کاهش قیمت ها در بازار واقعی اند؟

9 خرداد 140212:30
4 دقیقه


کاهش قیمت ها در بازار واقعی اند؟

در هفته‌های اخیر، همزمان با نرخ‌ گذاری خودرو های مونتاژی، بارها رسانه‌ ها و خبرگزاری‌ های مختلف از کاهش قیمت خودرو در بازار، به‌ ویژه در مورد مونتاژی‌ ها، خبر دادند. با این حال، سازمان حمایت مصرف‌ کنندگان و تولید‌ کنندگان پیش از این هرگونه ثبت قیمت در پلتفرم‌ های فروش خودرو را ممنوع کرده بود.

با نگاهی به اخبار منتشرشده تحت عنوان "تغییرات بازار" در هفته‌ های گذشته، مشخص می‌شود که منبع قیمت‌ های اعلام‌ شده، سایت خبری اتحادیه نمایشگاه‌ داران خودرو بوده یا رئیس این اتحادیه در مصاحبه‌ های مختلف به اعلام قیمت پرداخته است. با این حال، درصد کاهش قیمت‌ های عنوان‌ شده از سوی اتحادیه، تا حد زیادی اغراق‌ آمیز به نظر می‌رسد. به عنوان مثال، در دو روز گذشته، از کاهش ۹۰۰ میلیون تومانی قیمت یک خودروی مونتاژی سخن گفته شده است و یا در موردی دیگر، کاهش قیمت‌ هایی در حد ۸۰ میلیون تومان اعلام شده است. در واقع، موضوع به حدی پیش رفته است که رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو یک هفته پیش در گفت‌وگویی با خبرگزاری فارس، اعلام کرد: "قیمت تیگو ۸ کاهش قابل‌ توجهی داشته است، به طوری که مدل ۱۴۰۱ این خودرو از ۴ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان به ۳ میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان کاهش یافته است." با این حال، با توجه به محدودیت‌های در‌نظر‌گرفته‌ شده توسط سازمان حمایت، راهی برای صحت‌ سنجی این اعلامیه‌ها وجود ندارد.

 فارغ از صحت‌و‌سقم کاهش قیمت خودرو در بازار، به نظر می‌رسد کاهش قیمت‌های اعلامی تا حدی اغراق‌شده است. ممکن است در بازار قیمت‌ها واقعا افت پیدا کرده باشد اما کاهش ۹۰۰میلیون تومانی قیمت یک خودرو نیاز به دلایل بسیار مشهودی دارد که چنین نشانه‌هایی دیده نمی‌شود. از طرف دیگر هیچ مرجع دیگری برای بررسی افت‌و‌خیز قیمت خودرو وجود ندارد؛ چراکه همان‌طور که اشاره شد پیش از این سازمان حمایت هرگونه درج قیمت در آگهی‌های فروش خودرو (در صورتی که بیشتر از قیمت اتحادیه باشد) را ممنوع اعلام کرده بود. گرچه برخی از سایت‌های اعلام نرخ خودرو، میانگین قیمتی محصولات مختلف را اعلام می‌کنند اما قیمت‌های اعلامی در این سایت‌ها تقریبا منطبق بر قیمت‌های اعلام‌شده در سایت اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو است. از طرفی مشخص هم نیست که اتحادیه نمایشگاه‌داران دقیقا بر چه مبنایی این قیمت‌ها را اعلام می‌کند. به نظر می‌رسد مرجعی که خود دست به قیمت‌سازی در بازار خودرو می‌زند، همان مرجعی است که خبر از کاهش قیمت خودرو می‌دهد و بازار و مکانیزم عرضه و تقاضا کاملا در این روند نادیده گرفته می‌شوند.

موضوع کاهش قیمت خودروهای مونتاژی در بازار درحالی مطرح می‌شود که وضعیت قیمت کارخانه‌ای این خودروها کاملا بلاتکلیف است. گرچه شورای رقابت بر قیمت‌گذاری خود روی این خودروها تاکید دارد، اما هنوز خودروسازان خصوصی این موضوع را نپذیرفته‌اند و زیر بار کاهش قیمت محصولات خود نمی‌روند. اگر قیمت‌های اعلامی شورای رقابت از طرف خودروسازان خصوصی مورد پذیرش قرار گرفته بود، کاهش قیمت در بازار نیز تا حدی قابل‌پذیرش بود؛ اما عجیب اینکه حتی افت قیمت‌های اعلامی نیز بسیار بیشتر از حدی است که حتی در صورت پذیرش قیمت شورای رقابت از سوی مونتاژکاران منطقی به نظر برسد. حال آنکه اکنون همین اتفاق نیز رخ نداده و می‌توان خودروهای مونتاژی را تقریبا بی‌قیمت دانست.

از طرف دیگر ممکن است گفته شود عرضه محصولات خودروسازان خصوصی در دور دوم عرضه یکپارچه خودرو موجب چنین کاهشی شده است. البته در دوره‌های گذشته عرضه خودرو، کاهش‌ قیمت‌هایی را در مورد خودروهای عرضه‌شده شاهد بودیم و ممکن است قیمت خودروهای مونتاژی نیز تحت‌تاثیر عرضه یکپارچه خودرو کاهش پیدا کرده باشد، اما این کاهش قیمت نمی‌تواند تا حد ۹۰۰میلیون تومان یا یک‌میلیارد و ۱۰۰میلیون تومان برسد. به نظر می‌‌رسد با محدودیت‌های سازمان حمایت، فضای بازار خودروی کشور بیش از پیش به سمت ابهام و شاید قیمت‌سازی رفته است.