حدود ۵۳ سال از فعالیت اتحادیه تعمیرکاران خودروی تهران می‌گذرد و با ۱۷ رسته در حال حاضر مشغول به کار است. تعداد جوازدارهای جاری و دائم اتحادیه حدود ۴۸۰۰ واحد است.
مغازه‌ای که دیوارها و کف آن سیاه و روغنی، اطرافش پر از قفسه‌های پیچ و مهره، آچار، فنر و قطعات ریز و درشت باشد و یک چاله عمیق هم کف زمین کنده باشند، غیر از یک تعمیرگاه خودرو نیست. معمولا سر و وضع و لباس تعمیرکاران که سال‌ها کار کرده‌اند و همه جزئیات فنی موتور، جلوبندی و قسمت‌های مختلف ماشین را به‌صورت تجربی یاد گرفته‌اند هم به همان اندازه در و دیوارها سیاه و روغنی می‌شود. اما تعمیرگاه‌ها امروز با آنچه به شکل سنتی با این توصیف در ذهن است، کمی متفاوت شده‌اند. تغییر تعمیرگاه‌ها از نظر تجهیزات، تکنولوژی، به‌روز شدن صنعت خودرو، جزئیات فعالیت آنها و شرایط جدید کاری‌شان، موضوعاتی است که علیرضا نیک‌آیین، رئیس اتحادیه تعمیرکاران خودروی تهران در گفت‌وگو با روزنامه «دنیای خودرو» درباره آنها مفصل توضیح می‌دهد.
فعالیت‌های اتحادیه تعمیرکاران تهران شامل چه جزئیاتی است و چه زیرشاخه‌ها و رسته‌هایی در این اتحادیه وجود دارند؟
حدود ۵۳ سال از فعالیت اتحادیه تعمیرکاران خودروی تهران می‌گذرد و با ۱۷ رسته در حال حاضر مشغول به کار است. تعداد جوازدارهای جاری و دائم اتحادیه حدود ۴۸۰۰ واحد است. صنف‌های تعمیرکار خودروهای سبک و سنگین، جلوبندی، تون‌آپ، ماشین‌آلات راه‌سازی و کشاورزی، کاربراتور، انژکتور، کمک‌فنرساز، هیدرولیک‌کار، رسته‌های لنت‌کوب و کیت‌های گازسوز خودرو تحت نظارت این اتحادیه فعالیت می‌کنند. تهران به عنوان پایتخت کشور، شهر وسیعی بوده و طبیعتا کنترل و مدیریت موارد مربوط به این حوزه در آن، کار دشواری است. بر این اساس اتحادیه که تا پیش از این تنها با ۲ بازرس که تعدادشان جوابگوی شهر تهران نبود، فعالیت می‌کرد، در حال حاضر گروه و کمیسیون بازرسی شامل ۴۰ نفر اعضای داخل صنف را تشکیل داده است. فعالیت این کمیسیون منطقه‌بندی شده، نقشه‌های مناطق به آنها تحویل داده شده است و هر کسی در منطقه خود فعالیت دارد. در عین حال الان یکی از مسائلی که اتحادیه بیشتر فعالیت خود را معطوف به حل آن کرده، مشکل بی‌جوازهاست. البته طی یک سال و نیم گذشته حدود ۱۸۰۰ مغازه پلمب شدند، اگرچه پلمب این مغازه‌ها مدت زیادی طول نکشید چون قصد ما این نیست که جلوی کسب این مغازه‌ها گرفته شود، بلکه بر فعالیت قانون‌مند این واحدها تاکید داریم. اینها باید آموزش‌های لازم را ببینند و مراحلی که پلیس امنیت مدنظر دارد، شامل انگشت‌نگاری، سوءسابقه و… را طی کنند. در هر صورت پس از آن صاحبان کسب در اتحادیه پرونده تشکیل دادند. با این حال هنوز تعداد زیادی بی‌جواز در سطح شهر تهران حضور دارند که گروه بازرسان در این زمینه کار می‌کند. یک کمیسیون رسیدگی به شکایات هم داریم که روزهای دوشنبه برگزار می‌شود. هر هفته حدود ۴۰ تا ۵۰ شکایت از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت به این کمیسیون ارجاع می‌شود که به آنها رسیدگی و به واحدهای کارشناسی تخصصی واگذار می‌شود، همچنین نزدیک‌ترین مرکز به آنها داده می‌شود. یعنی اگر کسی در منطقه شمال‌غرب تهران شکایت داشته باشد، بازرسی و پیگیری‌ها در مراکز همان منطقه انجام می‌شود.
همچنین اتحادیه بر بحث آموزش، تاکید زیادی دارد. چون ما می‌دانیم در این زمینه، ضعف‌هایی وجود دارد. صنعت خودرو همواره در حال تغییر است. به این دلیل ما باید به‌روز باشیم تا بتوانیم در بخش وارانتی به خودروهای جدید خدمات مناسب ارائه دهیم.
به پلمب بی‌جوازها طی یک سال و نیم گذشته اشاره کردید. آیا تنها دلیل پلمب آنها مشکل نبود جواز بوده است؟
بیشترین پلمب به دلیل نبود جوازبوده است. اما در بعضی موارد به دلیل برخی تخلفات چنین برخوردی می‌شود. آمار موجود نشان می‌دهد تخلف‌ها بیشتر از سوی مغازه‌های بی‌جواز صورت می‌گیرد. چون کسی که با جواز فعال است، باید به تعهدات خاصی پایبند باشد بنابراین ضریب خطای آنها کمتر و مشکلات و شکایات ما از جوازدارها بسیار محدود است که معمولا با توافق حل و فصل می‌شود.
چه تعداد تعمیرگاه خودرو در تهران وجود دارد. از میان آنها، چه تعداد بی‌جواز هستند و چند تعمیرگاه جواز دارند؟
حدود ۸ هزار واحد صنفی تعمیرکار فعال در تهران وجود دارند که تاکنون ۴ هزار و ۸۰۰ واحد تحت نظارت اتحادیه و با مجوز کار می‌کنند و بقیه شامل بی‌جوازها هستند که به ترتیب مشکل جواز آنها هم با تشکیل پرونده در اتحادیه، حل خواهد شد.
برای دریافت جواز، متقاضی باید مدرک خاصی داشته باشد یا آموزش ویژه‌ای ببیند؟
ما باید طریقه و افراد سنتی در مکانیکی را فراموش کنیم. مهم‌ترین دلیلی که باعث شد اتحادیه شروع به اخطار دادن و جذب اعضای جدید کند، این بود که اکثر عضوهای جدید از طیف سنی جوانان هستند و ما به دنبال این افراد هستیم و قصد داریم روی این گروه کار کنیم. در میان این جوانان، تعداد زیادی مهندسان مکانیک وجود دارند که در مراحل ساده‌تری با مدرک تحصیلی خود می‌توانند برای دریافت جواز اقدام کنند. غیر از اینها، کسانی که مدرک تحصیلی مرتبط ندارند، باید در کلاس‌های آموزشی اتحادیه شرکت کنند. این آموزش‌ها شامل مکاسب، بیمه، دارایی و… است. بعد از شرکت در این کلاس‌ها آزمون‌های کتبی و شفاهی برگزار می‌شود که افراد باید نمره مورد قبول در این آزمون‌ها و سپس جواز کسب کنند.
این دوره‌ها به‌طور استاندارد تعداد جلسات یا شرایط خاصی دارد؟
استنباط ما این است که متقاضی دریافت جواز، مکانیک است بنابراین باید حرفه‌ای باشد. ما هم کلاس‌های حرفه‌ای برگزار می‌کنیم و آموزش را از سطوح پایین و ابتدایی آغاز نمی‌کنیم. بر این اساس کلاس‌ها در شش جلسه برگزار و مبانی اصلی در آنها مرور می‌شود. متقاضیانی که دیپلم فنی مرتبط با این رشته یا افرادی که مدرک فنی‌حرفه‌ای از وزارت کار داشته باشند، از امتحان مستثنی هستند.
بیش از ۲۰ سال است خودروهایی مانند پراید و پژو در کشور ما تولید می‌شوند و تعمیرکاران با جزئیات فنی این خودروها به‌خوبی آشنا شده‌اند. حالا با توجه به ورود خودروهای جدید در سال‌های اخیر به بازار، آیا آموزش یا راهکار خاصی برای آشنایی تعمیرکاران با مشخصات فنی و تعمیر این خودروها در نظر دارید؟
خودروسازان با اتحادیه همکاری خوبی دارند. به این ترتیب کلاس‌های آموزشی پیش‌بینی شده و در حال اجراست. در حال حاضر ششمین دوره آموزشی ما با همکاری پارس‌خودرو برگزار می‌شود. همچنین یک‌سری دوره‌های آموزشی با همکاری شرکت ایساکو برگزار کرده‌ایم. غیر از اینها، با چند شرکت خارجی به‌خصوص شرکت‌های قطعه‌ساز نشست‌هایی داشته‌ایم که به تعامل رسیده‌ایم. بعضی از آنها امکان بازدید از کارخانجات و خطوط تولید خود را برای مکانیک‌های ما فراهم کرده‌اند. حدود ۴۰۰ نیرو از سوی اتحادیه تعمیرکاران خودروی تهران برای بازدید از فرایند تولید در این شرکت‌ها اعزام شدند. کارخانه‌های تولید پیستون، رینگ، سوزن‌های انژکتور و… مساله این است که به دلیل تحریم‌های اقتصادی که تا مدتی قبل کشور ما با آن درگیر بود، در حال حاضر ترکیه به پایگاه بسیاری از شرکت‌های قطعه‌ساز دنیا تبدیل شده است.
ضمن اینکه تعداد زیادی از تورهای بازدید از خطوط تولید قطعه‌سازان داخل کشور را برگزار کردیم. در این بازدیدها نیز کلاس‌های آموزشی و جلسات پرسش و پاسخ برگزار شد. در واقع همه هدف اتحادیه، به‌روز شدن واحدهاست حتی تعدادی از جوازدارها در شرکت‌های اروپایی آموزش دیده‌اند و مدارک بین‌المللی دارند و معمولا در تهران شناخته‌شده هستند.
غیر از اینها، مساله رسته‌بندی و رشته‌بندی مطرح است. بسیاری از مکانیک‌ها در رسته دو خودروساز بزرگ کشور یعنی ایران‌خودرو و سایپا کار می‌کنند. اما غیر از آن واحدهای صنفی تخصصی‌تر هم داریم که در زمینه تعمیر برندهای معروف دیگر خودرو که در ایران تردد می‌کنند، فعال هستند.
به کمیسیون بازرسی اشاره کردید و تعداد شکایت‌هایی که در طول هفته از واحدهای صنفی این حوزه دریافت می‌کنید. موضوع این شکایت‌ها بیشتر مربوط به چه مواردی است؟
بیشتر شکایت‌ها از قطعات بی‌کیفیت و قاچاق است. ما به شعار «حق با مشتری است» اعتقاد داریم. در رابطه با قطعات بی‌کیفیت، مشتری سهم و نقشی ندارد. تعمیرکاران هم قطعات را از بازار و توزیع‌کنندگان دریافت می‌کنند. اما متاسفانه امروز آنقدر کپی‌کاری دقیق شده که تشخیص قطعه اصل از غیراصل بسیار سخت است. ابزارهای چاپ و بسته‌بندی به حدی پیشرفت کرده است که نمی‌توان جعبه و بسته‌بندی لوازم یدکی اصل را از قاچاق و بی‌کیفیت تفکیک کرد. ما هم ضربه را از همین‌جا می‌خوریم. سایر شکایت‌ها هم مربوط به روغن‌ها، سوخت بی‌کیفیت و… است. این سوخت با گوگرد و اکتان بالا بی‌شک عمر خودرو و موتور را کاهش می‌دهد. همچنین روغن‌های نامرغوب و تقلبی که در بسته‌بندی برندهای معروف داخلی و خارجی بسته‌بندی و به بازار عرضه می‌شوند، برای ما به معضل تبدیل شده‌اند.
قطعات تقلبی و بی‌کیفیت چینی که از مبادی رسمی وارد می‌شوند، چه مشکلاتی برای تعمیرکاران به وجود می‌آورند و برای مقابله با این معضل چه راهکارهایی اندیشیده شده است؟
در یکی از صحبت‌هایی که با رئیس انجمن قطعه‌سازان کشور داشتیم، مباحثی از‌جمله مشکلات موجود در تولید، وجود ماشین‌آلات فرسوده، کالیبراسیون نکردن ابزاری که در خطوط تولید قطعه‌سازان استفاده می‌شود و… مطرح شد. اما با همه این مشکلات، ما در اتحادیه همچنان بر استفاده از قطعات تولید داخل با‌کیفیت تاکید داریم؛ این یک شعار نیست. اگر به مکانیکی‌ها مراجعه کنید، متوجه می‌شوید برندهای معروف ایرانی خواهان دارند اما متاسفانه عده‌ای سودجو در جعبه‌ها و بسته‌بندی‌های قطعات داخل، قطعات چینی می‌گذارند و با خراب کردن نام آنها، مشکلات جدی ایجاد می‌کنند.
مشکل دیگر این است که قیمت تمام‌شده تولید قطعه در کشور ما بالاست. به این ترتیب ارگان‌های تصمیم‌گیر باید برای این مساله تدبیری در نظر بگیرند که واردات قطعه قاچاق و بی‌کیفیت به‌صرفه نباشد.
اما یک اشکال کار ما این است که «سرنا را از سر گشادش می‌زنیم.» یعنی این کالا وارد می‌شود در حالی که در مبادی ورودی، کنترل صحیحی صورت نمی‌گیرد. آن وقت درنهایت می‌خواهیم این کالا را از بازار و از دست عرضه‌کننده جمع کنیم. این کار نه منطقی است و نه امکان‌پذیر. این مساله با قوانین محکم باید از مبادی ورودی کنترل شود. در عین حال نباید اینطور هم باشد که به طور کلی جلوی واردات گرفته شود که رقابت از بین برود. مثل بحث ممنوعیت ورود خودرو که به‌تازگی مشکلات زیادی به وجود آورده است.
بنابراین باید تعادل در بازار حفظ شود. این امر هم عملی نمی‌شود جز با تعامل میان اتحادیه تعمیرکاران، انجمن قطعه‌سازان، واردکنندگان قطعات، اتحادیه فروش قطعات یدکی، وزارتخانه‌های مرتبط و… در غیر این‌صورت، اگر هر‌کدام بخواهند به تنهایی مشکل را حل کنند، قطعا به نتیجه نخواهند رسید.
آیا در زمینه استقرار تعمیرگاه‌های خودرو در سطح شهر مشکلی وجود دارد یا خیر؟
فعالیت تعمیرگاه‌های خودرو مانند اورژانس است. در آخرین نامه اتاق اصناف تاکید شده است که این شغل از جمله مشاغلی نیست که بتواند به بیرون شهر منتقل شود چون وجود تعمیرگاه‌ها مثل داروخانه‌ها، سوپرمارکت‌ها و… جزو مراکز ضروری شهر است. در شهر تهران، روزانه حدود ۴ میلیون دستگاه خودرو تردد می‌کنند که در صورت بروز هرگونه مشکل، باید بتوانند خود را به نزدیک‌ترین مرکز تعمیراتی برسانند وگرنه، حتما ترافیک و اختلال در تردد ایجاد می‌شود. اما تعمیرگاه کامیون‌ها، خودروهای سنگین و رسته‌های تولیدی فنرساز و واشرساز باید به بیرون شهر و شهرک‌های تولیدی منتقل شوند و واحدهای تولیدی خود را به نمایشگاه تبدیل کنند.
منبع: دنیای خودرو
نظرات کاربران
اولین نفری باشید که نظر می‌دهید.
آخرین اخبار
