تردد خودروهای وارداتی منطقه آزاد اروند و محدوده رفت و آمد آنها این روزها درگیر حاشیههایی شده و ابهاماتی را به وجود آورده است.
در گذشته خودروهای وارداتی منطقه آزاد اروند بدون پرداخت عوارض اجازه تردد در این منطقه و شهرهای آبادان و خرمشهر را داشتند که بر اساس مصوبه هیات دولت مقرر شد که این خودروها مجوز تردد در داخل استان خوزستان تا شعاع 120 کیلومتر از مرکزیت منطقه آزاد اروند داشته باشند.
اما حاشیهها از آن جا آغاز شد که عبدالحسن مقتدایی، استاندار خوزستان با صدور نامهای در اول شهریور ماه 1393 از مجوز تردد تمامی خودروهای پلاک اروند در کل استان خوزستان بدون محدودیت خبر داد. این در حالی بود که بر اساس مصوبه هیات دولت این خودروها تنها میتوانستند تا شعاع 120 کیلومتری تردد کنند و بنابراین کل استان خوزستان شامل محدوده مجاز برای تردد این خودروها نبود.
پس از همین قضیه بود که محمدرضا نعمت زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت در ارتباط با تردد خودروهای پلاک اروند، گفت: دولت مصوبهای داد که ماشینهای پلاک اروند به جز مناطق آزاد اروند فقط میتوانند تا مرکز استان تردد کنند، اما در استان خوزستان تصمیم گرفته شد که این ماشینها در تمام استان تردد آزاد داشته باشند، در حالی که ما اعلام کردیم که این کار خلاف قانون است و خودروهای اروندی فقط تا شهر اهواز مجاز به تردد آزاد هستند. همچنین چند ماه پیش خودروهایی که نمره مناطق آزاد دارند در خیابانها به ویژه در شهر تهران دیده میشد که دولت مصوبه داد با رعایت قانون، تردد این خودروها مانعی ندارد.
اما استاندار خوزستان به صحبتهای نعمت زاده واکنش نشان داد و پیرو بحثهای به وجود آمده درباره تردد خودروهای پلاک اروند در این استان، گفت: استدلال و اظهارات خیلی از مسئولان را شنیدم. جمعبندی من این است که اساساً یک برداشت کاملاً غلطی از اتفاقی که افتاده دارند و بر اساس آن برداشت غلط و اشتباه همچنان تحلیل میکنند.
مقتدایی اظهار کرد: اولاً جایگاه هیچ کدام از مسئولانی که در مورد تردد خودروهای پلاک اروند در استان خوزستان اظهار نظر کردهاند، اعم از وزیر و دیگران جایگاهی نیست که در این ارتباط نظر دهند و نمیتوانند به این قضیه ورود کنند. اگر کسانی که مخالف تردد این خودروها هستند، از خود من میپرسیدند من آنها را توجیه میکردم. متأسفانه آقای نعمت زاده و بازرسی کل کشور و همه آنهایی که جنجال به راه انداختند، با بنده که مسئول هستم و باید توضیح و پاسخ بدهم، تماس نگرفتند.
وی افزود: این که میگویند تردد در شعاع 120 کیلومتر فقط مجاز است، از مرکز استان سه چهار مسیر به منطقه آزاد ختم میشود و هیچ کس شرطی نگذاشته که از کدام جاده به سمت مناطق آزاد تردد صورت گیرد. 14 شهرستان استان ما در مسافت 120 کیلومتر با منطقه آزاد هستند و فقط هشت شهر در خارج از این محدود است و اصلاً در این شهرها که به لحاظ راهها وسیله نقلیه خارجی توانایی تردد ندارند، نمیدانم چه اتفاقی افتاده که آن مواردی مانند امنیت و جمعیت ملی و ... را رها کردهاند و چسبیدهاند به این قضیه؟!
استاندار خوزستان گفت: تردد خودروهای پلاک اروند در استان خوزستان آزاد است و هیچ منع قانونی ندارد و اگر آقای نعمت زاده با بنده تماس میگرفتند، دچار اشتباه نمیشدند.
با توجه به صحبتهای استاندار خوزستان به نظر میرسد که وی نیز مصوبه شعاع 120 کیلومتری را قبول دارد و در عین حال معتقد است که هشت شهر خارج از این محدوده نیز تا اندازهای مهم نیستد که روی آنها حساسیت ایجاد شود.
اما این نکته جای تامل دارد که اگر هشت شهر خارج از محدوده 120 کیلومتر به لحاظ جادهای توانایی تردد خودروهای خارجی را ندارند، چه اصراری برای تردد این خودروها در کل استان وجود دارد؟!
در همین زمینه سید شریف حسینی، عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی و نماینده مردم اهواز با تشریح مصوبه دولت در خصوص خودروهای پلاک اروند از امکان تردد آزادانه خودروهای خارجی پلاک اروند در کل استان خوزستان خبر داده است.
وی افزود: خودروهای خارجی دارای پلاک اروند در ابتدای راه اندازی این منطقه، تنها امکان تردد در دو شهر آبادان و خرمشهر را داشتند و برای خروج از محدوده این دو شهر ضروری بود که اقدام به گرفتن مرخصی آن هم برای زمانی محدود کنند.
حسینی ادامه داد: بعد از این، در حدود سه سال قبل دولت تصویب کرد که خودروهای پلاک اروند برای رفاه حال مردم آبادان و خرمشهر که نیاز به تردد به مرکز استان را دارند، امکان تردد بدون مرخصی و مجوز تا شهر اهواز را داشته باشند منوط به اینکه شب به محدوده منطقه آزاد اروند یعنی شهرستانهای آبادان و خرمشهر بازگردند.
نماینده مردم اهواز خاطر نشان کرد: با پیگیری نمایندگان استان و به خصوص استاندار خوزستان دولت این مجوز را صادر کرد که خودروهای پلاک اروند به صورت آزادانه تا شعاع 120 کیلومتر آن هم به صورت هوایی تردد کنند. یعنی این خودروها برای تردد و توقف همیشگی در شهرهایی مثل اهواز، ماهشهر، شادگان، دارخوین و ویس مشکلی ندارند و مردم این شهرها هم امکان داشتن این خودروها را خواهند داشت.
حسینی عنوان کرد: همچنین دولت این اجازه را داده است تا افرادی که این خودروها را در اختیار دارند برای اینکه از تعطیلات پایان هفته هم به خوبی استفاده کنند، روزهای پنج شنبه و جمعه در کل شهرهای استان خوزستان به صورت آزادانه تردد کنند و نیاز به گرفتن مرخصی نداشته باشند.
عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: مالکان این خودروها حتی این امکان را دارند که به سایر نقاط کشور هم مسافرت کنند که این موضوع منوط به گرفتن مرخصی از سازمان منطقه آزاد اروند است.
صحبتهای این نماینده مجلس که پس از مصوبه دولت انجام شده است باز هم صحه بر این موضوع میگذارد که شعاع 120 کیلومتر مورد قبول همه است و برخی شهرهای این محدوده به به آن اضافه شدهاند، اما در همین صحبتها نیز تناقض وجود دارد، چراکه با وجود اذعان حسینی به محدودیت تردد 120 کیلومتری بازهم از مجوز تردد این خودروها در کل استان خبر داده است.
اما این عضو هیات رییسه مجلس پس از اظهارات نعمت زاده، وزیر صنعت در خصوص تردد خودروهای وارداتی تصریح کرد: از زمان اجرای مصوبه هیات دولت مبنی بر تردد خودروهای منطقه آزاد اروند در آبادان و خرمشهر و همچنین افزایش شعاع تردد این خودروها تا مرکز استان، در مجموع 7200 خودرو پلاک اروند با احتساب پلاک گذاری و نقل و انتقالات، به خوزستان وارد شده است.
نماینده مردم اهواز در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: اطلاعات موجود نشان میدهد هم اکنون بیش از 1۵۰۰ خودروی خارجی پلاک اروند، در شهرهای آبادان و خرمشهر تردد میکنند که ضریب نفوذ این خودروها در دو شهر آبادان و خرمشهر ، سه خودرو به ازای هر 1000 شهروند است. البته بخشی از این خودروها به منظور تجهیز ناوگان حمل و نقل عمومی درنظر گرفته شده که با احتساب آن، سهم شهروندان آبادان و خرمشهر به کمتر از دو خودرو به ازای هر 1000 نفر می رسد. یعنی چیزی کمتر از 0.2درصد.
وی بیان کرد: همچنین ضریب نفوذ خودروهای منطقه آزاد اروند (5600 خودرو) در شعاع تردد (اهواز- شادگان – دارخوین – ویس- ماهشهر) ، به ازای هر 1000 نفر سه خودرو است که این رقم با احساب تجهیز ناوگان حمل و نقل عمومی، تقریبا چیزی حدود 0.3 درصد است. اگر ضریب نفوذ تعداد 7200 خودرو پلاک اروند در کل خوزستان محاسبه شود، این رقم 1.5 دستگاه به ازای هر 1000 شهروند خوزستانی است.
نماینده مردم اهواز در مجلس شورای اسلامی یادآورشد: در حال حاضر جمعیت خوزستان به چهار میلیون و 700 هزار نفر میرسد و میزان خودروهای وارد شده هنوز درصد بسیار ناچیزی از این عدد را تشکیل میدهند.
حسینی تصریح کرد: ضریب نفوذ کل خودروهای داخلی ایران به ازای هر ۱۰۰۰ نفر ۲۱۳ دستگاه است. این درحالی است که در کشورهای اروپایی بهازای هر ۱۰۰۰ نفر، ۶۰۰ خودرو وجود دارد. اگر این نکته در نظر گرفته شود که کشور تلاش میکند در طی مراحل توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شاخصهای مربوط به توسعه را ارتقا دهد، افزایش تعداد افراد دارنده خودرو در کشور بهازای هر ۱۰۰۰ نفر، یکی از این شاخصهاست.
این عضو مجمع نمایندگان مجلس خوزستان خاطرنشان کرد: انتقاد وزیر صنعت از آزادی تردد خودروهای اروند در سراسر خوزستان و اصرار بر ممنوعیت آن در حالی است که این روزها خودروهای فوق لوکس درخیابانهای تهران نگاهها را به خود جلب کرده و خودروهای شش و هفت میلیاردی در خیابانهای تهران خودنمایی میکنند.
به گفته وی ضریب نفوذ خودروهای خارجی در تهران 8 تا 9 درصد است.
با فرض اینکه تمامی آمار این نماینده مجلس مبتنی بر واقعیات و دقیق باشد، بازهم دلیلی برای عدم تمکین به مصوبه دولت دیده نمیشود و این مصوبه لازم الاجراست، مگر اینکه هیات دولت مصوبه جدیدی را در این خصوص داشته باشد.
بر اساس این گزارش رییس پلیس راه استان خوزستان نیز عنوان کرد که تردد خودروهای پلاک اروند در سطح استان خوزستان بلامانع است و در این خصوص ممنوعیتی وجود ندارد.
سرهنگ قاسم قدرتی در واکنش به شایعات اخیر مبنی بر اینکه پلیس از تردد خودروهای پلاک اروند در سطح استان جلوگیری و اقدام به جریمه می کند، گفت: ممانعت از تردد خودروهای اروندی در دیگر شهرهای استان تنها یک شایعه است و به هیچ وجه صحت ندارد.
این مقام مسئول در پلیس راه استان از شهروندان خوزستانی خواست تا به اینگونه شایعات توجه نکنند و افزود: خوردهای پلاک اروند تحت نظارت سازمان منطقه آزاد اروند تردد میکنند و هرگونه اطلاعیه و دستورالعمل اصلاحی در این خصوص از طریق این سازمان و یا فرماندهی انتظامی خوزستان اعلام می شود.
وی تاکید کرد: تردد خودروهای پلاک اروند بدون هیچ مشکلی در سطح استان ممکن است و شهروندان خوزستانی می توانند در محدوده تعریف شده، اقدام به تردد کنند.
صحبتهای رییس پلیس راه استان خوزستان که تردد این خودروها را زیر نظر سازمان منطقه آزاد اروند میداند در حالی است که در تاریخ 27 فروردین سال جاری روابط عمومی و امور بین الملل منطقه آزاد اروند در نامهای اعلام کرد: خودروهای دارای پلاک اروند مجاز هستند در کلیه ایام سال در محدوده شعاع 120 کیلومتر از منطقه آزاد اروند تردد کنند.
در این نامه تصریح شده است: خودروهای پلاک اروند در ایام تعطیلات رسمی کشور مجاز هستند در کلیه نقاط استان تردد کنند و همچنین خودروهای عمومی دارنده پلاک اروند میتوانند در تمامی ایام سال به کلیه نقاط استان تردد داشته باشند.
همچنین قائم مقام سازمان منطقه آزاد اروند با اشاره به افزایش شعاع تردد خودروهای پلاک اروند در سطح استان خوزستان، گفت: خودروهای خارجی دارای پلاک اروند در ابتدای راه اندازی این طرح، فقط امکان تردد در آبادان و خرمشهر را داشتند و برای خروج از محدوده این دو شهر ضرروی بود اقدام به گرفتن مرخصی کنند، ولی از این پس خودروهای شخصی دارای پلاک اروند می توانند به سایر شهرهای استان تا شعاع 120 کیلومتر تردد کنند.
وی گفت: همچنین تمام شهروندان ساکن استان خوزستان امکان خرید خودروهای پلاک اروند را دارند.
قائم مقام سازمان منطقه آزاد اروند با اشاره به اینکه تردد در این شعاع پیشتر تا شهر اهواز مرکز استان خوزستان انجام می شد، افزود: اکنون این شعاع تردد برای سایر شهرهای استان خوزستان، مانند ماهشهر که در این شعاع قرار دارند نیز ممکن است.
اما در همین حال یک عضو مجمع نمایندگان استان خوزستان گفت که تصمیم استاندار خوزستان برای صدور مجوز تردد خودروهای وارداتی منطقه آزاد اروند تا مرکز استان در پی نامه مجمع نمایندگان استان به ترکان در سفر رییس جمهور به خوزستان بوده است.
به نقل از ایسنا، اسماعیل جلیلی، اظهار کرد: بعد از سفر رییس جمهور به استان خوزستان مجمع نمایندگان استان نامهای را خدمت آقای ترکان مشاور ویژه رییس جمهور در مناطق آزاد تقدیم کرد که در آن درخواست شده بود با توجه به شرایط استان و اینکه محدودیت تردد خودروهای وارداتی منطقه آزاد اروند مشکلاتی را برای مردم ایجاد میکند این اجازه داده شود که این خودروها در محدوده استان با رعایت حریم مربوطه تردد کنند.
وی افزود: پیش از این خودروهای وارداتی منطقه آزاد اروند تا 120 کیلومتر از منطقه آزاد اجازه تردد داشتند که بعد از تقاضای نمایندگان از رییس جمهور و تصمیم استاندار این حریم به 150 کیلومتر از مرکز استان افزایش پیدا کرد.
اظهارات جلیلی در حالی است که پس از سفر رییس جمهور به این استان هیچ گونه مصوبهای درباره افزایش این محدوده به تصویب هیات دولت نرسیده است، چرا که در این صورت این موضوع باید توسط سازمان منطقه آزاد اروند به اطلاع عموم میرسید.
در این زمینه مسعود کرباسیان، رییس کل گمرک نیز درباره محدوده تردد خودروهای منطقه آزاد اروند گفت: محدوده تردد خودروهای وارداتی این منطقه بر اساس مصوبه هیات دولت است و بیش از آن اجازه تردد را ندارند.
در حالی که بحث و جدل همچنان در بین مسئولان استان خوزستان و اعضای دولت درباره این موضوع وجود دارد، آنچه که از قانون به ذهن میرسد این است که مصوبه دولت همچنان تردد این خودروها در شعاع 120 کیلومتری را مورد تایید قرار میدهد و در عین حال مسئولان استانی قصد تعمیم این قضیه به کل استان خوزستان را دارند که نیازمند مصوبه قانونی جدید است.