اوایل سال جاری بازار خودرو پس از افزایش نرخ ارز و علی الخصوص دلار دچار نوسانات شدیدی شد. افزایش نرخ دلار نه تنها بر قیمت خودرو های داخلی تاثیر گذار بود بلکه خودرو های خارجی و وارداتی را هم درگیر کرد. چنانکه مجلس هم برای بازگرداندن آرامش به بازار خودرویی که تحت تاثیر مشکلات مختلف دچار التهاب شده بود ورود کرد و طرح ساماندهی بازار را با یک فوریت در دستور کار خود قرار داد. قیمت خودروهای زیر 45 میلیون تومان هم همچنان چشم انتظار تعیین قیمت های شورای رقابت مدام بالا و پایین می شد تا شورای رقابت نیز مجوز افزایش قیمت ها را برای خودروسازان داخلی صادر کرد.
اگرچه به نظر می رسد کمی بازار خودرو طبق گفته منصور معظمی رییس سازمان گسترش و نوسازی صنایع کشور به آرامش نسبی رسیده است و رئیس انجمن صنفی واردکنندگان خودرو نیز وعده می دهد تا التهاب بازار خودرو های وارداتی با عرضه و تسهیل آزادسازی خودروهای در گمرک مانده، افزون بر تنظیم بازار خودروهای خارجی قیمت های کاذب در این حوزه نیز قدری تعدیل شود اما آنچه امروز شاهد آن هستیم این است که افزایش نرخ ارز همچنان روند صعودی خود را حفظ کرده است و نه تنها ثبات پیدا نمی کند بلکه بازار های مختلف را هم نیز تحت الشعاع قرار داده او ممکن است این آرامش نسبی آتش زیر خاکستری باشد که ناگهان شعله ور شود. خبر هایی که از احتکار خودرو های داخلی و حتی وارداتی به گوش می رسد نیز این احتمال را بیشتر می کند.
در همین رابطه شهرام آزادی کارشناس صنعت خودرو می گوید: «اگر روند ناپایدار ارز ادامه پیدا کند، سبب ضرر و زیان بسیاری به صنعت خودرو کشور می شود. ممکن است این روند باعث شود تا تولید خودرو را غیر اقتصادی و یا حتی متوقف کند.»
او ادامه می دهد:« در مورد این موضوع دو نکته وجود دارد، یکی بحث تامین ارز است و دیگری بحث قیمت آن. در بحث تامین ارز با توجه به وجود مشکلاتی که پیش آمده، ممکن است تمامی سازندگان و تامین کنندگان قطعات خودرو نتوانند از ارز مبادله ای یا ارز بازار ثانویه در زمان مقرر استفاده کنند، این موضوع هم سبب توقف تولید یا تاخیر در روند تولید خودرو می شود و هم بر روی قیمت ها و هم بر روی عملکرد خودروسازان و قطعه سازان نیز تاثیر می گذارد و ضرر و زیان زیادی را به این شرکت ها وارد می کند.»
این کارشناس صنعت خودرو در مورد آتش زیر خاکستر و امکان التهاب مجدد در بازار خودرو با توجه به مشکلات عدیده خودروسازان و قطعه سازان عنوان می کند:« اگر مشکلات صنعتگران خودروسازی و قطعه سازی حل نشود قطعا التهاب بازار بیشتر خواهد شد. باید به این موضوع توجه داشته باشیم که بحث تامین خودرو یک زمان دوسه ماهه را از خارج کشور نیاز دارد یعنی از زمانی که ثبت سفارش انجام می شود تا زمانی که آن قطعه در داخل آن شرکت یا کارخانه استفاده می شود حداقل دو الی سه ماه زمان می برد. اگر امروز ثبت سفارش و خریدی انجام نشود تاثیرات آن را در دو سه ماهه آینده خواهیم دید و این موضوع وضع را به مراتب بدتر خواهد کرد.»
او می افزاید:« آنچه امروز در تامین قطعات ساخت خودرو شاهد آن هستیم ناشی از اختلالی است که ممکن است یک الی دو ماه پیش رخ داده باشد و سبب شده است تا برخی از شرکت های قطعه سازی تعطیل شوند یا روند تولیدشان کاهش یابد.»
آزادی در پایان خاطر نشان می کند« تمامی این مشکلات سلسله وار صنعت خودرو را تحت تاثیر قرار می دهد و زمانی که ارز قطعه سازان برای واردات مواد اولیه تامین نشود و تولید قطعات کاهش یابد یا متوقف شود و از سویی وردات قطعات هم نیز به مشکل بر بخورد بر صنعت خودروسازی کشور اثر گذار است و باعث می شود تا عرضه در بازار کم شود. به همان نسبت که عرضه کاهش یابد قیمت ها نیز افزایش می یابد و از سویی دیگر افزایش نرخ ارز هم بر مشکلات می افزاید. اگر بخواهیم با قیمت های قبلی خودرو را به بازار عرضه کنیم خودروسازان و قطعه سازان ضرر و زیان زیادی را متحمل خواهند شد و استمرار این موضوع سبب ورشکستگی آن ها خواهد شد بنابراین افزایش قیمت ها اجتناب ناپذیر است.»
آنچه بسیار واضح جلوه می کند این است که مشکلات صنعت خودرو با نوسانات شدید نرخ ارزی و تصمیمات شتاب زده از سویی دیگر پیش از اعمال تحریم های آمریکا بر این صنعت، کار خود را کرده است و ضربه کاری را به این صنعت و صنعتگران آن زده است و اگر وضعیت اقتصادی کشور به ثبات نسبی نرسد ممکن است به زودی صنعت کشور مجبور شود فاتحه یکی از بزرگ ترین صنایع خود یعنی خودرو را بخواند. کاش پیش از آن که دیر شود مسئولان اقتصادی کشور نوشدارویی برای این صنعت پیدا کنند نه پس از نابودی اش.