قیمت انواع خودروها بین 2 تا 5 میلیون تومان افزایش داشته، به نحوی که پراید که یکی از پرتقاضاترین خودروها از سوی مردم است، با افزایش قیمت بیش از 2 میلیون تومانی و خودروهای دیگر همچون 206 و پژو پارس نیز با افزایش بیش از 4 میلیونی و گاه تا 5 میلیون تومان مواجه شده اند این در حالی است که نه تنها قیمت ها بالا رفته، بلکه محدودیت عرضه نیز برای برخی مدل های خودرو در بازار وجود دارد که همین موضوع، خود عاملی برای اشفتگی بازار خودرو شده است. سامان قربانی، دبیر انجمن قطعه سازان دلیل اصلی افزایش قیمت خودرو را نبود عرضه متناسب با تقاضا در بازار خودرو می داند.
از نظر شما علت گرانی خودرو چیست؟
دلیل اصلی این گرانی ها نیازی است که در بازار خودرو وجود دارد. زمانی که تقاضا افزایش پیدا می کند و عرضه کالا متناسب با تقاضا نیست یکی از اتفاقاتی که پیش می آید همین گرانی است. خیلیها اعتقاد دارند که این افزایش قیمت شاید تحت تاثیر افزایش هزینه های تولید است. اما ممکن است هزینه های تولید تاثیر گذار باشد ولی این میزانی که قیمت ها افزایش پیدا کرده به نظر بسیار غیر متعارف می آید. از نظر من علت اصلی گرانی خودرو عرضه محدود است که البته بر اساس اطلاعاتی که از دو خودروساز در اختیار دارم آنها برنامه ای برای افزایش تولید خودرو دارند. فقط مشکلات نقدینگی و تهیه مواد اولیه وجود دارد که امیدواریم این مشکلات نیز حل شود زیرا هم وزارت خانه و سازمان گسترش پیگیر حل این مشکلات است و هم دو خودروساز تیم های کاری زیادی را فعال کردهاند که افزایش تولید دهند. اگر این افزایش تولید به موقع و متناسب با نیاز مردم انجام شود با قیمت های متعارف تر روبه رو خواهیم شد.
دولت به خودروسازان قول داده که ارز مبادلهای به صنعت خودروسازی تخصیص دهد تا چه اندازه این ارز در قیمت خودرو تاثیر گذار است؟
تخصیص ارز مبادلهای به صنعت خودروسازی تصویب شده است اما فرآیند دریافت ارز مبادله ای فرایند کوتاه مدت نیست بلاخره یک فرایند بسیار طولانی است که شاید حدود 6 ماه نیز طول بکشد. اما دولت شدیدا به دنبال این موضوع است که ارز مبادله ای را به دست تولید کنندگان خودرو برساند و تدبیر خود وزارت خانه نیز همین است. مسئله اصلی اینجاست که خود فرایند تخصیص ارز مبادله ای بسیار وقت گیر است و این مشکل دولت نیست و بانک مرکزی هم مصمم است که ارز مبادله ای هر په زودتر اختصاص پیدا کند.در خبرها آمده است که با دادن ارز مبادله ای قیمت ها در صنعت خودرو متعادل می شود یا پایین تر خواهد امد اما این خبرها اصلا درست نیستندزیرا فرایند اینکه ارز مبادله ای وارد صنعت خودروسازی شود حداقل 6 ماه طول می کشد تا بتواند بر قیمت ها تاثیر گذار باشد. کشور ما هنوز نمی تواند ارز به کشورهای اروپایی بفرستد یعنی اگر ارز مبادله ای هم بدهند نمی توانیم استفاده کنیم زیرا بانکهای که بخواهند این فرایند را بپذیرند با انتقال پول مواجه هستند. مگر اینکه از مسیر دیگری این پول را به کشورهای اروپایی بفرستند که آن هم شامل هزینه های بسیار بالایی است. از رسانهها و دولت میخواهیم که اطلاعات صنعت خودروسازی را به صورت دقیق و کارشناسی شده به مردم انتقال دهند. مثلا میگویند که چون ارز مبادلهای تصویب شده مشکل خودروسازان حل شده است اما این خبر کاملا اشتباه است. در اردیبهشت ماه سال 1391 معاون رئیس جمهور وقت با حضور 15 نفر از نمایندگان مجلس اعلام کردند که طی یک هفته دو میلیارد تومان به صنعت خودرو خواهند داد اما از آن زمان تا کنون از دو میلیارد تومان هیچ خبری نیست این در حالی است که در بسیاری از خبرها آمده که خودروسازان دو میلیارد تومان را دریافت کرده اند و این خبرهای اشتباه باعث می شود که نه تنها مشکلی حل نشود بلکه برای مردم نیز توقع ایجاد می کند و این خود مانعی است بر سر راه خودروسازان. واضح بگویم تا زمانی که تولید را افزایش ندهند هزینه سر بار تولید ما کاهش پیدا نخواهد کرد. در سال 1390 یک میلیون و هفتصد هزار خودرو تولید می شد اما در شرایط کنونی 700 هزار تولید خودرو در کشور انجام می شود و باید این رقم ها و تاثیراتشان را با هم دیگر مقایسه کنیم تا متوجه شویم که تولید چقدر می تواند در یک صنعت تاثیر گذار باشد.
راهکار شما برای این وضعیت چیست؟
باید تولید را افزایش دهیم و مشکل نقدینگی را نیز هر چه زودتر بر طرف کنیم. اگرتحریم های بانکی برداشته شود بسیار امیدوار کننده است که وضعیت رکود تولیدی ما سروسامان پیدا کند. تا زمانی که این تحریمها برداشته نشود هیچ اتفاق مثبتی نخواهد افتاد. اما خوشبختانه امسال بسیاری از مسولان قول دادهاند که به صنعت خودروسازی کمک کنند چون واقعا توسعه خودرسازی برای رشد کشور بسیار مهم و تاثیر گذار است. دلیل اینکه کشورگرفتار تورم شده این موضوع است که در قبال تقاضای بازار کالا وجود ندارد و این به صورت چرخشی در صنایع دیگر نیز ادامه پیدا می کند و مشکلات ما هر روز بیشتر می شود.
بیشترین فشار به اقشاری وارد می شود که درآمد ثابت دارند. زمانی که خریدار خودرو خودش با بازار در ارتباط است یعنی در حوزه تجاری فعالیت دارد. این فرد هیچ فشاری را تحمل نمی کند اما همه کارمندان، کارگران و مستمری بگیران که حقوق ثابت دارند و سالی 200 هزار تومان به حقوقشان اضافه می شود، چگونه پاسخ تورم 40 درصدی را بدهند؟ اما از طرفی باید این موضوع را در نظر بگیریم که خود خودرساز هم تمایل دارد که تولیدش را افزایش دهد زیرا به نفع خود خودروساز است اما در این شرایط واقعا مقصر نیست زیرا هم مواد اولیه را گران می خرند و هم حامل های انرژی قیمت هایشان بالا رفته است و نرخ تورم هم بسیار بالا است و از طرفی سایر هزینهها هم به صورت تعاملی افزایش پیدا کرده است و همه این عوامل باعث می شود که قیمت خودرو گران شود. در این شرایط بسیاری از مردم به دلیل پایین بودن توان خرید نمی توانند خودرو بخرند و بازهم تکرار میکنم در این شرایط خودروساز مقصر نیست و سیستم اقتصادی کشور ما مشکل دارد. از نظر من تمام مسولان باید دست در دست هم دهند تا بتوانند از این شرایط سختی که صنعت و تولید درگیر آن است نجات پیدا کند. نقد بدون منطق نه تنها کمکی نمی کند بلکه مشکلات بسیار دیگری نیز به وجود می آورد. مردم ما نشان دادهاند که در شرایط بحرانی بسیار مصمم هستند و امیدواریم که از این دوران سخت خارج شویم. تنها خواسته ای من این است که درمورد صنعت خودرو اطلاعات دقیق و بدون مبالغه به مردم بدهیم تا تصویر مبهمی ایجاد نشود. مردم باید بدانند که بسیاری از کارمندان خود صنعت خودروسازی نیز قدرت خرید ندارند که از محصولات بخش خودشان خرید کنند. از نظر من تنها راه نجات از این شرایط افزایش تولید در همه بخش های صنعتی کشور است البته تولیدی با کیفیت و رقابتی و تولیدی که رویکردی بین الملی و مثبت داشته باشد.