تولید محصولات سواری در سه خودروساز بزرگ کشور طی فروردین امسال و در مقایسه با ماه مشابه سال گذشته افت کرد. این افت البته از ناحیه سایپا رخ داده، چه آنکه فقط این شرکت در بازه زمانی تحت بررسی با روند نزولی تولید مواجه شده است و دو خودروساز دیگر، افزایش تیراژ را به خود دیده‌اند.

بنابر آمار استخراجی از صورت‌های مالی ارائه شده به بورس توسط سه خودروساز بزرگ کشور، طی فروردین امسال تنها ۲۹ هزار و ۵۴۹ دستگاه انواع محصول سواری توسط آنها به تولید رسیده که این رقم در مقایسه با ماه مشابه سال گذشته، از افت بیش از ۲۵ درصدی حکایت دارد.

طبق این آمار همچنین تولید و مونتاژ هفت محصول شامل سراتو، تندر-۹۰ ایران‌خودرو، چانگان، آریو، پژو ۲۰۰۸، دانگ‌فنگ و سوزوکی گرندویتا را متوقف شده است.

در این بین، توقف تولید ویتارا، سراتو و تندر-۹۰‌ ایران‌خودرو قطعی است و این محصولات دیگر جایی در خطوط تولید صنعت خودرو کشور نخواهند داشت. حذف این محصولات ریشه در تحریم دارد، چه آنکه شرکت‌های خارجی مادر، قطعات آنها را به ایران ارسال نمی‌کنند. وضعیت چهار خودروی دیگر هنوز کاملا مشخص نیست و این احتمال وجود دارد که آنها دوباره به خطوط تولید غول‌های جاده مخصوص برگردند.

اما تولید کمتر از ۳۰ هزار دستگاهی ایران‌خودرو، سایپا و پارس خودرو در فروردین، افت تولید آنها را در مقایسه با اسفند نیز رقم زده است. غول‌های جاده مخصوص در اسفند ۹۸ موفق به تولید ۶۸ هزار و ۹۴۹ دستگاه محصول سواری شدند. با توجه به این آمار، تولید سه خودروساز بزرگ کشور در فروردین ۹۹ و نسبت به اسفند ۹۸ بیش از ۵۷ درصد افت کرده است.

در این بین، سایپایی‌ها طی ماه نخست امسال هفت هزار و ۳۰۴ دستگاه محصول سواری را به تولید رسانده‌اند تا در مقایسه با بازه زمانی مشابه سال گذشته بیش از ۶۰ درصد افت تیراژ را تجربه کنند. این خودروساز در تولید ماهانه نیز روندی نزولی داشته، چه آنکه تیراژ هفت هزار و ۳۰۴ دستگاهی‌اش در فروردین، سبب افت بیش از ۶۹ درصدی تولید نسبت به اسفند شده است. اما ایران‌خودرو که تیراژی ۱۵ هزار و ۶۹۴ دستگاهی تا پایان فروردین امسال از خود به جا گذاشته، نسبت به بازه زمانی مشابه سال قبل توانسته ۳۱ دستگاه محصول بیشتری را به تولید برساند. آبی‌های جاده مخصوص اما در فروردین و نسبت به اسفند با افت بالغ‌بر ۵۶ درصدی تیراژ مواجه شده‌اند. در نهایت پارس خودرویی‌ها که طی یک ماه امسال شش هزار و ۵۵۱ دستگاه تیراژ داشته‌اند، نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیش از ۲۲ درصد افزایش تولید را به خود اختصاص داده‌اند. این در حالی است که آمار تولید پارس خودرو در فروردین و نسبت به اسفند سال گذشته، افزون بر ۲۹ درصد افت را نشان می‌دهد.

آغاز فعالیت خودروسازان در سال جدید اما با داستان کرونا گره خورد، چه آنکه ترس از گسترده‌تر شدن شیوع این ویروس، اجازه نداد تولید در روال عادی خود جریان داشته باشد. خودروسازان به نوعی هفته سوم فروردین را از دست دادند و در هفته چهارم نیز نتوانستند از همه توان تولید خود استفاده کنند. نکته دیگر در مورد تیراژ ۲۹ هزار و ۵۴۹ دستگاهی سه خودروساز بزرگ کشور در فروردین، وجود محصولات ناقص (دارای کسری قطعه) در جمع تولیدات آنها است. در واقع بخش قابل توجهی از تولیدات غول‌های جاده مخصوص در فروردین، به محصولات ناقص اختصاص یافته که تا رفع کسری قطعات، امکان تجاری‌سازی و عرضه آنها وجود ندارد. این ماجرا از ناحیه کمبود و نبود برخی قطعات آب می‌خورد. طبق برنامه‌ریزی صورت‌گرفته از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت، قرار است تولید خودرو در کشور طی سال جاری به یک میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاه برسد و این در حالی است که خودروسازان هنوز در تحریم هستند و تبعات کرونا نیز ادامه دارد و روند تامین قطعات از داخل و خارج هم مناسب نیست.

جزئیات تولید در فروردین

نگاهی اما به جزئیات آمار تولید خودروهای سواری در ماه نخست امسال بیندازیم تا مشخص شود غول‌های جاده مخصوص چه افت و خیزی در این بازه زمانی داشته‌اند. طبق آمار استخراج شده از صورت‌های مالی ایران‌خودرو، گروه پژو این شرکت (به جز پژو ۲۰۰۸) تیراژی ۱۱ هزار و ۱۲۰ دستگاهی تا پایان فروردین امسال داشته که این آمار نشان از افزایش ۱۳ درصدی تیراژ پژویی‌ها در مقایسه با بازه زمانی مشابه سال گذشته دارد. ایران‌خودرویی‌ها اما آمار پژو ۲۰۰۸ را خارج از خانواده پژو منتشر می‌کنند و صورت‌های مالی آنها نشان می‌دهد خودروی موردنظر هیچ تولیدی در فروردین امسال نداشته است. این در حالی است که طی ماه مشابه سال گذشته، ایران‌خودرویی‌ها ۳۷۴ دستگاه از این محصول را مونتاژ کرده بودند. مشخص نیست که مونتاژ پژو ۲۰۰۸ برای همیشه در ایران‌خودرو به پایان رسیده یا اینکه این محصول دوباره به جاده مخصوص بازخواهد گشت.

از پژو که بگذریم، ایران‌خودرو در تولید سمند نیز با روندی افزایشی مواجه شده است. بنابر آمار منتشره، این شرکت طی ماه نخست امسال، هزار و ۷۳۶ دستگاه سمند را به تولید رسانده و این آمار سبب رشد بالغ‌بر ۸۸ درصدی تولید محصول موردنظر نسبت به فروردین ۹۸ شده است. در حال حاضر سمند تنها در سایت‌های مرکزی و مازندران ایران‌خودرو تولید می‌شود، هرچند در گزارش این شرکت به بورس مشخص نشده سهم هر یک از این سایت‌ها از تولید محصول موردنظر چند دستگاه بوده است. اما آن‌طور که آمار تولید منتشره در صورت‌های مالی ایران‌خودرو روایت می‌کند، این شرکت در تولید دنا روندی نزولی داشته است. ایران‌خودرویی‌ها در فروردین امسال، هزار و ۷۲۲ دستگاه دنا را به تولید رسانده‌اند تا نسبت به ماه مشابه سال گذشته بیش از ۱۱درصد افت تولید را به خود ببینند. دنا در دو مدل معمولی و پلاس به تولید می‌رسد و هر دو مدل نیز قیمتی بالای ۱۰۰ میلیون تومان در بازار دارند. افت تولید اما شامل دیگر محصول ایران‌خودرو یعنی رانا نیز شده است. طبق گزارش ارائه شده به بورس، در فروردین امسال ۲۷۸ دستگاه رانا در ایران‌خودرو به تولید رسیده که در مقایسه با ماه مشابه سال گذشته ۵/ ۱۸ درصد کاهش را نشان می‌دهد.

نگاهی هم بیندازیم به محصولات مونتاژی ایران‌خودرو، محصولاتی که برخی از آنها با خطوط تولید این شرکت وداع کرده‌اند. آن‌طور که گزارش ارائه شده به بورس روایت می‌کند، آبی‌های جاده مخصوص در فروردین امسال حتی یک دستگاه سوزوکی گرندویتارا نیز مونتاژ نکرده‌اند. این موضوع نشان می‌دهد ویتارا به دلیل تحریم از خطوط تولید ایران‌خودرو خداحافظی کرده است. در کنار ویتارا، ایران‌خودرو در فروردین امسال دانگ فنگ نیز مونتاژ نکرده است. مشخص نیست که عدم مونتاژ دانگ فنگ، موقتی است یا ایران‌خودرویی‌ها با این محصول چینی نیز وداع کرده‌اند. در بین دیگر مونتاژی‌های ایران‌خودرو اما هایمای چینی تیراژی ۴۲۳ دستگاهی طی نخستین ماه امسال از خود به جا گذاشته است. با توجه به این آمار، هایما افزایشی ۲۰ درصدی را نسبت به ماه مشابه سال گذشته به خود می‌بیند. مونتاژ این محصول فعلا در ایران‌خودرو ادامه دارد و باید منتظر ماند و دید در آینده نیز تداوم خواهد داشت یا هایما هم به جمع حذفی‌ها می‌پیوندد.

به سایپا برویم و ببینیم این شرکت چه آماری در تولید محصولات خود طی فروردین امسال به جا گذاشته است. بنابر آمار ارائه شده به بورس، سایپایی‌ها به مونتاژ کیا سراتو پایان داده‌اند و این میهمان کره‌ای دیگر جایی در بین تولیدات این شرکت ندارد.

در بین دیگر محصولات سایپا، تیبا تیراژی سه هزار و ۷۴۲ دستگاهی از خود به جا گذاشته و بنابراین نسبت به فروردین سال گذشته حدودا ۵۵ درصد افت را نشان می‌دهد. آمارها در مورد پراید نیز خبر از افت تولید این محصول می‌دهند، خودرویی که سایپایی‌ها تا به امروز دو مدل از آن را حذف و تنها پراید باقیمانده نیز در تیرماه کنار گذاشته خواهد شد. طبق آمار، پراید در نخستین ماه امسال تیراژی سه هزار و ۵۶۲ دستگاهی از خود به جا گذاشته و در مقایسه با بازه زمانی مشابه سال گذشته نزیک به ۶۳ درصد افت تولید را تجربه کرده است.از تیبا و پراید بگذریم و نگاهی هم به محصولات مونتاژی چینی سایپا و زیرمجموعه‌اش پارس‌خودرو بیندازیم. طبق آمار، پارس خودرو در فروردین امسال تنها ۱۷۹ دستگاه برلیانس را مونتاژ کرده است. تولید برلیانس در فروردین اما در حالی است که آریو دیگر محصول چینی گروه خودروسازی سایپا هیچ تولیدی در نخستین ماه امسال نداشته است. این اتفاق در مورد چانگان نیز افتاده، چه آنکه سایپا در فروردین امسال حتی یک دستگاه نیز از این محصول را مونتاژ نکرده است. باید منتظر ماند و دید آیا مونتاژی‌های سایپا به خط تولید این شرکت برمی‌گردند یا توقف مونتاژ آنها همیشگی است.

وداع ایران‌خودرو با رنو

اما نگاهی هم به اوضاع تولید خانواده ال۹۰ در فروردین امسال بیندازیم و ببینیم این محصول فرانسوی چه شرایطی در تولید داشته است. طبق اطلاعات ارائه شده به بورس، در مجموع تیراژ خانواده تندر۹۰ (شامل تندر معمولی، پارس تندر، تندر اتومات و ساندرو) طی بازه زمانی تحت بررسی به ۶۶۵ دستگاه رسیده است. با این حساب، تیراژ این خانواده در مقایسه با فروردین سال گذشته ۳/ ۷ درصد کاهش داشته است. اگر آمار تولید خانواده تندر ۹۰ را به‌صورت جداگانه بررسی کنیم، مشخص می‌شود تنها پارس خودرو این محصولات را در فروردین امسال به تولید رسانده و ایران‌خودرویی‌ها هیچ تولیدی مرتبط با خانواده رنو نداشته‌اند. طبق آمار، پارس خودرو توانسته در فروردین امسال ۶۶۵ دستگاه از محصولات خانواده رنو را به تولید برساند که در مقایسه با ماه مشابه ۹۸، افت حدودا ۶/ ۱۶ درصدی را نشان می‌دهد.