اعلام اسامی واردکنندگان خودرو تا پایان مهر؛ انحصار بازار خودرو پایان می یابد؟

فاطمی‌امین، امروز در رابطه با مصوبه واردات خودرو اظهار کرد: ‌بیش از 300 کسب‌وکار تقاضای ورود خودرو را داشتند که بعضی از این شرکت‌ها شرایط ورود خودرو را دارا نیستند. فاطمی امین می گوید که در حال پایش شرایط کسب و کارها هستیم و بعد از این مرحله شرکت‌هایی که شرایط واردات دارند معرفی ‌خواهند شد.

وزیر صمت با تأکید بر اینکه ‌پالایش این افراد براساس آیین‌نامه واردات خودرو مصوب دولت انجام خواهد شد، اضافه کرد: تا یک الی دو هفته آینده شرایط افراد بررسی خواهد شد و نام نخستین افرادی که تمام شرایط برای واردات خودرو را دارند، اعلام و کار واردات خودرو آغاز می‌شود.

در روزهای اخیرنیز، سخنگوی وزارت صنعت معدن و تجارت ضمن بیان اینکه آیین نامه واردات خودرو تا چند روز آینده نهایی و ابلاغ خواهد شد، از اعلام اسامی تمامی شرکت های واجد شرایط خودرو تا پایان مهرماه خبر داد. 

امید قالیباف گفت که در سه هفته گذشته، جلساتی با شرکت‌های واردکننده خودرو برای بررسی مدارک آنها برگزار شده است که در نهایت، ۲ شرکت مرحله تکمیل الزامات قانونی را با موفقیت طی کرده اند. به گفته قالیباف حداکثر تا پایان مهر اسامی کلیه شرکت‌های واجد شرایط اعلام خواهد شد. 

با این حال، نایب رییس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه باید انحصار خودروسازان داخلی شکسته شود، می گوید: شرایطی که دولت برای نوع خودرو و نحوه واردات آن در نظر گرفته است، مورد قبول نمایندگان مجلس نیست و شرایط پیش رو، بازهم منجر به انحصار خواهد شد. 

این در حالی است که قالیباف بر دقت وزارت صمت بر الزامات قانونی شرکت‌ها تأکید می کند: توانمندترین شرکت‌های کشور که تضمین دهنده خدمات پس از فروش و انتقال فناوری به کشور باشند، جهت واردات خودرو مجوز دریافت خواهند کرد. همچنین سرمایه گذارانی جهت سرمایه گذاری در بخش حمل و نقل عمومی نیز آمادگی خود را کرده اند که مراحل مذاکره و اخذ مجوز آنها در حال انجام است.

به گفته قالیباف، تاکنون درخواست های متعددی واردات خودرو به صنایع خودرویی وزارت صمت ارسال شده است، اما بیشتر آنها درخواست‌های ناقصی بوده اند. این ممکن است باعث شود که فرآیند بررسی صلاحیت واردات خودرو توسط افراد، بیشتر به طول بینجامد. در همین حین، افرادی خواسته های خود را به صورت کامل ارسال کرده اند که در حال بررسی آن‌ها هستیم.

سخنگوی وزارت صمت می گوید که قرار نیست که دولت خودرو وارد کند؛ دولت شرایطی را برای واردات خودرو تعیین کرده است که یکی از آن ها داشتن استانداردهای لازم است. اینکه خودروهای وارداتی تولید کدام کشور هستند، بستگی به واردکنندگان و تعاملات آن‌ها با سایر کشورها دارد.

از آغاز اعلام واردات خودرو توسط وزارت صمت، تعدادی از اعضای مجلس نسبت به شرایط درج شده در آیین نامه واردات خودرو انتقاد کرده و برخی اعلام کرده اند که این آیین نامه با مشورت اعضای مجلس تنظیم نشده است. در همین راستا، نایب رییس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی معتقد است که با توجه به شرایطی که دولت برای واردات خودرو در نظر گرفته، واردات به تعدادی شرکت خاص واگذار خواهد شد؛ این مسئله اصلا صحیح نیست و آنچه که مد نظر مجلس بود را نیز محقق نمی‌کند. وی با انتقاد از کیفیت خودروهای تولید داخل عنوان کرد که واردات خودرو آن هم به شکل محدود گره‌ای از مسائل خودرویی کشور باز نخواهد کرد و میزان تأثیرگذاری آن بسیار کم خواهد بود.

این عضو مجلس معتقد است که هدف قانون گذار در خصوص صدور مجوز واردات خودرو این بود که به اشخاص حقیقی اجازه واردات خودرو داده شود تا مردم بتوانند خودرو به داخل کشور وارد کنند و نیازها در این زمینه تامین و مشکلات مرتفع شود. بنابراین برای شکست انحصار خودروسازان داخلی نیازمند واردات خودرو هستیم. این کار به تعادل قیمت خودروهای داخلی نیز کمک زیادی خواهد کرد تا خودروسازان در شرایط غیر انحصاری قرار بگیرند و بازار خودرو با توجه به قیمت عرضه و تقاضا مشخص شود. این باعث می شود که خودروسازان نتوانند به میل خود قیمت خودروهای بی کیفیت داخلی را بالا ببرند. 

می توان انتظار داشت که با توجه به حجم و ارزشی که قرار است در رابطه با واردات خودرو انجام شود و نیز محدودیت‌هایی که برای این کار در نظر گرفته شده، در صورت اجرای فرآیند واردات خودرو نیز، این بازار خودرو با تغییر و تحولی چندانی روبرو نشود. از سویی دیگر، با توجه حقوق و عوارض گمرکی که در رابطه با واردات خودرو در نظر گرفته شده، فرآیند واردات خودرو، بازار خودرو را با کاهش قیمت آنچنانی روبرو نخواهد کرد.