اگر به وضعیت صنعت از دورهی ریاست جمهوری رونالد ریگان در آمریکا تا به امروز دقت کنیم میبینیم که گذر زمان همهچیز را تغییر داده است و اسباب لوکس گرانتر و گرانتر شدهاند. درواقع ما برای این بررسی خودرویی، یک سوپراسپرت دههی 80 میلادی را به خیابانهای میامی کشاندیم، پورشه 959 سال 1987 با کارکرد پایین که کمتر کسی سوار آن شده است. این خودرو که الههی سوپراسپرتهاست هرگز بهصورت رسمی در آمریکا به فروش نرسید اما عرضهی این خودرو در دنیای خودروهای سطح بالا در جهان مثل یک زمینلرزه بود.
به نظر من این خودرو مهندسی معکوس یک فضاپیما بود، معادل هواپیمای جاسوسی SR-71 بلکبرد در دنیای خودرو. خودرویی ساختهشده از آلومینیوم و پلاستیک تقویتشده از جنس جلیقههای ضدگلوله که به پیشرانهی شش سیلندر خطی مجهز شده است. پیشرانهای که همراه با توربوشارژ، خنککننده مایع سرسیلندر و ایرکولر سیلندرها 444 اسب بخار نیرو تولید میکرد. در نظر داشته باشید که این میزان قدرت دو برابر نیروی 911 های تولیدی آن زمان بود. پورشه 959 برخلاف خودروی خونین F40 فراری تمام چرخ متحرک بود.
سیستم انتقال نیروی AWD این خودرو مثل سایر سیستمهای انتقال نیروی قدیمی آن زمان نبود، این سیستم پیشرفته قابلیت برنامهریزی و تنظیم داشت. درواقع شرایط رانندگی فراتر از درک راننده بود و خودرو خودش وضعیت چهارچرخ را مطابق با شرایط انتخاب میکرد. در آن زمان این تکنولوژی و قدرت محاسبات پیشرفتهتر از کومودور 64 بود. ارتفاع 959 قابل تنظیم بود و وضعیت کمکفنرها هم در سه حالت از داخل کابین تنظیم میشد. گیربکس این خودرو شش دندهی روبهجلو داشت که اولین دندهی آن G نامیده میشد که به کلمهی زمین اشاره داشت. پرههای توخالی منیزیمی این خودرو، حفرههای هوای تایرها را بررسی میکرد و با اندازهگیری فشار تایرها میتوانست وضعیت ترک خوردن یا سالم بودن آن را اعلام کند. جالب اینکه 959 در آن زمان دور با استفاده از سیستم دنلاک میتوانست با کمترین فشار هوا در تایر و چرخ پنچر در سرعتهای متوسط حرکت کند!
طراحی 959 ترکیبی از طراحی 911 و یک خودروی مسابقهای است که به طرز شگفتانگیزی خوب از آب درآمده است. خودرویی که با طراحی بیرونی ساده در تکنولوژی پیشرو بود و از خودروی افسانهای کانتاش لامبورگینی سریعتر بود. شاید پیامبر بهترین لقبی باشد که میتوان بکار برد. پیامبری برای صنعت خودرو که معجزههای آن دو توربوشارژر، کنترل کمکفنرهای تطبیقی، سیستم انتقال قدرت AWD و پرههای توخالی رینگ بودند.
نرخ جرائم در شهر میامی بسیار بالاست و این شهر عنوان پایتخت قتل در آمریکا را از آن خود کرده است. تجارت غیرقانونی مواد مخدر ثروتهای پوچی را وارد منطقه کرده است از برخی جهات این ویژگی به نفع بنگاههای معاملات وسایل نقلیه است بهطوریکه پول زیادی برای خریدوفروش خودروهای سطح بالا، اسکلهها و قایقها در گردش است. درهرحال از هدف دور نشویم، منظور از بیان این شرایط نشان دادن نقش پول مواد مخدر در وسایل نقلیه سطح شهر بود.
حال به سراغ نسخه مدرن 959 میرویم پورشه 918 پلاگین هیبرید اسپایدر. این مدل درست مثل شهر میامی بزرگتر و جذابتر از مدل قدیمی است. این دو خودرو نهتنها با یک نشان مشترک بلکه با یک اصول مشترک ساخته شدهاند. 918 یک نمونهی برتر تکنولوژیکی برتر به همان سبک و سیاق پورشه 959 است. 918 با باتریها و موتورهای الکتریکیاش درست مثل سیستم AWD در 959 تکنولوژی جدیدی را وارد دنیای سوپراسپرتها کرده است.
پورشه 918 با ساختار فیبر کربنی همان ترکیب فلزهای سبک و پیچیده 959 را تکرار کرده است. هر دو خودرو نه برای مسابقه بلکه با صندلیهای سرنشین و سیستم استریو برای خیابانها طراحی شدهاند. هر دو خودرو که شاهکارهای این صنعت هستند با استفاده از تکنولوژی عملکردی جادویی را رقم میزنند. شتاب صفر تا 96 کیلومتر بر ساعت 2.2 ثانیهای 918 جا پای صفر تا 96 کیلومتر بر ساعت 3.6 ثانیهای 959 گذاشته است. شتابی که ناممکن به نظر میرسد.
ارتباط جدیدترین سوپر اسپرت پورشه یعنی 918 با استایل اسپرت مسابقهای و کالیپرهای ترمز سبز اسیدی پرزرقوبرقش با بنای اصلی 911 به کمترین حد خود رسیده است. در شهر میامی که سوپراسپرتها بهوفور دیده میشوند توجه مردم به این خودرو جالب بود بهطوری که در مدت تست دوروزهی این خودرو افراد زیادی با دوربین موبایل خود از این خودرو عکس میگرفتند. البته شاید دلیل این جلب توجه رفتار ما و تخت گاز با صدای مهیب موتور 4.6 لیتری در حین بررسی بود.
تنها واژهای که درخور تعریف کردن پیشرانه این خودرو محسوب میشود انفجار قدرت است. در هر زمان، هر حالت و هر جا با فشردن پدال گاز هیچ سروصدای اضافهای از موتور شنیده نمیشود و در فاصله یک میلیثانیه گیربکس دو کلاچه این خودرو قدرت را مثل یک دینامیت منفجر میکند. باید از کنار این خودرو گذر کنید تا بفهمید چه اتفاقی میافتد و چه صدای خشن و بیواسطهای از موتور خارج میشود. صدا در پیشرانه هرکسی را مبهوت این انفجارهای متناوب میکند.
باوجود ریشهی یکسان، 959 یک خودروی متفاوت است. با توجه به واکنش نهچندان دلچسب مردم خیابان به این خودرو، برای جوانان بیتوجه امروز این خودرو نه یک خودروی ترسناک بلکه یک پورشه 911 با کیت بدنهی استادانه است. این خودروی شخصی که چندان قدیمی هم نیست با قیمتی نزدیک به 1 میلیون دلار بیشتر از اینها ارزش توجه دارد.
بدون قصد اهانت به 959، رانندگی با آن بیشتر شبیه به رانندگی با یک 911 قدیمی است. این خودرو با چرم داخلی متالیک، قطعات کابین متناسب و میدان دید خوب مطمئناً یک سر و گردن بالاتر از سوپراسپرتهای دههی 80 بوده است. البته حالا سوپراسپرتهای زیادی این فضا را بهتر کردهاند بهطوریکه انگار تکنولوژیهای 30 سالهی این خودرو دیگر رنگی از دنیای دیجیتال ندارند. تولید و انتقال قدرت در این خودرو با مکانیسم آن دوره طراحی شده و با افزایش دور موتور، قدرت افزایش پیدا میکند و به پیک بالا میرسد. شاید کسی فکرش را نمیکرد اما توربوشارژ متوالی 959 هم با مقداری تأخیر همراه شده بود. توربوی 959 در دورهای بالاتر از 4000 دور بر دقیقه خودش را نشان میدهد. رویهای که دیگر در 918 مدرن دیده نمیشود. 959 در یک جمله یک خودروی خوب با فرمانپذیری مناسب بود که سیستم فرمانپذیری آن نسبت به سیستمهای جدید در سطح بالایی قرار میگرفت.
برخلاف صدای موتور تقویتشده و مصنوعی خودروهای امروز، صدای غرش موتور 959 با افزایش دور و سرعت افزایش مییابد. صندلیهای این خودرو هم به طرز خارقالعادهای بهتر و راحتتر از صندلیهای با رنگ و لعاب مسابقهای 918 است. به غیر از وسایل و کنترلرهای منحصربهفرد خودرو همانطور که گفتیم با طراحی کابین مشابه با 911 های قدیمی مواجه هستیم که این شباهت هم بیشتر از همه از وسواس بیشازحد در تلاش برای طراحی جذاب و محل قرارگیری تجهیزات کابین نشأت گرفته است. پدال ترمز این خودرو بدون نقص است اما کمی با خودروهای جدید فرق دارد. این پدال بهقدری سفت است که اگر فقط با خودروهای دههی جدید رانندگی کرده باشید احساس میکنید که مشکلی در این سیستم به وجود آمده است.
شاید در خیابان 959 بهاندازهی 918 توجه افراد را جلب نکرد اما کسانی که 959 را میشناختند همهچیز را در مورد این خودرو میدانستند و پیش خود میگفتند "هیچوقت فکر نمیکردم که بتوانم یکی از این خودروها را در عمر خود ببینم!" بیشتر این افراد سنی بین 40 تا 45 سال داشتند و به نظر میرسید که پورشه 959، خودروی رؤیاهای نوجوانیشان بوده است. چرا باید از بیتوجهی جوانان امروز به پورشه 959 خرده بگیریم؟ جوانان امروز هم درست مثل جوانان دههی 80 میلادی، سوپراسپرت زمان خود یعنی پورشه 918 را بیشتر میپسندد و رویای رانندگی با آن را در سر میپرورانند. شاید در سال 2040 فرزندان جوانان امروز هم پورشه 918 قدیمی را نادیده بگیرند و به هایپرکار آن عصر پورشه عشق بورزند.
و در آخر این همان چیزی است که باید باشد. یک خودرو فقط برای مدتی میتواند در قلهی تکنولوژی بماند. هایپرکارهای قدیمی در جادهی پیشرفت تکنولوژی به حسرتی برای مردان پیرتر تبدیل میشوند. مردانی که در سنین جوانی عاشق چنین خودروهای جذابی شده بودند.
بخشی از وجود ما امیدوار است که در سال 2040 دیگر 918-ای در کار نباشد. چرا که هایپرکارها بیش از سایر خودروها به زمان وابستهاند و تا زمانی که هایپر هستند با لبههای تیز و قطعات منحصربهفردشان جذاباند. وصیتنامهی هایپرکارها این است که تا زمانی که قلبشان میتپد باید از نهایت سرعت آنها لذت برد چراکه با گذر زمان در پشت اجساد زیبایشان مدفون میشوند.