چرا قیمت های بازار آزاد کاهشی هستند؟

در 10 روز گذشته باز هم شاهد کاهش قیمت قابل توجه خودروی های داخلی، مونتاژی و وارداتی بودیم؛ به طوری که برخی خودرو ها تا 450 میلیون تومان نیز کاهش قیمت داشتند. در میان این خودرو ها، شاسی بلند های وارداتی و مونتاژ بیشترین میزان کاهش قیمت را تجربه کردند. در ادامه به شرح دلایلی که باعث بوجود آمدن این روند نزولی در بازار شده اند می پردازیم:

اولین و شاید مهم‌ترین آن ثبات در نرخ ارز است. طی هفته‌های گذشته نرخ ارز به صورت مستقیم بر قیمت خودرو در بازار اثر گذاشت. سال گذشته هر هزار تومان افزایش نرخ ارز، قیمت خودروهای داخلی را حداقل 10 میلیون تومان و وارداتی و مونتاژی را بین 30 تا 50 میلیون تومان در بازار گران می‌کرد.

دومین دلیلی که باعث شده قیمت خودروها در بازار کاهشی شود، افزایش 33 تا 55 درصدی تولید خودرو است. از اردیبهشت ماه و به استناد آمار تولید خودرو که وزارت صمت منتشر می‌کند و در اختیار رسانه‌ها قرار می‌دهد، تولید برخی خودروها تا 60 درصد هم رشد داشته است. از ابتدای امسال تا پایان اردیبهشت‌ بیش از ۱۹۳ هزار دستگاه انواع خودرو در کشور تولید شده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۴۸ درصد افزایش نشان می‌دهد. میزان رشد تولیدات ایران خودرو در مدت مذکور حدود ۵۰ درصد، گروه سایپا نزدیک به ۳۳ درصد و خودروسازان بخش خصوصی ۸۰ درصد بوده است.

سومین عامل اثرگذار بر ریزش قیمت‌ها، اجرای مرحله دوم طرح یکپارچه عرضه خودروهای داخلی است. خیلی از خریداران خودرو از طریق ثبت نام در سایت عرضه خودرو، از بازار حذف شدند و این امر باعث شد که عرضه و تقاضا تا حدی در بازار هماهنگ شود. در مرحله اول اجرای طرح یکپارچه عرضه خودروهای داخلی هم تعداد قابل توجهی از متقاضیان خودرو حذف شدند و این امر توانست باعث کاهش قیمت خودرو در روزهای اوج خرید و فروش (اسفندماه) خودرو در بازار شود.

چهارمین دلیل که توانست بر بازار خودرو اثر بگذارد و از التهابات بکاهد، آرامش سیاسی و مذاکرات مثبت دستگاه دیپلماسی با کشورهای مختلف و بخصوص بازگشایی سفارت ایران در عربستان و در نهایت سفر رئیس کل بانک مرکزی به واشنگتن است. در گذشته به دلیل برخی تهدیدها و تحریم‌ها بازار خودرو واکنش نشان می‌داد و قیمت با نوسان روبه‌رو می‌شد ولی اکنون مشکلات گذشته گریبانگیر حوزه خودرو نیست.

پنجمین دلیل که در کاهش قیمت خودرو اثرگذار است، موضوع مالیات بر عایدی سرمایه است. این طرح که مالیات ستانی از دلالان خودرو را دنبال می‌کند، با اینکه هنوز اجرا نشده اما توانست اثر مثبت خود را بر بازار خودرو بگذارد. مالیات بر عایدی سرمایه همان طرحی است که فاطمی امین وزیر استیضاح شده دولت سیزدهم، از ابتدای فعالیت خود دنبال و به عنوان یک مطالبه عمومی از نمایندگان مجلس پیگیری کرد. بر اساس این طرح افرادی که خودروی خریداری شده از سامانه یکپارچه را کمتر از یک سال نگه دارند، باید 30 درصد از سود خودرو را به ‌عنوان مالیات بر سرمایه بدهند و نگهداری خودرو کمتر از دو و سه سال به ترتیب شامل مالیات 20 و 10 درصدی می‌شود.

ششمین موضوع که فعالان بازار خودرو اثرگذار در قیمت‌های کاهشی این روزهای بازار خودرو می‌دانند، واردات خودرو است. بزودی اولین مرحله از خودروهای وارداتی عرضه و پیش‌بینی می‌شود که تا پایان شهریور سال‌جاری بیش از 40 هزار نفر به خودروهای وارداتی دسترسی پیدا کنند.

هفتمین دلیل کاهش قیمت خودرو، عقب‌نشینی مردم از خرید خودرو است. از آنجا که قیمت خودرو ریزشی شده است، تعداد زیادی از مردم دست از خرید کشیده‌اند و منتظر کاهش بیشتر قیمت‌ها هستند.