فراخوان ۸۱۷ هزار خودرو تسلا، فراخوان ۴۱۰ هزار خودروی کیا و فراخوان ۷۰۰ هزار نیسان و ...؛ این روزها بسیار پیش آمده در فضای مجازی اخباری متفاوت از فراخوان خودروسازهای مطرح دنیا را ببینیم. فراخوان هایی که باعث شده خودروسازان بزرگ دنیا، مشغول رفع جزئی ترین مشکل در محصولات خود هستند.
در این بین احتمالا این پرسش به وجود می آید که چرا هیچ وقت از خودروسازان داخلی فراخوانی نمی بینیم؟ سال های زیادیست تصادفات جاده ای زیادی رخ می دهد و بابت کیفیت پایین خودروها، افراد زیادی جان خود را از دست می دهند اما فراخوانی برای رفع نقص صادر نمی شود.
چرا خودروسازان داخلی فراخوان ندارند؟
آیا عیب و ایرادها آنقدر جزئی و کم اهمیت است که صدای مشتری را در نمیآورد و خودروساز را وادار به فراخوان نمیکند؟
علیلو کارشناس صنعت خودرو می گوید: خودروسازان ادعا دارند که استانداردهای ۸۵ گانه را روی ساخت خودروها اعمال می کنند؛ اما چه کسی می تواند بگوید اعمال نشده ؟ هیچ کس چرا که خودروسازان قدرت دارند و دولت از آنها حمایت می کند.
در تمام دنیا دولت خودروساز را وادار می کند تا به محض دیدن عیب و ایرادی در خودرو، فراخوان بزند، اما در ایران اینگونه نیست.
تعداد فراخوانهای سازندگان خودرو را می بینید؛ بر اساس محاسبات فعلی، در دنیا ۳۰.۳ میلیون خودروی سواری به دلیل نقص ایمنی در سال ۲۰۲۰ فراخوان شدند. در نیمه اول سال ۲۰۲۱، این رقم به بیش از ۱۸.۶ میلیون خودرو رسید.
با بیش از ۴۰۰ فراخوان، ولوو، هوندا و میتسوبیشی بدترین تولیدکنندگان در سال ۲۰۲۰ به شمار آمدند؛ با ۳۲۸ فراخوان و درگیری بیش از ۷ میلیون خودرو، تویوتا بیشترین خودروهای سواری را به دلیل مسائل ایمنی فراخوان کرده است.
پس از آن هوندا با ۵.۸ میلیون خودروی سواری و فورد با حدود ۵ میلیون دستگاه خودرو در صدر فراخوان ها قرار دارد. تسلا (۱۳%)، مزدا (۲۶%)، جنرال موتورز (۵۳%) و جگوار لندرور (۷۵%) کمترین نرخ فراخوان را در سال ۲۰۲۰ داشتند. خودروسازان آلمانی BMW، فولکس واگن و دایملر به ترتیب ۱۲۶، ۱۲۱ و ۸۶ درصد فراخوان کرده اند.
بیشترین فراخوانی که طی سال ۲۰۲۱ صورت گرفته مربوط به حفاظت از سرنشینان بوده است؛ در حالی که تجهیزات الکتریکی/الکترونیکی ۱۷.۵ درصد و سیستم انتقال قدرت کمتر از ۱۰ درصد بوده است.
بخشهای دیگر مانند شاسی (۸%)، سیستم ترمز (۶%)، بدنه (۴%)، سیستم فرمان (۲%) و سایر مجموعهها (۱%) نقش کوچکی دارند. با حجم فراخوان کمی کمتر از ۲.۷ میلیون خودرو یا سهمی در حدود ۱۵ درصد، نقص نرم افزار داشته اند.
علیلو می گوید: وقتی این بنگاه تولیدی که در اصل مال خود دولت است، تحت تصدی و مدیریت اوست، خودش به خودش نمی تواند فراخوان بزند. باید اصلاح ساختار در دولت و صنعت خودرو صورت گیرد.
تصادفی که در بهبهان صورت گرفت، پلیس راهور ۳ بار اعلام کرد که کیسه های هوای بیش از ۹۰ درصد خودروهایی که در داخل ساخته شده بودند، باز نشد.
هادیانفر پس از این تصادف، خودروهای ساخت داخل را مشابه ارابه مرگ توصیف کرد که پس از آن خودروسازان تنها در یک برنامه تلویزیونی یک توجیهی مطرح کردند و پس از آن دیگر خبری از رسیدگی نیست.
علیلو می گوید: در دنیا کافیست ایربگ یک خودرو باز نشود و جان سرنشین به خطر بی افتد، تمام دستگاه ها وارد می شوند و خودروساز را توبیخ می کنند اما در ایران اینگونه نیست.
مسایل اقتصادی، فرهنگ خاص ایرانیها، ضعف نظارت بر مباحث کیفی خودروها، وضعیت مالی نامناسب خودروسازان و همچنین، کمبود ظرفیت پذیرش در تعمیرگاهها و نمایندگیهای مجاز، از جمله مسایلی است که کارشناسان در زمینه عدم فراخوان از سوی خودروسازها، روی آن دست میگذارند.
آخرین فراخوان در کشور، برای سال ۹۲ بوده!
کافیست گشتی در فضای مجازی بزنیم و آخرین فراخوانی که از طرف خودروسازان آمده را ببنیم که متعلق به سال ۹۲ است! این در شرایطی است که بارها شنیدهایم و احتمالا خواهیم شنید که غولهای خودروسازی دنیا، دست به فراخوان محصولات خود در سطحی وسیع میزنند.
بسیار پیش آمده که خودرویی ساخت داخل و صفر کیلومتر، از همان ابتدا با مشکلاتی بعضا اساسی رو به رو بودهاند، اما فراخوانی انجام نشده و مشتری، خود به تعمیرگاه می رود.
این روزها زمانی که سری به نمایندگی خودروسازان می زنیم، انواع خودروهای صفر کیلومتر را می بینیم که با مشکلات زیادی مواجه شده اند.
یکی از افراد، سال گذشته در قرعه کشی خودرو برنده می شود، اکنون که یک سال از خرید این خودرو نگذشته است، تاکنون ۳ بار سیلندر این خودرو تعویض می شود و نمایندگی خودروساز گفته است خودرو را فعلا حرکت ندهید تا مشخص شود ایراد از خودرو است یا در اثر عوامل دیگری خراب شده است!
در بازارهای بزرگ جهان، با آن رقابت سرسختانه و میلیمتری که میان خودروسازها وجود دارد، طبعا کوچکترین عیب و خطایی بازار آنها را به خطر میاندازد و اوضاع شان را به هم میریزد، اما در خودروسازی ایران داستان چیز دیگری است.
در تمام دنیا، خودروسازها حتی کوچک ترین مشکل را مشکلی بزرگ می دانند و برای رفع آن فراخوان می زنند، به طور مثال، ۸۱۷ هزار خودروی تسلا با مشکلی نرمافزاری در سیستم هشدار کمربند ایمنی مواجه شدند؛ این خودروساز آمریکایی ضمن صدور فراخوان برای این خودروها اعلام کرده که بهزودی این مشکل را با بهروزرسانی OTA به صورت کاملا رایگان رفع میکند.
حال اگر برای گارانتی دوره ای به نمایندگی خودروسازان برویم، اگر از یک حدی بیشتر خودرو مشکل داشته باشد، مابقی هزینه ها به گردن خود مالک است!
در حال حاضر نیز که برخی خودروسازان خیال خود را راحت کرده و سیستم ارائه خدمات پس از فروش را اینترنتی کردهاند، تا دیگر با ازدحام و اعتراض مشتریان در نمایندگیهای مجاز خود مواجه نباشند. این موضوع نیز البته به نوعی با عادی بودن وجود عیب و ایراد در خودروهای داخلی و عدم اعتراض مشتریان مرتبط است، که اگر این گونه نبود، تجربه فراخوان سبب میشد تا آنها، ظرفیت تعمیرگاهها و نمایندگیهای مجاز خود را افزایش دهند و آمادگی لازم را در برابر فراخوان های احتمالی داشته باشند.