مزدا MX-5 یا میاتا، یک رودستر سبک وزن و ارزان قیمت ژاپنی دوست داشتنی است که توانست با ورود خود به بازار بسیاری از معادلات را به هم بزند. زمانی که خودروهای رودستر با رانندگی لذت‌بخش، قیمت گزافی داشتند، میاتا توانست به خوبی جایی برای خود دست و پا کند. این خودرو با ساختار موتور جلو دیفرانسیل عقب و سقف جمع شونده از نوع نرم و به صورت دستی و شاسی سبک وزن برای نخستین بار در نمایشگاه شیکاگو در سال 1989 روئیت شد. این خودرو جایگزینی مدرن برای خودروهای رودستر اسپرت انگلیسی چون آستین هیلی، تریموف، ام جی و آخرین آن‌ها لوتوس اِلان بود. مخصوصاً طراحی آن نیز که برگرفته از لوتوس اِلان بود.

قیمت میاتا از 14 هزار دلار بود که یک شگفتی بزرگ محسوب می‌شد. این یعنی بسیاری از خریداران جوان نیز می‌توانستند این خودرو را امتحان کنند. این موضوع خود برگ برنده‌ای برای میاتا محسوب می‌شد چون بسیاری از خریداران آن افراد مجردی بودند که نیازی به خودروی بزرگ سدان یا با تعداد صندلی‌های بیشتر نداشتند. بنابراین از همان ابتدا تعداد سفارش‌های زیادی برای میاتا دریافت شد که نشان از اشتیاق خریداران به چنین خودرویی بود.

بدنه با ابعاد بسیار جمع و جوری طراحی شده بود که به صورت کامل از فولاد بود اما درب موتور از آلومینیوم سبک وزن ساخته شده بود. طول کلی خودرو حتی به 4 متر هم نمی‌رسید. در حالی که وزن خالص خودرو به تنها 980 کیلوگرم می‌رسید. بعلاوه ضریب درگ خودرو نیز 0.38 بود. سیستم تعلیق به صورت مستقل و رول بارهایی در جلو و عقب نصب بود و چهار چرخ نیز مجهز به ترمزهای دیسکی بودند.

طراحی بدنه گرد و تخم مرغی شکل بود و چراغ‌های جلو از دو بخش آشکار و پنهان تشکیل شده بودند که به سبک خودروهای سوپراسپرت آن زمان بود و جذابیت خاصی داشت.

موتور نسخه پایه به حجم تنها 1.6 لیتر و در چهار سیلندر قادر بود 115 اسب بخار نیرو تولید نماید. گشتاور آن نیز 136 نیوتن متر بود. برای انتقال نیرو به چرخ‌های عقب نیز از یک گیربکس 5 سرعته دستی استفاده می‌شد. شتاب صفر تا صد به 8. ثانیه زمان نیاز داشت. بیشینه سرعت هم به 203 کیلومتر بر ساعت می‌رسید.

کم‌کم ویژگی‌های رفاهی بیشتری نظیر سیستم تهویه مطبوع، پنجره‌های برقی، فرمان هیدرولیک، سیستم صوتی پیشرفته، کروز کنترل، روکش چرمی فرمان، دیفرانسیل با لغزش محدود، چرخ‌های BBS، ترمز ABS، بادشکن‌های جلو و عقب و دیگر موارد به این خودرو افزوده شدند.

در سال 1994 یک نسخه قوی‌تر با موتور 1.8 لیتری 131 اسبی معرفی شد. این خودروی 990 کیلوگرمی عملکردی بهتر از موتور 1.6 داشت. چراغ‌های بازشونده جلو هم جای خود را به چراغ‌های ثابت دادند. با این حال قیمت پایه خودرو هنوز زیر 14 هزار دلار بود.

نسل دوم در سال 1997 رونمایی شد. این مدل از یک موتور قدرتمندتر و طراحی ظاهری برگرفته از نسل سوم خودروی اسپرت آن زمان مزدا یعنی RX-7 سود می‌برد. بعلاوه قیمت این خودرو نیز افزایش یافته و به نزدیکی 20 هزار دلار رسیده بود. بسیاری از قسمت‌های خودرو تغییر کرده بودند. اما هنوز ابعاد خودرو تقریباً ثابت مانده و تنها کمی به عرض آن افزوده شده بود. وزن خودرو نیز به 1000 کیلوگرم رسیده بود. آئرودینامیک خودرو نیز اندکی بهبود یافته بود. سیستم تعلیق و شاسی نیز به نحو گسترده‌ای به‌روزرسانی شده بود. موتور 1.8 لیتری نیز اندکی ارتقا یافته بود. قدرت موتور به 140 اسب بخار رسیده بود. شتاب آن 7.8 ثانیه و بیشینه سرعت آن به 210 کیلومتر بر ساعت می‌رسید.

در سال 2001، فیس‌لیفت نسل دوم نیز با تغییراتی جزئی معرفی شد. موتور این مدل به زمان‌بندی متغیر سوپاپ‌ها مجهز شده بود و قدرت آن اندکی افزایش یافته و به 152 اسب بخار رسیده بود.

در سال 2004 یک نسخه توربوشارژر توسط مزدا اسپید و با قدرت 178 اسب بخار معرفی شد که شتاب آن به 6.2 ثانیه می‌رسید.

نسل سوم در سال 2005 و با عنوان مدل 2006 و در پی کاهش فروش نسل دوم با طراحی مشابه قبل معرفی شد. فناوری‌های کنترل کشش و کنترل پایداری هم به خودرو افزوده شده بودند. یک موتور 2.0 لیتری 170 اسبی جدید همراه با گیربکس‌های 5 سرعته یا 6 سرعته دستی و یا 6 سرعته اتوماتیک در برخی بازارها ارائه می‌شد. گیربکس اتومات مجهز به شیفتر تعویض دستی از روی فرمان نیز بود. شتاب این مدل برای مدل 2 لیتری به 6.5 ثانیه می‌رسید.

در سال 2006 یک سقف سخت سه تکه، می‌توانست این خودرو را به خودرویی کوپه تبدیل نماید. البته سقف نرم نیز با وزن 36 کیلوگرم بدون کاهش فضای بار، نکته مثبتی محسوب می‌شد. در سال 2008 نیز فیس‌لیفت این نسل معرفی شد که چهره‌ای تهاجمی‌تر و جذاب‌تر داشت. بیشتر تغییرات ظاهری این مدل در چراغ‌ها و سپر جلو دیده می‌شد.

نسل چهارم در سال 2014 و به‌عنوان مدل 2015 رونمایی شد. قیمت این خودرو اکنون به 24 تا 30 هزار دلار رسیده که دیگر آن را از محدوده خودروهای ارزان قیمت دور کرده است. طراحی این نسل با الهام از زبان طراحی جدید مزدا و چراغ‌های کوچک و باریک، بسیار تهاجمی‌تر شده‌اند. این خودرو در سال 2016 توانست دو عنوان خودروی سال و بهترین طراحی خودروی سال را در نمایشگاه خودروی نیویورک از آن خود سازد. این مدل 105 میلی‌متر کوتاه‌تر و 100 کیلوگرم سبک‌تر از سلف خود شده است. فناوری اسکای اکتیو با موتور بنزینی تزریق مستقیم بدون استفاده از توربوشارژر ارائه شده است. موتور مدل پایه به حجم 1.5 لیتر می‌تواند 129 اسب بخار نیرو تولید نماید در حالی که قوای مدل 2.0 لیتری به 155 اسب بخار می‌رسد.

این مدل با دو نوع گیربکس 6 سرعته دستی یا شش سرعته خودکار ارائه می‌شود. سقف پارچه‌ای نیز همچنان به صورت دستی باز و بسته می‌شود و البته عملکرد ساده و سریعی دارد.

در سال 2016، مزا یک نسخه با پسوند RF با سقفی به سبک تارگا را نیز رانه بازار کرد. در این مدل قسمت ستون عقب ثابت باعث تقویت ساختاری سقف شده اما قسمت بالایی سقف از جنس سخت بازشونده است. این نسخه در سایر ویژگی‌های فنی با انواع معمولی رودستر MX-5 مشابه است.

مزدا میاتا توانسته در نزدیک به 3 دهه از عمر خود ویژگی‌های یک خودروی جذاب و دوست داشتنی اسپرت را با هزینه‌ای مقرون به صرفه و قابل ابتیاع مهیا سازد. لذت رانندگی با یک خودروی اسپرت دیفرانسیل عقب چالاک و سبک وزن با سقف باز شونده با میاتا دیگر دور از دسترس نیست. اکنون میاتای جدید مدرن‌تر از همیشه به نظر می‌رسد. خودرویی که می‌تواند با ورود به ایران، طوفانی در خودروهای با قیمت زیر 200 میلیون در میان مشتریان جوان و پرشور ایجاد نماید.

منابع:
wikipedia
caranddriver