در حالی خودروسازان داخلی مصنوعات انبوه خود را به امید کسب سود کلان احتکار کردهاند که در شرایط کاهش عرضه به بازار و افزایش تقاضا، دلالان در حال سوءاستفاده از این بازار آشفته هستند و قیمت خودروهای داخلی را به ساعت افزایش میدهند.
یکی از معدود بخشهای تولیدی کشور که همیشه مایل است زودتر از همه خود را تحت تأثیر نوسانات ارزی نشان دهد و به قول معروف از این آب گلآلود اقتصاد کشور ماهی بگیرد، خودروسازان داخلی هستند.
فارغ از اینکه درصد بالایی از این تولیدات سازندههای داخلی، در داخل تولید میشود و وابستگی ارزی ندارد اما خودروسازان داخلی بلافاصله در بروز مشکلات اقتصادی برای کشور، همیشه جزو اولین بخشهایی بودند که به آشفتگی بازار دامن زدند و با سردادن فریاد افزایش هزینهها، با افزایش نجومی نرخها، زمینه را برای افزایش قیمت دیگر کالا فراهم کردند.
مشخص نیست که دو کمپانی بزرگ خودروساز که نام خودروساز ملی و تولیدکننده داخل را به یدک میکشند و همیشه داعیه «لزوم حمایت از تولید داخل» را دارند، چرا بیشترین تأثیرات را از کوچکترین نوسانات قیمت دلار میپذیرند.
به هر حال رویه دائمی خودروسازان همواره این بوده که از جمله پیشتازانی هستند که با شعار نوسانات قیمت دلار، در گام اول، عرضه به بازار را بسیار کاهش میدهند و سپس در افزایش تقاضا، با عرضه قطرهچکانی، تلاش میکنند نرخ خودروها را با قیمتهای نجومی بالا ببرند و جیب مردم را که با اجبار موظف به حمایت از آنها هستند، خالی میکنند.
بدین ترتیب گوش مردم با نرخ جدید و البته گران از قیمت خودروهای تولیدداخل مواجه میشود و پس از آن است که خودروسازان مجدداً وارد عرصه شده و با نرخگذاری نجومی جدید، اینبار به قیمتهای بازار رسمیت میبخشند.
در نوسانات فعلی قیمت دلار و طلا هم طبق معمول خودروسازان خود را متأثر از نرخ دلار دانسته و با عرضه قطرهچکانی نرخهای مصنوعات خود را به صورت غیرمعمول افزایش دادهاند.
دبیر انجمن تولیدکنندگان خودرو در اینباره میگوید: در دو سال اخیر اتفاقات زیادی در اقتصاد ایران افتاده است، قیمت ارز مبادلهای و آزاد افزایش پیدا کرده، دستمزدها بالاتر رفته و کالاهای پرمصرفی همچون مس، فولاد نیز بیش از 70 درصد افزایش قیمت پیدا کرده است.
به گفته احمد نعمتبخش هیچ کس نمیخواهد مشتری خود را از دست بدهد اما این افزایش قیمتی که امروز در حال رخ دادن است اجتنابناپذیر است.
درباره افزایش زیاد قیمت خودروها در یک ماه اخیر گزارشهای زیادی نوشته شده است و به قول معروف نرخها لحظهای رو به افزایش است اما نکته جالب آنکه این دو خودروساز اصلی کوچکترین تلاشی برای کنترل قیمتها در بازار انحصاری نمیکنند و بدون توجه به نگرانیها و شرایط مردم، به راحتی قیمتها را افزایش میدهند.
در تأیید این ادعا، یکی از خریداران خودرو 206 تیپ 2 گفت: روز شنبه 30 تیرماه امسال پس از آنکه از خرید خودرو با قیمت کارخانهای و از نمایندگیها ناامید شدم و متوجه شدم هیچ فروشی از سوی کارخانه انجام نمیشود، به ناچار به سراغ نمایشگاهداران اتومبیل رفتم.
این خریدار خودرو گفت: روز 30 تیرماه 206 تیپ دو که قیمت کارخانهای آن حدود 37 میلیون تومان ثبت شده است، در بازار آزاد 42 میلیون تومان قیمتگذاری شد، اینجانب پس از صحبت با نمایشگاهدار قرار گذاشتم که تا روز 31 تیرماه و پس از دریافت وام خود از بانک، این خودرو را خریداری کنم.
وی اضافه کرد: روز دوشنبه یکم مردادماه زمانی که با سراغ فروشنده رفتم نرخ روز 206 را به من 44.5 میلیون تومان اعلام کرد، من که امکان پرداخت 2.5 میلیون تومان را نداشتم و فروشنده هم حاضر نبود این خودرو را با قیمت روز قبل به من بفروشد. فروشنده به من پیشنهاد داد تا روز شنبه 6 مردادماه صبر کنم تا شاید قیمتها کمی آرام بگیرد.
این خریدار خودرو تولید داخل گفت: هر روز که میگذشت قیمت این خودرو هم افزایش مییافت و نگرانیهای من افزونتر و توانایی مالی من بیشتر آب میشد تا اینکه روز 6 مردادماه قیمت 206 تیپ 2 به 46 میلیون تومان رسید.
این مشتری خودرو افزود: متأسفانه در عرضه قطرهچکانی خودرو به بازار، دلالان بازار را به دست گرفتهاند و جیب مردم را خالی میکنند.
وی ادامه داد: البته در یکی از همین نمایشگاههای خودرو که چندین دلال نشسته بودند، همگی به اتفاق اعلام میکردند که دلال بزرگ، دو خودروساز اصلی هستند و آنها نرخها را در بازار واسطهگری روزانه تعیین میکنند.
وی ادامه داد: دیگر واقعا هیچ توانایی مالی برای تأمین این رقم نجومی و پرداخت حدود 50 میلیون تومان برای یک خودرو ساده اینچنینی ندارم، موضوع را از ایرانخودرو هم پیگیری کردهام اما آنها در جواب فقط میگویند «دلار گران شده است، ما هم تولید نمیکنیم».
ادعای خودروسازان مبنی بر خالی بودن انبارها در حالی مطرح میشود که مشاهدات مسافران هواپیما با مبدأ تهران و هنگام عبور از آسمان پارکینگ خودروسازان، حاکی از دپوی انبوه خودروها در پارکینگ خودروسازان است.
یکی از همین مسافران گفت: زمانی که هواپیما از روی انبارهای خودروسازان عبور میکند، دپوی خودروهای تولیدداخل آن هم به طرز فشرده، چشم همه مسافران را مینوازد.
این در حالی است که مسئولان خودروساز داخلی و افرادی که به تازگی به نمایندگی از مردم از این کارخانههای تولید بازدید کردند، ادعا کردند انبارهای خودروسازان خالی است.
به هر حال دو خودروساز داخلی ما با وجود ادعای تولید داخل و ملی و بدون نیاز به خارجیها توانستهاند به خوبی بازار انحصاری را به دست بگیرند و در نبود رقابت و همراهی دولت بابت ممانعت از ورود خودروهای خارجی و تعرفههای سنگین گمرک، در این بازار انحصاری به مردم فشار میآورند.
نکته قابل تأمل آنکه در این شرایط نابسامان و توقف فروش خودرو توسط خودروسازان، هیچ مسئولی هم قانونگریزی این انحصارگران را دنبال نمیکند و فقط مردم هستند که تاوان سودجوییها را از جیب خود میدهند.