طبق آنچه خودروسازان بزرگ کشور به بورس ارائه داده‌اند، تولید محصولات سواری آنها در دو ماه ابتدایی امسال و نسبت به بازه زمانی مشابه سال گذشته تقریبا نصف شده است.آمار تولید خودرو را همواره وزارت صنعت، معدن و تجارت در اختیار انجمن خودروسازان ایران می‌گذارد؛ اما این ماه این اتفاق رخ نداده و از همین رو آمار ارائه‌شده از سوی خودروسازان به بورس، ملاک محاسبه قرار گرفته است.

ظاهرا اشتباهات محاسباتی، دلیل عدم اعلام آمار تولید خودروها در اردیبهشت بوده، چه آنکه آمار فروردین نیز عاری از اشتباه نبود. البته برخی رسانه‌ها آماری منتسب به وزارت صنعت را منتشر کرده‌اند؛ با این حال این آمار مورد تایید انجمن خودروسازان نیست و از طرفی اختلافاتی میان اعداد و ارقام آن با آمار اعلامی خودروسازان به بورس، مشاهده می‌شود.

به‌عنوان مثال، در آمار منتسب به وزارت صنعت، معدن و تجارت تولید برلیانس بیش از ۹ هزار دستگاه اعلام شده، حال آنکه پارس خودرو به بورس اعلام کرده تولید این محصول تنها ۷۹ دستگاه بوده است. یا مثلا در آمار وزارت صنعت، تولید بیش از دو هزار و ۶۰۰ دستگاه پژو ۲۰۰۸ به ثبت رسیده اما در گزارش ارائه‌شده از ایران خودرو به بورس، تیراژ این محصول زیر دو هزار دستگاه است. از این دست اختلافات میان دو آمار موجود، زیاد است و با توجه به اوضاع کلی خودروسازان (تحریم و کمبود قطعات و رفتن شرکای خارجی)، به‌نظر می‌رسد روایت بورسی تولید به حقیقت نزدیک‌تر است.

طبق این آمار، سه خودروساز بزرگ کشور شامل ایران‌خودرو، سایپا و پارس خودرو در مجموع ۱۰۱ هزار و ۳۵۱ دستگاه انواع محصول سواری را در دو ماه ابتدایی امسال به تولید رسانده‌اند؛ حال آنکه در مدت مشابه سال گذشته بالغ بر ۱۹۴ هزار دستگاه تیراژ داشتند. با توجه به این آمار، تیراژ محصولات سواری سه خودروساز بزرگ کشور در دو ماه نخست امسال و نسبت به مجموع تولید فروردین و اردیبهشت سال گذشته حدود ۴۸ درصد افت کرده است.

تیراژ ماهانه خودروسازان اما طی دومین ماه امسال و در مقایسه با فروردین روندی صعودی داشته است. بررسی آمار ماهانه خودروسازان بزرگ نشان می‌دهد تیراژ محصولات سواری آنها در اردیبهشت و نسبت به فروردین رشدی ۵/ ۹۳ درصدی را تجربه کرده است. ایران‌خودرو و گروه خودروسازی سایپا در مجموع طی اردیبهشت امسال ۶۵ هزار و ۸۹۸ دستگاه محصول سواری به تولید رسانده‌اند؛ حال آنکه در فروردین تیراژی حدودا ۳۶ هزار دستگاهی داشته‌اند. دلیل این رشد بزرگ، پایین بودن عدد پایه تولید در فروردین به واسطه تعطیلات طولانی نوروز امسال بوده است.در بین خودروسازان بزرگ کشور، ایران‌خودرو به‌عنوان بزرگ‌ترین خودروساز داخلی، با تولید ۴۱ هزار و ۸۸۵ دستگاه انواع خودروی سواری در دو ماه ابتدایی امسال، کاهشی حدودا ۵۸ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته داشته است.سایپا نیز که ۴۳ هزار و ۹۴۷ دستگاه محصول سواری تا پایان اردیبهشت به تولید رسانده، افتی بیش از ۲۹ درصد را نسبت به دو ماه نخست سال گذشته به خود می‌بیند. از پارس خودرو نیز خبر می‌رسد این شرکت تنها ۱۵ هزار و ۵۱۹ دستگاه تیراژ در فروردین و اردیبهشت امسال داشته است که این آمار در مقایسه با دو ماه ابتدایی سال گذشته، افت ۵۳ درصدی را نشان می‌دهد.

فقط رانا رشد کرد

سری اما به جزئیات آمار تولید خودروهای سواری در دو ماه ابتدایی امسال بزنیم و ببینیم تیراژ محصولات مختلف چه افت و خیزی را تجربه کرده است. طبق آمار اعلامی، ایران‌خودرویی‌ها باز هم در تولید بیشتر محصولات خود با کاهش تیراژ مواجه شده‌اند. آمار منتشرشده ازسوی وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان می‌دهد در بین محصولات ایران‌خودرو، گروه پژو این شرکت افتی ۵/ ۵۷ درصدی را در دو ماه نخست امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته تجربه کرده است. بر این اساس، در مجموع ۲۶ هزار و ۵۹۸ دستگاه انواع پژو (منهای مدل ۲۰۰۸) در ایران خودرو به تولید رسیده است که احتمالا بیشترین تیراژ مربوط به ۲۰۶ بوده است. آبی‌های جاده مخصوص اما در تولید سمند هم با کاهش تولید مواجه شده‌اند. بنابر آمار منتشرشده، این شرکت طی فروردین و اردیبهشت امسال ۲ هزار و ۷۷۳ دستگاه سمند را به تولید رسانده و این آمار سبب کاهش ۸۱ درصدی تیراژ این محصول نسبت به دو ماه نخست سال گذشته شده است.

در حال حاضر سمند تنها در سایت‌های مرکزی و مازندران ایران‌خودرو تولید می‌شود. اما آن‌طور که آمار تولید منتشرشده روایت می‌کند، ایران‌خودرو در تولید دنا نیز با افت مواجه شده اما توانسته تیراژ رانا را اساسی بالا ببرد. طبق آمار منتشره، در دو ماه نخست امسال پنج هزار و ۶۴۳ دستگاه دنا در ایران‌خودرو تولید شده که افت ۵/ ۳۹ درصدی را نسبت به مدت مشابه سال ۹۷ در پی داشته است. این در حالی است که دیگر محصول ایران‌خودرو یعنی رانا ۲۷۰ درصد رشد تیراژ را به خود می‌بیند. بنابر آمار منتشره، رانا تیراژی یک هزار و ۳۴۰ دستگاهی را در دو ماه ابتدایی امسال به ثبت رسانده تا تنها خودرویی باشد که رشد را تجربه کرده است. نگاهی هم بیندازیم به محصولات مونتاژی ایران‌خودرو، محصولاتی که تیراژ آنها نزولی شده است. آن‌طور که آمار می‌گوید: آبی‌های جاده مخصوص در فروردین و اردیبهشت امسال، ۱۲۰ دستگاه سوزوکی گرند ویتارا مونتاژ کرده‌اند. این آمار نشان می‌دهد شاسی‌بلند مونتاژی و ژاپنی ایران‌خودرو در مقایسه با دو ماه ابتدایی سال گذشته بیش از ۸۰ درصد افت تولید داشته است.

ایران‌خودرو همچنین توانسته یک هزار و ۳۰۴ دستگاه هایما را طی دو ماه نخست امسال مونتاژ کند، بنابراین تیراژ این شاسی‌بلند چینی نیز ۱/ ۵۷ درصد افت داشته است. دیگر محصول چینی ایران‌خودرو به نام دانگ‌فنگ هم کاهش تولید را در بازه زمانی تحت بررسی به خود می‌بیند. دانگ‌فنگ آماری یک هزار و ۷۷۱ دستگاهی را طی فروردین و اردیبهشت امسال از خود به جا گذاشته و بر این اساس، نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳/ ۶۱ درصد افت تولید را تجربه کرده است. سری هم به پژو ۲۰۰۸، محصول پسابرجامی ایران‌خودرو بزنیم. بنابر آمار اعلامی، ایران‌خودرویی‌ها طی دو ماه ابتدایی امسال یک هزار و ۹۵۴ دستگاه پژو ۲۰۰۸ را به تولید رسانده‌اند و با این حساب، تولید این محصول نسبت به مجموع فروردین و اردیبهشت سال گذشته ۹ درصد کاهش را نشان می‌دهد.

آریو رفت؟

به سایپا برویم و ببینیم این شرکت چه آماری در تولید محصولات خود طی دو ماه ابتدایی ۹۸ به جا گذاشته است. طبق آمار ارائه‌شده به بورس، سایپایی‌ها در تولید سراتو که محصولی مونتاژی و تحت لیسانس کیاموتورز کره است، با افت تولید مواجه شده‌اند. بر این اساس تا پایان اردیبهشت امسال ۸۴۹ دستگاه سراتو مونتاژ شده که در مقایسه با بازه زمانی مشابه سال گذشته، ۷/ ۷۸ درصد افت را نشان می‌دهد. در بین دیگر محصولات سایپا، تیبا ۲۵ هزار و ۵۰۵ دستگاه تیراژ در دو ماه نخست امسال داشته و در مقایسه با ماه مشابه سال گذشته ۳/ ۲۷ درصد کاهش را تجربه کرده است. به‌نظر می‌رسد بخشی از آمار تیبا را ساینا تشکیل می‌دهد؛ خودرویی که روی پلت فرم تیبا ساخته شده است. اما براساس آمار موجود، تولید پراید نیز در فروردین و اردیبهشت امسال نزول کرده و سایپایی‌ها تنها ۲۹ هزار و ۸۹۱ دستگاه از این محصول را به تولید رسانده‌اند.این رقم نشان می‌دهد تولید پراید نسبت به دو ماه ابتدایی سال ۹۷، چیزی حدود ۱۱ درصد کاهش پیدا کرده است.

از تیبا و پراید بگذریم و نگاهی هم به محصولات مونتاژی چینی سایپا بیندازیم. طبق آمار اعلامی به بورس، پارس خودرو به‌عنوان زیرمجموعه سایپا تنها ۷۹ دستگاه برلیانس را به تولید رسانده تا نسبت به دو ماه ابتدایی سال گذشته ۹۹ درصد افت را تجربه کند.سایپایی‌ها اما دو محصول چینی دیگر را نیز به مونتاژ می‌رسانند که در این بین، چانگان تیراژی یک هزار و ۵۵۲ دستگاهی را طی دو ماه ابتدایی امسال از خود به جا گذاشته و بنابراین ۶/ ۴۶ درصد افت را به خود می‌بیند. طبق آمار اما تولید دیگر محصول چینی سایپا یعنی آریو متوقف شده است.

افت ۸۴ درصدی تولید رنو

نگاهی هم به اوضاع تولید خانواده ال-۹۰ در دو ماه ابتدایی امسال بیندازیم تا مشخص شود این محصول رنو چه افت و خیزی را طی بازه زمانی موردنظر تجربه کرده است. آن‌طور که آمار ارائه‌شده به بورس می‌گوید، در مجموع تیراژ خانواده تندر۹۰ (شامل تندر معمولی، پارس‌تندر، تندر اتومات و ساندرو) طی فروردین و اردیبهشت امسال به ۲ هزار و ۳۰۱ رسیده است. با این حساب، تیراژ این خانواده در مقایسه با دو ماه ابتدایی سال گذشته، ۸۴ درصد افت را به خود می‌بیند. اگر آمار تولید خانواده تندر ۹۰ را به صورت جداگانه بررسی کنیم، مشخص می‌شود هر دو شرکت ایران‌خودرو و پارس خودرو با کاهش تولید این محصول مواجه شده‌اند.

بر این اساس، ایران‌خودرویی‌ها با توجه به تیراژ ۷۱۱ دستگاهی خود با افتی ۶/ ۷۴ درصدی مواجه شده‌اند. این خودروساز، تندر۹۰ را در مدل‌های معمولی و اتومات به تولید می‌رساند.طبق آمار، پارس خودرو در دو ماه نخست امسال یک هزار و ۵۹۰ دستگاه محصول مربوط به خانواده ال۹۰ را تولید کرده تا نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲/ ۸۶ درصد افت را تجربه کند. این آمار شامل تندر۹۰، پارس‌تندر و ساندرو (در مدل‌های معمولی و استپ‌وی) می‌شود.