خــودروی پــژو 207 اتومات یکی از محصولاتی اســت که توســط ایرانخودرو در بازار کشــورمان عرضه میشــود و به دلیل چالاکی، قابلیتهای دینامیکی بالا، مصرف ســوخت پایین، موتور قدرتمند، بهرهمندی از اســتانداردهای روز اروپا و قیمت مناســب از محبوبیت زیادی بین مشــتریان برخوردار اســت.
پژو 207 آی صندق دار اتومات با اســتایل زیبــا و طراحی داخلی شکیل، احساس آرامش و وقار خاصی به سرنشینان خود میدهد. فروش پژو 207 آی اتوماتیک برای نخســتین بار توسط ایرانخودرو در تیرماه امسال آغاز و یک روزه ظرفیت فروش این خودرو توســط مشــتریان تکمیل شد. به همین دلیل در این گزارش قصد داریم به تب خودروهای اتومات در بازار ایران بپردازیم.
در ایــران، ورود خودروهــای آمریکایی از اواخر دهه 1960 رونــق زیادی پیداکــرد. گیربکسهای اتوماتیک در انواع خودروهای گرانقیمتی که از آمریکا به کشــور میآمــد، اســتفاده میشــد، ولــی مشــکلات ذاتی این خودروهــا خصوصــا در زمان خرابیهای ناشــی از عدم کارکرد باتری که در آن زمان بســیار شایع بود، استقبال از آنهــا را محدود بــه خودروهای بســیار لوکس کرد. بــا تولید خودروهــای جدیــد در ایران با نام هــای آریا و شاهین، اولین خودروهای گیربکس اتوماتیک در ایران تولید شــد. اســتقبال از این خودروها رفته رفته افزایش می یافت و سهم بازار آنها در حال افزایش بود. مشتری پــولدار ایرانی در آن زمان، به آســایش خــود بیشتر از خرابــی فکر میکرد و محبوبیــت خودروهای اتوماتیک آمریکایــی در بازار رفتــه رفته افزایش یافــت.
بعدها در کنار محصــولات جنرال موتورز ایران، ایران ناســیونال هــم به عرضه پیــکان اتوماتیــک روی آورد که میتوان آن را گام نخســت در بــازار ایران برای ارتقای ســلیقه مشــتریان خودروهای طبقه متوســط نامیــد. با پیروزی انقلاب اســلامی و شــروع جنگ و تحریمهای آمریکا، خودروهــای اتوماتیک برای دارندگان خود مشکل ســاز شدند. کمبود شــدید باتری، قطعات یدکی و حتی به روز نشــدن فن آوریهای تعمیراتی در کشــور، ســبب شــد تب تقاضای خودروهای اتوماتیک به شدت کاهش پیدا کند و به صفر برســد و حتــی بســیاری از نمونههای موجود با گیربکس دســتی تعویض شــود. با پایان جنگ و ورود خودروهای به روز به کشــور، بازار خودروهای اتوماتیک بازیافت نشــد. حتی لوکس ترین خودروهای واردشده به کشــور مجهز به گیربکس های دســتی بودند که نشــان مــیداد مشــتری ایرانی اعتماد از دســت رفتــه خود به فن آوری را بازیابی نکرده است.
فربد زاوه، کارشناس خودرو نیز با اشاره به سابقه ورود خودروهای دنده اتومات به بازار ایران میگوید: واردات انواع خودروی لوکس به کشــور بعــد از پیروزی انقلاب اســلامی مجــددا مجــاز شــد و دیگر مشــتری جوان و راحت طلب ایرانــی، خریدار خودروهــای دنده ای نبود. این اســتقبال خــوب از این فــن آوری در کنــار کیفیت بســیار مطلوبتــر گیربکسهای اتوماتیــک در قیاس با محصولات قدیمی، ترس ســایر مشــتریان خودروهای ارزان قیمتتــر را از هزینه نگهداری خودروی اتوماتیک به شــدت کاهش داد و تقاضا بــرای این محصول حتی در خودروهــای ارزانقیمــت افزایــش یافــت.
واقعیت این اســت برای مشــتری ایرانی، خودروهای اتوماتیک دیگر یک کالای لوکس به حســاب نمی آید و مشــتریان خودروهــای ارزانقیمت هم متقاضــی این مدل خودرو هســتند. وی خاطر نشــان میکند: پیشــرفت فن آوری و ارایه انــواع مختلف از این گیربکسهــا با قیمتهای ایین و هزینه نگهداری مناســب، سبب شده است وجود خودروهــای اتوماتیک یــک الزام برای خودروســازان در ســبد محصولاتشــان بشــود. تمایــل بــه آســایش بیشتــر در رانندگی با افزایش درآمدهای مشــتریان به شــدت افزایــش یابد و خودروســازان ایرانی هــم باید با در نظــر گرفتن این مهــم، به اســتفاده از این فن آوری در خودروهــای خــود اهتمــام ورزند. دورنمای روشــن اقتصادی در ایران و رشــد پایدار اقتصادی در سالهای پیش رو، منجر به افزایــش ثروت عمومی و تقویت قابل توجه قدرت خرید مشــتریان میشــود. در واقع در آینده نزدیک مشــتری ایرانی قادر است هزینه بیشتری برای خرید خودرو پرداخت کند. ایــن اضافه پرداخت در ازای دریافت کیفیت بالاتر و مشخصات فنی بهتر باید باشد تا توجیه کننده افزایش هزینه شود.
تــب خودروهای اتومــات داخلی این روزهــا در بازار کشــور بــالا گرفته و خودروســازان داخلی ســعی دارند در این میــدان رقابت جدید، گوی ســبقت را از یکدیگر برباینــد. هرچنــد ســالها از ورود اتوماتهــا بــه بازار خودروی کشور میگذرد، با این حال بیشتر میهمانان، مدل های وارداتی و گران قیمت بوده اند. این در شرایطی اســت که هم اکنون مدل های داخلی و ارزان قیمت، به تدریج در حال عرضه شدن از سوی خودروسازان کشور هســتند. حرکت آبی پوشــان جاده مخصوص در عرضه مدل های اتومات، بدون شــک ریشه در نیاز بازار دارد و این مشتریان هستند که خودروسازها را به سمت عرضه محصولات دنده اتوماتیک ســوق داده اند. هرچند از دید بخشــی از مشــتریان، همیــن دنده عــوض کردن های پی درپی نیز جزو لذتهای رانندگی به حســاب می آید و راندن بــا اتومات ها، کمی بیروح جلــوه میکند، با این حال به نظر میرســد ذائقه بیشتر مشــتریان به ســمت دنده اتومات ها چرخیده است.
ترافیکهای ســنگین و بیماریهــای عضلانی، از جمله عوامل مهمی هســتند که لذت دنده عوض کردن را برای بســیاری از راننــدگان به صفر رســانده و حتی به عذاب تبدیل کرده اســت، از همیــن رو به اتومات ها بیش از پیش رو آمده اند. خودروســازان نیز که طی یکی دو ســال گذشــته با توجه به فضای کسب و کار صنعتی کشــور و مشــکلات بین المللــی بــا رکودی ســنگین، روبــه رو بوده انــد، با درک تغییــر ذائقه بازار، به ســمت عرضه محصولات اتومات رفته و این اتفاق، نوید ایجاد رقابتی ســازنده و به نفــع مشــتری را در بازارخودروی کشــور میدهــد. نکتــه مهمتر ماجــرا اینجاســت که خودروهای عرضه شده، از قیمت نسبتا پایین و مناسبی در مقایســه بــا مدل های وارداتی برخــوردار بوده و این موضــوع میتوانــد مشــتریان بیشتری را جــذب بازار دنده اتوماتیک ها کند.
محمود صرافین، کارشناس صنعت خودرو میگوید: حرکت خودروسازان در عرضه مدل های اتومات، بدون شــک ریشــه در نیاز بازار دارد و این مشتریان هستندکه خودروســازها را بــه ســمت عرضــه محصــولات دنده اتوماتیــک ســوق داده انــد. وی می افزاید:هــم اکنون خودروســازان داخلی در ابتــدای راه عرضه محصولات اتومــات هســتند البته بــا توجه بــه قدرت خریــد پایین مشــتریان، موفقیت آمیــز بــودن این مســیر، بســتگی مســتقیم بــه »قیمت« دارد، بــه نحوی که اســتقبال از خودروهــای دنده اتوماتیک و بــه تبع آن افزایش انگیزه خودروســازها بــرای عرضه ایــن محصــولات، در گرو قیمت مناسب آنهاست.
علیرضا پورحسنی کارشناس بازار خودرو، براین باور اســت که شــاید بهبود زیرســاختهای فنی اصلی ترین علت حرکت مشــتریان به ســمت اتومات هاســت. بیش از این مشــتریان استقبال چندانی از خودروهای اتومات نمیکردنــد، چــون نگرانی هایی داشــتند، امــا حالا به واســطه زیرســاخت های بهبــود یافتــه و ایجاد شــده، دغدغــه آنها بــرای خرید محصولات دنــده اتوماتیک کمتر شــده اســت. وی می افزاید:مشــتریان بیشتر از ناحیه مســائلی مانند نبــود و کمبود قطعــه خودروهای اتومــات و همچنین تعمیرات تخصصی آنها احســاس نگرانــی میکردند. در واقع آنها بــه دلیل آنکه گمان میکردنــد قطعات خودروهای اتومات به ســختی یافت میشــود و در صورت خرابی، تعمیر آنها سخت خواهد بود، کمتر به سمت خرید این نوع محصولات می رفتند. بــا این حال هم اکنون شــرایط برای ارایــه خدمات پس از فروش مناســب به خودروهای اتومات فراهم شــده و لوازم یدکی آنها نیز در دســترس اســت و از همین رو دیگر نگرانی های گذشته وجود ندارد.
کریمی ســنجری، کارشــناس فعال بازار خودرو نیز میگوید: به نظر میرســد مســائل دیگــری نیز در عدم اســتقبال مشــتریان از خودروهای اتومات (در گذشته) وجود داشــته اســت؛ از جملــه مصرف ســوخت بیشتر نسبت به مدل های دنده ای اختلاف مصرف خودروهای اتومات در مقایســه بــا مدل های دنــده ای خیلی خیلی جزیی اســت. بنابراین فکر نمیکنم این مصرف سوخت اصلا به حدی باشــد که توســط رانندگان لمس شــده و ســبب نگرانــی آنهــا شــود.
وی تاکید میکنــد: نکته دیگر اینجاســت که میزان مصرف سوخت خودروهای مختلف به رفتــار رانندگان نیز بســتگی زیادی دارد، به نحــوی که گاهی ممکن اســت یک خــودروی دنده ای بیش از مدل مشــابه اتومات خود ســوخت مصرف کند. ایــن را هم فراموش نکنید که مصرف ســوخت بیشتر، جــزو ذات خودروهای اتومات به شــمار مــیرود و ایراد نیســت. بــا همه اینهــا، خودروهــای اتومــات آن قدر مزیــت دارند که بتوان آنها را برتر از مدل های دنده ای دانســت. به هرحــال خودروهای دنــده اتوماتیک دیگر درد ســر دنده عوض کــردن را ندارنــد و بنابراین دراین ترافیک شدید کلان شهرها، میتواند به کمک مشتریان بیاید.
این کارشــناس بازار پیش بینی میکند: اگر قیمت مناســب باشــد، حدود 80 درصد مشــتریان بــه دنبال محصــولات اتومات هســتد و تنها 20 درصــد آنها به سراغ خودروهای دنده ای میروند. فاصله منطقی میان قیمــت یک خــودروی دنده ای و مدل اتومــات آن، بین پنــج تا 10 میلیون تومان اســت. آنطور که از آمار تولید خودروســازان داخلی برمی آید، آنهــا حرکتی جدی را برای ساخت و عرضه محصولات اتومات آغاز کرده اند. بــازار خودروهای دنده اتومات داخلــی زمانی پررونق خواهد شــد که خودروسازان حواسشان به قیمت آنها باشــد و این محصــولات را تا حد امکان بــا قیمتهایی نســبتا پایین (زیر 50 میلیون تومان) عرضه کنند. البته، نیاز به توســعه شبکه خدمات رســانی هم از لحاظ کیفی و هــم کمی بــرای جلــب اطمینان مشــتریان ضروری است. هم اکنون شــرکت های داخلی برای حفظ حیات خود باید نســبت به توســعه مراکز تعمیــر گیربکسهای اتوماتیک اقدام کنند.