در جریان بررسی لایحه بودجه سال 1403، نمایندگان مجلس شورای اسلامی منابع مالی «توسعه زیرساختهای خودروهای هیبریدی» و «ارائه مشوق خرید» به خودروهای موردنظر را مشخص کردند.
براساس مصوبه مجلس، درآمدهای حاصل از عوارض گمرکی واردات خودروهای هیبریدی بهعنوان منابع ارائه مشوق برای خرید خودروهای موردنظر و همچنین توسعه زیرساخت آنها، لحاظ شد.
بر این اساس «منابع حاصل از حقوق ورودی خودروهای برقی – بنزینی (هیبریدی) و قطعات منفصله آنها، صرف توسعه زیرساخت این محصولات و تسهیلات و مشوقهای خرید مدلهای هیبریدی تولید داخل میشود. همچنین وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف است ظرف یک ماه پس از لازمالاجرا شدن این قانون، آییننامه اجرایی آن را تهیه و به تصویب هیاتوزیران برساند». با توجه به این مصوبه، منابع درآمدی حاصل از حقوق ورودی خودروهای هیبریدی و قطعات آنها، صرف توسعه زیرساختهای لازم و همچنین ارائه مشوق خرید به مشتریان خودروهای موردنظر میشود. منظور از «هیبرید» خودرویی است که علاوهبر بنزین، از نیروی برق نیز استفاده میکند، بنابراین با یک خودروی تمامبرقی متفاوت است. خودروهای تمامبرقی، نیازی به استفاده از سوختهای فسیلی ندارند و انرژی موردنیازشان بهطور کامل از نیروی برق تامین میشود، بنابراین مصرف سوخت و آلایندگیشان (در مقایسه با بنزینسوزها و دیزلیها و گازسوزها) صفر است.
طراحی و تولید خودروهای هیبریدی و برقی از سالها پیش در دستور کار خودروسازان جهان قرار گرفته و از جمله اهداف مهم آن، کاهش آلودگی هوا و پایینآوردن گرمایش زمین است. در ایران نیز هفت ماهی میشود که توسعه خودروهای برقی حداقل در کلام سیاستگذار، جدی شده و وزارت صنعت، معدن و تجارت اصرار زیادی روی تولید و واردات این مدل خودروها دارد. این در حالی است که از نظر کارشناسان، درحالحاضر زیرساختهای لازم و کافی برای توسعه خودروهای برقی در کشور فراهم نیست. اصلیترین زیرساخت مربوط به خودروهای برقی، ایستگاههای شارژ است که باید بهصورت گسترده در مکانهای عمومی و منازل تعبیه شود. البته تعبیه این ایستگاهها در کشور کلید خورده، اما در سطحی بسیار محدود و متمرکز، نه گسترده و پراکنده.
توسعه خودروهای برقی علاوهبر اینکه به زیرساختهای فنی نیاز دارد، مشوقهای مالی و یارانه خرید را هم میطلبد، چه آنکه در دنیا با استفاده از همین شیوه، شهروندان به خرید برقیها ترغیب شدند. حالا با توجه به مصوبه اخیر مجلس شورایاسلامی، قرار است از محل حقوق ورودی خودروهای هیبریدی، زیرساختهای موردنیاز این خودروها تامین و به مشتریان یارانه و مشوق خرید (خرید مدلهای هیبریدی داخلی) داده شود. در این مصوبه اما اشارهای به خودروهای برقی نشده، حال آنکه اتفاقا برقیها نیاز اساسیتر و بیشتری به زیرساخت و مشوق خرید دارند، زیرا اولا نیازمند ایستگاههای شارژ هستند و ثانیا به دلیل قیمت بالاتر (هم نسبت به بنزینیها و هم هیبریدیها)، مشتریانشان حتما باید از پشتوانه یارانهای برخوردار باشند. بدونشک در صورت تامیننشدن لازم و کافی زیرساختها و عدمارائه یارانه و مشوق خرید، طرح توسعه خودروهای برقی در ایران راه بهجایی نخواهد برد.