پیشی گرفتن ساخت و ساز در خودروسازان به جای تولید خودرو

 دو خودروساز بزرگ کشور یعنی ایران‌خودرو و سایپا اخیرا در سایت کدال بورس ایران با ارسال گزارشی به افشای جزئیات زمین و ساختمان‌های تحت تملک خود اقدام کردند. در لیست های ارائه شده به سازمان بورس، ساختمان و زمین‌هایی با کاربری های مختلف من جمله صنعتی، رفاهی، مسکونی، نمایندگی و تجاری دیده می‌شود. در این لیست ارایه شده جمع بهای تمام شده زمین و ساختمان‌های گروه خودروسازی سایپا در حدود دو هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان و همچنین بهای تمام شده زمین‌ها و ساختمان‌های گروه خودروسازی ایران‌خودرو نیز در حدود 6 هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان تخمین زده و اعلام شده است.

 انتشار این لیست های ساختمان و زمین‌های دو غول خودروسازی کشور در شرایطی است که طبق آخرین گزارشی هایی که از قطعه‌سازان کشور دریافت شده است، کل مطالبات تعیین تکلیف نشده زنجیره تامین داخلی قطعه های مورد نیاز این دو خودروساز به بیش از ۴۵‌هزار میلیارد تومان رسیده که حدود ۱۲‌ هزار میلیارد تومان از این رقم بسیار بزرگ، مطالبات معوق تعیین تکلیف نشده از سمت این دو شرکت می باشد.

همچنین در بازرسی جدیدی که از این دو شرکت اطرف سازمان بازرسی کل کشور به عمل آمده است مشخص شده است که هر دو شرکت بزرگ کشور مجموعا روی هم حدود 142 هزار خودروی ناقص در کف انبارهایشان دپو شده است. از این مقدار 97 هزار دستگاه خودرو متعلق به ایران خودرو می باشد و 45 هزار دستگاه هم اختصاص به سایپایی ها دارد. دپو خودرو در انبارها و عدم عرضه به بازار یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت خودرو در بازار می باشد که معمولا دیده نمی شود و یا کمتر به آن پرداخته می شود.

به گزارش car.ir به نقل از دنیای اقتصاد ، دلیل اصلی ایجاد خودروهای کف انبارها، مشکل نقدینگی خودروسازان و همچنین عدم تامین تراشه‌های الکترونیک است. این بدان معناست که تولید ناقصی‌ها دو منشأ داخلی و خارجی دارند، هر چند که منشأ خارجی آن بی‌ارتباط به مشکلات داخلی خودروسازان نیست. اما آمارهای عجیبی از لیست خودروهای ناقص منتشر شده است، آمارهایی که نشان می‌دهد در شرایط کنونی ۳۸ هزار خودروی پارس و ۱۴ هزار خودروی ۲۰۷ در پارکینگ خودروساز به دلیل نبود قطعه دپو شده است. آمارها همچنین از تولید ۱۳ هزار خودروی ناقص دنا و دپوی ۷ هزار پژو 206 حکایت دارد. به این‌ترتیب تنها در ایران‌خودرو ۹۷ هزار محصول ناقص تولید شده است. اما در جلسه روز جمعه مدیرعامل ایران‌خودرو به کسری برخی از قطعات نیز اشاره کرده بود. با توجه به اظهارات وی و برخی از دست‌اندرکاران صنعت خودرو مشخص است که بحران جهانی کسری تراشه‌های الکترونیکی از سال گذشته و عدم تامین مجموعه الکترونیکی خودرو مانند ACU و ECU، مالتی مدیا، BCM، دوربین، FAM، کیسه هوا، نمایشگر، چراغ‌ها و... امکان تجاری‌سازی بسیاری از محصولات تولیدی را گرفته و آنها را روانه پارکینگ‌ها کرده است.

به گفته رئیس انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازی، با این وضعیت نقدینگی، شرکت‌های قطعه‌ساز مجبور هستند که به صورت محدود اقدام به سفارش‌گذاری کنند و با توجه به بحران یاد شده تحویل قطعات سفارش‌گذاری شده نیز زمان‌بر خواهد بود. نجفی‌منش در کنار بحث چالش نقدینگی و بحران جهانی ریز‌تراشه‌ها معتقد است که مساله تخصیص ارز از سوی بانک مرکزی چالشی است که قطعه‌سازان را برای واردات قطعات مورد نیاز تحت فشار قرار می‌دهد. 

حال سوالی که پیش می آید این است که آیا این دو خودروساز در این وضعیت بحرانی که صنعت خودرو کشور در آن گیر افتاده است و معوقات بسیار زیادی که به خودروسازان داخلی دارند و باعث شده اند که قطعه سازان هم با مشکل شدید نقدینگی مواجه بشوند و تاثیر منفی آن بر تهیه و تامین قطعه برای خودروسازان می باشد، صرف این مبالغ بسیار زیاد برای ساخت و ساز این مقدار ساختمان ضروری بوده است؟ یا می توانستند با صرفه جویی در برخی از امور من جمله همین ساخت و سازها قسمتی از بدهی های خود به قطعه سازان را تسویه می کردند تا کمتر با مشکل تامین قطعه و تولید خودروهای ناقص مواجه می شدند؟