صد سالگی خودروساز ژاپنی که نام ایرانی دارد!

کارخانه کوچکی که در سال 1920 کار خود را با تولید چوب‌پنبه آغاز کرد، امسال به عنوان یکی از خودروسازان مطرح جهان صدمین سال تاسیس خود را جشن می‌گیرد. به این مناسبت، هفته گذشته مراسمی در دفتر مرکزی مزدا در شهر هیروشیما برگزار شد.

جوجیرو ماتسودا، موسس شرکت صنایع چوب‌پنبه‌ سازی تویو، پس از کسادی تجارت چوب‌پنبه به فکر ساخت ماشین‌آلات و سپس موتورسیکلت‌ افتاد.

ماتسودا که باورهای مذهبی داشت، نام جدید شرکت را از اهورا مزدا، پیامبر دین زرتشت گرفت. مزدا در زبان ژاپنی تلفظی مشابه با نام او داشت و آغاز فعالیت تازه‌ به نام یکی از خدایان کهن، انتخابی خوش‌یمن بود.

اولین موتورسیکلت سه‌چرخه مزدا به نام 'مزدا گو ' در سال ۱۹۳۱ به بازار آمد و به سرعت جای خود را در خیابان‌های هیروشیما باز کرد. مزدا خود را برای تولید اولین ماشینش آماده می‌کرد که جنگ جهانی دوم آغاز شد.

در طول جنگ، کارخانه مجبور به ساخت اسلحه شد و با اینکه به سرعت پس از بمباران اتمی هیروشیما فعالیت خود را از سر گرفت، بیست سال طول کشید تا اولین ماشین خود را تولید کند.

عرضه مدل R360 کوپه در سال ۱۹۶۰ با رونق گرفتن اقتصاد کشور همزمان بود. مزدای کوچک اگرچه ظاهری عجیب داشت، اما قیمت مناسب و کاربردی بودنش آن را به ماشین محبوب خانواده‌های ژاپن تبدیل کرد.

چند سال بعد، مزدا با ساخت یک مدل اسپرت به اعتباری جهانی دست یافت. مزدا کوزمو نه تنها ماشینی اسپرت با ظاهری چشم‌نواز بود، بلکه اولین ماشین جهان بود که از موتور وانکل نیرو می‌گرفت.

موتورهای درون‌سوز وانکل با روشی متفاوت از موتورهای پیستونی کار می‌کنند. این موتور در دهه پنجاه میلادی توسط فلیکس وانکل، مهندس آلمانی اختراع شد و به خاطر کوچک و کارآمد بودنش طرفداران زیادی پیدا کرد. اما ساخت آن پیچیده بود و همین باعث شد خودروسازان از مزایای آن صرف‌نظر کنند.

مزدا پس از کوزمو، مدل‌های دیگری را با موتور وانکل به بازار عرضه کرد و به ستاره مسابقات اتومبیلرانی بدل شد. اوج موفقیت شرکت، کسب اولین پیروزی ژاپن در مسابقات استقامت لومان با ماشینی بود که از موتور وانکل استفاده می‌کرد.

مدل MX-5 هم از مشهورترین ماشین‌های ساخت مزدا است. در سال ۱۹۸۹ و پس از سال‌ها کسادی بازار ماشین‌های دو نفره اسپرت، مزدا با عرضه این مدل به موفقیتی جهانی دست یافت. MX-5 با بیش از یک میلیون دستگاه فروش در سه دهه گذشته، موفق‌ترین ماشین اسپرت جهان است.

مزدا در دهه نود اولین خودروسازی بود که نمایشگر لمسی و راه‌یاب ماهواره‌ای را در محصولاتش عرضه کرد، اما بحران اقتصادی نقشه‌های شرکت را برای ورود به بازار ماشین‌های لوکس نقش بر آب کرد.

مزدا با تولید حدود یک میلیون و ششصد هزار دستگاه به نسبت کارخانه‌هایی نظیر تویوتا و فولکس‌واگن، شرکت کوچکی است. این کارخانه در بیست سال گذشته توانسته با تکیه بر نوآوری‌های مهندسان و خلاقیت طراحانش از بحران‌های صنعت خودرو عبور کند و همزمان با کارخانه‌هایی به مراتب بزرگ‌تر از خود رقابت کند.

این شرکت امسال اولین مدل الکتریکی خود به نام MX-30 را به بازار عرضه کرده و گفته می‌شود که قصد دارد به مناسبت صد سالگی‌اش یک مدل اسپرت جدید رونمایی کند.

همزمان با برگزاری نمایشگاه خودروی ژنو قرار است مدل‌های مشهور مزدا در صد سال گذشته نمایش داده شود و مراسم ویژه‌ای هم در بهار آینده در شهر هیروشیما برگزار خواهد شد.