افزایش صددرصدی قیمت مواد اولیه تولید روغنموتور از یکسو و حد مجاز 9درصدی تولیدکنندگان برای افزایش قیمتهای خود در بازار، تامین روغنموتور مورد نیاز خودروهای روز دنیا را در هالهای از ابهام برده است.
مشکل اصلی به خودروهایی برمیگردد که از سال 2011 به بعد و با تکنولوژی روز دنیا، تولید و روانه بازار شدند.
البته تاکید بر تولیدات بعد از سال 2011 تنها به تکنولوژی روز خودروها برمیگردد و بههیچوجه نباید محصولات خودروسازان وطنی را که با تکنولوژی دهها سال قبل همچنان بهصورت صفرکیلومتر در کشور تولید میشوند با این موضوع مرتبط دانست. به گزارش «دنیایخودرو»، خودروهایی که از سال 2011 به بعد تولید و در بازارهای جهانی از جمله ایران عرضه شدند، برای روانکاری پیشرانههای خود به روغنهایی با فناوری جدید نیاز دارند. روانکارهایی که بر اساس استانداردهای API باید از سطح کیفی SN برخوردار باشند، به همین دلیل تولیدکنندگان داخلی روانکار برای ورود به بازار محدود روغنهای با سطح کیفی بالا، دست به تولید محصولاتی با سطح کیفی SN زدند. نکته حائز اهمیت عدم توانایی پالایشگاههای ایرانی در تولید روغنهای گروه پایه دو، سه و چهار است و به همین دلیل شرکتهای داخلی برای تولید روغنموتور مناسب برای خودروهای روز دنیا مجبور به واردات روغن پایه گروه دو به بالا از کشورهای صاحب تکنولوژی شدند.
1.تولید روغن های ایرانی با مواد اولیه وارداتی
آغاز تولید این گروه محصول در کارخانههای داخلی اگرچه تعرفه واردات روغنهای خارجی را نیز بالا برد، اما وابستگی شرکتهای ایرانی به مواداولیه وارداتی باعث شده است با افزایش دوبرابری نرخ ارز و افزایش 9درصدی قیمت محصولات نهایی، عملا واردات خوراک روغنهای جدید و تولید و عرضه آن در بازار صرفه اقتصادی و عقلانی نداشته باشد. اندک بررسی در بازار و صنعت روانکارها حکایت از تخصیص ارز آزاد 8هزارتومانی برای واردات روغن پایه وارداتی و افزودنیهای شیمیایی روغنموتور دارد و همین موضوع بیانگر آن است که محصول نهایی نیز باید با افزایش قیمت دوبرابری در بازار عرضه شود. درحالیکه دولت تنها با افزاش 9درصدی قیمت روغنموتورها در سال جاری موافقت کرده است. در چنین شرایطی هنوز چند شرکت بزرگ تولیدکننده روغنموتور در کشور، محصولاتی که با روغن پایه وارداتی تولید شدهاند را با همان قیمتهای قبلی در بازار عرضه میکنند که میتواند ناشی از خریدهای قبلی آنها باشد.
2.واردات با ارز آزاد،فروش با نرخ دولتی
به گفته منابع آگاه در صنعت روانکارها، خودروهای وارداتی جدید در آیندهای نزدیک با مشکل تامین روغنموتور باکیفیت مواجه خواهند شد چراکه شرکتهایی همچون ایرانول، نفت پارس و نفت بهران بهعنوان تولیدکنندگان همزمان روغنموتور و روغن پایه گروه یک، قادر به استفاده از روغن پایه تولیدی خود نیستند و باید روغنموتور مورد استفاده در خودروهای جدید را با استفاده از روغن پایه وارداتی تولید کنند؛ ماده اولیهای که در لیست دریافتکنندگان ارز دولتی جای ندارد و باید با پرداخت ارز آزاد به کشور وارد شود.
3.قدرت نمایی خارجی نماهای تقلبی در بازار
همین تفاوت قیمت کافی است تا برای تولید این محصولات توجیه اقتصادی وجود نداشته باشد و به مرور زمان، بازار روغنموتور خودروهای روز دنیا از شرکتهای بزرگ سلب شود و در اختیار خارجینماهای تقلبی قرار گیرد؛ اتفاقی که تنها بازنده آن مصرفکننده نهایی است که باید خودرو مدرن خود را پس از مدتی کوتاه راهی
تعمیرگاه کند. بهنظر میرسد برای گرفتار نشدن در بحران تامین روغنموتور خودروهای روز دنیا چند راهکار وجود دارد که ازجمله آن میتوان به تخصیص ارز دولتی برای واردات روغن پایه گروه دو به بالا یا نظارت بیشتر بر نحوه ورود و توزیع روغنهای خارجی به کشور اشاره کرد، چراکه این روزها موضوع تقلب به بحثی داغ در این صنعت تبدیل شده است و علاوهبر برندهای خارجی، حتی کارخانههای بزرگ ایرانی نیز از گزند تقلبهای گسترده در امان نیستند.