمت پایه در بورس عرضه میشود و این خودروها به بالاترین قیمت پیشنهادی خریداران فروخته میشود.
در روزهای اخیر شاهد عرضه خودروهای فیدلیتی و دیگنیتی پرایم در بورس کالا بودیم. خودرویی که با قیمت کمتر از 800 میلیون تومان وارد بورس شد و با قیمتی نزدیک به یک میلیارد تومان به متقاضیان فروخته شد. بدین ترتیب وارد هر رسانه خبری که میشویم از این گونه تیترها را زیاد میبینیم. ((عرضه خودرو در بورس گامی برای شفاف سازی و مقابله با دلالی خودرو))
آنچه که در این میان اتفاق افتاده است افزایش قیمت کارخانه خودروها و نزدیک شدن آن به قیمت بازار آزاد است که در این میان سود حاصله از جیب دلالان به جیب خودروسازان روانه شده و مصرف کنندگان واقعی سود زیادی از این اقدام نخواهند برد.
رحمتی مدیر نظارت بر بورس کالا در مورد عرضه این دو خودرو در بورس کالا گفت: 3500 تقاضای قطعی برای این خودروها ثبت شد. در مورد خودروی دیگنیتی دو مدل سفید و مشکی که هرکدام به تعداد 125 دستگاه عرضه شد که در نهایت قیمت کشف شده برای خودروی سفیدرنگ یکمیلیارد و 33 میلیون تومان و برای خودروی مشکی، یک میلیارد و 75 میلیون تومان کشف قیمت شد.
وی همچنین گفت:در خودروی فیدلیتی پنج نفره 85 دستگاه عرضه شد که در نهایت 960 میلیون تومان کشف قیمت شد و معامله با 26.5 درصد رشد نسبت به قیمت پایه همراه شد. در مورد خودروی فیدلیتی پنج نفره سفیدرنگ هم 90دستگاه عرضه شد که درنهایت 966 میلیون تومان کشف قیمت که با 27.4 درصد همراه شد. در مورد خودروی فیدلتی 7 نفره 90 دستگاه عرضه شد که قیمت آن 29 درصد رشد کرد. در خودروی فیدلتی 7 نفره مشکی 75 دستگاه با کشف قیمت یکمیلیارد و 24 میلیون انجام شد که 32 درصد رشد کرد.
مدیر نظارت بر بورس کالا گفت:حاشیه قیمت خودروهای عرضه شده در بورس کالا نسبت به بازار 24 تا 25 درصد رشد نشان میدهد؛ یعنی قیمت کشف شده در بورس کالا نسبت به قیمت مشابه در بازار کمتر بوده است.
آنچه که اکنون ذهن مصرف کنندگان واقعی را به خود مشغول کرده است این است که عرضه خودرو در بورسی که منجر به افزایش قیمت بیش از 200 میلیون تومانی آن شده است چگونه میتواند منافع مصرف کنندگان را تامین و دست دلالان را کوتاه کند؟ از این روش فروش خودرو به جز خودروسازان چه کسی منفعت میبرد؟خودرویی که قیمت تمام شده آن در بورس به یک میلیارد تومان رسیده است در بازار آزاد به چه قیمتی به فروش خواهد رفت؟
هنوز چندروز از عرضه خودروی فیدلیتی و دیگنیتی در بورس کالا نگذشته است که شاهد افزایش قیمت این خودرو ها در بازار آزاد هستیم؟ به نظر شما آیا چنین طرح هایی میتواند منجر به کنترل بازار و کاهش قیمت خودرو در بازار شود؟