لغو قرعه کشی خودرو تا اطلاع ثانوی؛ سامانه یکپارچه تأیید امنیتی و فنی ندارد

 براساس نامه‌نگاری ها بین دو نفر از معاون وزیر صمت به نظر می رسد که سامانه یکپارچه تخصیص خودرو که در ۲۷ اردیبهشت، اولین قرعه کشی را انجام داد، تایید فنی و امنیتی لازم را نداشته و دفتر فناوری داده وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز مسئولیت تایید و نظارت بر حسن اجرای این سامانه را نپذیرفته است. در صورتی که با پایان یافتن قرعه کشی در دور اول، اعلام شده بود که به دلیل استقبال بسیار زیاد مردم، قرعه کشی دور بعد با فاصله کمتر، یعنی در تیرماه انجام خواهد شد. 

به دنبال ابهامات بسیاری که در روند سیستم قرعه کشی خودرو توسط خودروسازان طی دو سه سال گذشته ایجاد کرده بود، بسیاری از مردم اعتقاد داشتند که این قرعه کشی ها از شفافیت لازم برخوردار نیست. به همین دلیل وزارت صمت با راه اندازی سامانه یکپارچه فروش خودرو در نظر داشت تا تخلفات و دلال بازی را در این صنعت از بین ببرد، تا مصرف کننده واقعی بتواند خودروهای مورد نیاز خود را خریداری کند.

از این رو  سه‌شنبه 27 اردیبهشت‌ماه 1401 اولین دوره فروش خودرو در سامانه فروش یکپارچه خودرو در مدت زمان یک هفته انجام شدو نتایج آن در تاریخ 9 خرداد اعلام شد. اما در این مرحله مشکلات اساسی برای برخی خریداران به وجود آمد. به گونه ای که این افراد پس از اعلام نتایج اولیه در سامانه جزو « برنده اول»  طرح اعلام شده، اما در هنگام واریز وجه به آنان گفته  شد که « شما جزو منتخبین رزرو قرعه‌کشی هستید» و امکان واریز وجه را ندارید. افرادی که با این مشکل روبه رو شده بودند گفته بودند اگرچه اعلام شد که تخصیص خودرو به آنان انجام می شود؛ ولی زمانی که در نظر داشتند نسبت به واریز وجه خودرو یا مبلغ علی‌الحساب اقدام کنند، واریز وجه با موفقیت انجام نشده است.

صدیف بیک‌زاده رئیس سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولیدکنندگان درخصوص ابهامات به وجود آمده در اعلام نتایج تخصیص خودرو از طریق سامانه یکپارچه اعلام کرد که برای جلوگیری از قرعه‌کشی‌های دوباره در یک فرآیند تخصیص، به حدود 12هزار نفر از افرادی که به عنوان منتخبان ذخیره مشخص شده اند، تخصیص خودرو صورت می گیرد. اما این موضوع هم به‌صورت شفاف در سامانه فروش خودرو، اعلام نشده و خود منجر به ایجاد ابهاماتی شد.

در آن زمان یکی از مسئولان وزارت صمت، مقصر این موضوع را خودروسازان معرفی کرده بود در حالی که سازوکار اعلام اسامی اصلی و رزرو در سامانه اختصاصی خودروسازان تعریف شده بود و در طرح های قبلی هم که این مراحل بر عهده خودروسازان بود، اسامی به صورت تفکیک شده اعلام می شد؛ اما چنین اختلالاتی ایجاد نشده بود. در حالی قرار بود که اشکالات برطرف شود و فروش خودرو به صورت قانونمند تر انجام شود، این بار هم  که همه بر یکپارچه شدن تخصیص خودرو و شیوه بهتر نظارت از این طریق، تأکید کرده بودند، ایجاد ابهام همچنان ادامه یافت.

اکنون با گذشت بیشتر از یک ماه از اولین قرعه کشی خودرو در سامانه یکپارچه وزارت صمت، سید مهدی نیازی، معاون وزیر صمت در قالب نامه ای به منوچهر منطقی، معاون صنایع حمل و نقل وزیر صمت اعلام کرده است که این سامانه اصلاً صلاحیت فنی و امنیتی و آمادگی لازم برای اجرای قرعه کشی خودرو را دارا نبوده و همچنان هم ندارد، بر همین اساس تاکید کرده است که فعلاً  از طریق این سامانه قرعه کشی انجام نشود. در صورتی که با پایان یافتن قرعه کشی در دور اول، اعلام شده بود که به دلیل استقبال بسیار زیاد مردم، قرعه کشی دور بعد با فاصله کمتر، یعنی در تیرماه انجام خواهد شد. 

در این نامه آمده است:

«همان‌گونه که در جلسات کارشناسی، پیش از دوره اول قرعه کشی خودروها به واسطه سامانه جدید یکپارچه تخصیص خودرو به استناد صورتجلسات مربوطه به وضوح اعلام گردید، دفتر فناوری داده، اطلاعات و امنیت فضای مجازی با توجه به شرایط فعلی انتخاب پیمانکار، عدم عقد قرارداد با وزارتخانه، عدم مالکیت سامانه و همچنین عدم ورود در تحلیل فرایند تخصیص، امکان پذیرش مسئولیت در خصوص تایید و نظارت بر حسن اجرای این سامانه را ندارد و صرفاً در این شرایط، امکان ارائه مشورت فنی در جلساتی که در این رابطه برگزار می‌شود وجود دارد.

لازم به ذکر است در صورت واگذاری رسمی مسئولیت های مربوطه به مباحث فنی سامانه مذکور، مواردی از جمله انتخاب پیمانکار، اجرا، و پیاده سازی و تست همه جانبه سامانه، نیازمنده طی مراحل فنی و کارشناسی موضوع بوده و تحلیل فرآیند ها و زیرساخت های مربوطه نیز می بایست تعیین تکلیف شود.

از طرفی با توجه به حساسیت و اهمیت این سامانه، زیرساخت‌های ارتباطی، سخت افزاری، و نرم افزاری و امنیتی مناسبی می بایست تدارک شود که تامین آنها اعتبار متناسب خود را نیاز دارد که می بایستی در چارچوب ردیف های مرتبط طرح های تملک دارایی های سرمایه ای سال جاری پیش‌بینی شده و تخصیص یابد.

لذا پیشنهاد می گردد برای قرعه کشی آتی از طریق سامانه مزبور، فعلاً موارد و نقطه نظرات مرکز افتا ریاست جمهوری بطور ویژه از آن مرجع درخواست و پس از دریافت و آماده سازی سامانه مطابق آن موارد نسخه نهایی به منظور تست و ارزیابی فنی در اختیار یکی از آزمایشگاههای حائز صلاحیت تحت نظارت مرکز افتا قرار داده شود و قرعه کشی به بعد از آن زمان موکول شود. دفتر فناوری داده اطلاعات و فضای مجازی آماده همکاری برای موارد ذکر می باشد.»