خودروسازان مدعی هستند که عرضه خودرو به بازار تنها ١٥درصد کاهش داشته است و آنها روزانه چیزی حدود 3600 خودرو به بازار عرضه میکنند، اما نمایشگاهداران این ادعا را قبول ندارند و میگویند عرضه خودرو بهویژه خودروهای زیر 55 میلیون تومان حدود 3 تا 4 ماهی است که به بازار متوقف شده است.
عید موتمنی، رئیس اتحادیه نمایشگاهداران خودرو میگوید: «مدیریت بازار خودرو دست خودروسازان است و آنها مدتهاست عرضه خودرو به بازار را تقریبا متوقف کردهاند وگرنه قیمتها نباید افزایش ٥٠ تا ١٠٠ درصدی داشته باشد.» او تاکید میکند: «ما کف بازار هستیم و میدانیم بازار قفل شده و هیچ مشتری وجود ندارد، اما چرا باید خودرو تا ١٠٠ درصد افزایش قیمت داشته باشد؟ اصلا فرض بگیریم فروشندگان دروغ میگویند که عرضه قطرهچکانی شده است، چرا خودروسازان خودروهای ثبتنام شده را تحویل نمیدهند و مدام روند تحویل خودرو به مشتری را به تاخیر میاندازند؟! درواقع اگر آنها مرتب به بازار خودرو میدهند، پس چرا به مشتریان پیشفروششان خودرو نمیدهند؟!»
هرچند سایپا و ایرانخودرو از ابتدای امسال تاکنون چیزی حدود ٤٠٠هزار دستگاه خودرو پیشفروش کردهاند، اما رئیس انجمن قطعهسازان میگوید میزان عرضه خودرو به بازار نسبت به پارسال کاهش ١٥درصدی را تجربه کرده است. درواقع اگر میزان تولید پارسال را یکمیلیون و ٥٣٤ دستگاه در نظر بگیریم، میتوان ادعا کرد که جاده مخصوصنشینها پارسال ماهانه چیزی حدود ١٢٧هزار و ٨٣٣ دستگاه و در هفت ماهه نخست ٩٦ حدود ٨٩٤هزار و ٨٣٣ دستگاه خودرو به بازار عرضه کردهاند. یک حسابکتاب سرانگشتی به خوبی نشان میدهد (با فرض کاهش ١٥درصدی تولید در هفت ماهه امسال نسبت به پارسال) آبیپوشان جاده مخصوص تا پایان مهر ٧٦٠هزار و ٦٠٨ دستگاه خودرو به بازار تزریق کردهاند. به عبارت دیگر میتوان ادعا کرد که روزانه چیزی حدود ٣ هزارو٦٢١ دستگاه خودرو وارد بازار ایران میشود.
حدود یک هفته پیش بود که دبیر انجمن خودروسازان از توقف خط تولید ساندرو به دلیل تعلیق قرارداد رنو با ایران خبر داد. هرچند تولید محصولات خانواده رنو به گفته فعالان این صنعت همچنان ادامه دارد، اما میزان تولید این روزها جوابگوی معوقات خودروسازان نیست. رنو که تامین قطعه ٥٠٠ دستگاه خودرو را در قراردادش متعهد شده بود، بعد از تحریمهای دوباره آمریکا بار سفر از ایران بست و جاده مخصوصنشینها را با حجم بالایی از معوقات تنها گذاشت. درحالی تحویل خودروهای پیشفروششده این روزها با یک تا دو ماه تاخیر درحال انجام است که معوق خودروهای خانواده رنو به حدود ٦ ماه هم میرسد. شاید همین مسأله است که موجب شده قیمت ساندرو استپ وی در بازار به بالای ١٢٠میلیون تومان رسیده است.
حال سوال اینجاست که آیا خریداران خودروهایی همچون ساندرو معمولی و ساندرو استپ وی هم به سرنوشت خریداران مگان دچار میشوند. یک مقام مسئول در اینباره به «شهروند» میگوید: «بعد از آغاز دور اول تحریمهای اقتصادی علیه ایران در سال ٩٠، واردات برخی از قطعات مگان که در آن سالها از انگلیس صورت میگرفت، با مشکل مواجه شد و خودروسازان قادر به انجام تعهدات خود نشدند. حالا با وجود اینکه هفت سال از آن ماجرا سپری میشود، ١٠ تا ١٥ نفر از کسانی که قصد خرید این محصول فرانسوی را داشتند حاضر نشدند تا محصول دیگری را به جای آن دریافت کنند و جریمه تأخیر از پارسخودرو میگیرند.
اما این تنها خودروهای خانواده رنو نیست که تولیدشان این روزها چندان تعریفی ندارد و تولید خودروهای چینی هم این روزها با مشکل مواجه شده است. مهدی که خرداد امسال برلیانس H۳۳۰ را پیشخرید کرده است، به «شهروند» میگوید: «دو ماه پیش از شرکت سایپا sms دریافت کردم که خودروی شما آماده است و نسبت به تکمیل وجه خود اقدام کنید. حالا حدود دو ماه از آن تاریخ میگذرد اما وقتی به این شرکت خودروسازی مراجعه میکنم، میگویند به جای برلیانس میتوانید یک خودروی دیگر تحویل بگیرید.» محمدرضا نجفیمنش، رئیس انجمن قطعهسازان با اشاره به کاهش تولید خودروهای چینی هم در ایران در اینباره میگوید: «قراردادهای تأمین قطعه با چینیها هیچ مشکلی ندارد اما به دلیل تحریمهای بانکی و مشکل در نقلوانتقال ارز واردات از این کشور به کندی در حال انجام است.» آنگونه که این فعال صنعت خودرو به «شهروند» میگوید: «مسئولان دو کشور در حال مذاکره برای حل مسأله نقلوانتقال ارز هستند و در صورت حل این مسأله خط تولید خودروهایی مثل برلیانس به حالت گذشته بازمیگردد.»
نمایندگی فروش رنو در خیابان ولیعصر ساختمان خود را تخلیه کرده است. این نمایندگی خودروهای این غول فرانسوی را به صورت سیبییو (CBU) وارد بازار ایران میکرد و میفروخت حالا دیگر محصولی برای عرضه ندارد و بر اساس جدیدترین آماری که توسط شرکت خودروسازی رنو فرانسه منتشر شد، این شرکت برای پیروی از تحریمهای آمریکا، فروش محصولات خود در ایران را متوقف کرده است. درواقع فروش محصولات رنو فرانسه در ماه سپتامپر ٢٠١٨ به ایران به صفر رسیده و این در شرایطی است که سال گذشته در همین بازه زمانی، شرکت رنو در حدود ١٠هزار و ٩٣٢ دستگاه از محصولات خود را در بازار ایران فروخته بود.
رنو فرانسه در ٩ ماهه نخست سال ٢٠١٨ فروش محصولات خود را به ایران تا حدود ١٣درصد کاهش داده و به ٩٦هزار دستگاه رسانده است. در حالی که در ٩ ماه نخست سال ٢٠١٧ فروش محصولات رنو در حدود ١١٠هزار و ٥٤٩ دستگاه بود. شرکت خودروسازی رنو فرانسه در سال ٢٠١٧ در حدود ١٦٢هزار و ٧٩ دستگاه خودرو به بازار ایران عرضه کرد که نسبت به سال قبل آن با رشد ٤٩,٣درصدی همراه بود. همچنین در سال ٢٠١٦ نیز در حدود ١٠٨هزار و ٥٣٦ دستگاه با رشد ١١٠ درصد، در سال ٢٠١٥ در حدود ٥١هزار ٥٠٠ دستگاه، در سال ٢٠١٤ در حدود ٣٣هزار دستگاه و در سال ٢٠١٣ بالغ بر ٣٩هزار و ٦٠٠ دستگاه از محصولات شرکت رنو در ایران به فروش رسیده است.سایپا و ایرانخودرو در ٦ماه نخست امسال چیزی حدود ٥هزارمیلیارد تومان زیان کردند.
نجفیمنش با اشاره به این موضوع به «شهروند» میگوید: «وقتی خودروساز قرار است در هر خودرو ١٠میلیون تومان ضرر کند، چرا باید عرضه را بیشتر کند.» اما در حالی این فعال صنعت خودرو ترس از زیان بیشتر را دلیل اصلی کاهش عرضه اعلام میکند که خودروسازان نبود قطعه را دلیل اصلی کاهش تولید و عرضه اعلام میکنند. به گفته آنها، درحال حاضر کشتیهای خارجی حاضر به حمل بار ایرانیها نمیشوند و بیشتر نقل و انتقال کالا توسط شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران انجام میشود. با توجه به ظرفیت محدود این شرکت، اولویت معمولا با دارو و کالاهای اساسی است. به همین دلیل قطعههای مورد نیاز خودروسازان به کندی تأمین میشود و همین مسأله خطوط تولید را با مشکل مواجه کرده است. رئیس انجمن قطعهسازان با اشاره به اینکه در تولید هر خودرو بیش از ٣٣٠٠ قطعه استفاده میشود، ادامه داد: «حتی اگر یکی از ٣٣٠٠ تا قطعه نباشد، نمیتوان محصولی را وارد بازار کرد.»