حتماً برای شما پیش آمده است که خواسته باشید به مسافرت طولانی بروید و نخواهید از خودروی شخصی خود استفاده کنید. یا این که خودرو ندارید و به دلیل هزینه های مهم تر، تمایلی به خرید خودرو نداشته و در عین حال می خواهید با اتومبیل در اختیار به مسافرت بروید. در این شرایط و شرایطی مشابه آن، یا باید به یکی از آشناها به اصطلاح رو بیندازید که شاید زیاد نپسندید.

چون واقعاً خودروی امانت ریسک دارد و شاید اتفاقی بیفتد که شرمنده آشنای خود شوید. اما یک راه دیگر هم هست که شاید تابه حال کمتر به آن برخورد کرده باشید و آن اجاره (کرایه خودرو) است. بنگاه هایی هستند که خودرو را نه صرفاً برای مراسمی همچون عروسی و ... بلکه برای استفاده روزانه کرایه (اجاره) می دهند. امروز سری به بازار این خودروها زده ایم و در ضمن چند سوال با این بازار بیشتر آشنا می شویم.

1- آیا واقعاً کرایه خودرو می ارزد؟

پاسخ به این سوال، تا حدی به وضعیت مالی، خودروی شما و ترجیحات شما بر می گردد. پرس و جوی ما در بازار این خودروها نشان می دهد که هم اکنون کرایه یک خودروی معمولی مانند سمند، پژو 206 و ... درمشهد (بسته به سال و تمیزی خودرو)، تا روزی 100 هزار تومان است. پراید قیمت ارزان تری دارد و تا 60 - 70 هزار تومان هم می رسد. (که البته برای مسافرت به نظر می رسد خودروی زیاد خوبی نباشد). این نرخ ها در تهران مقداری بالاتر است. همچنین برای کرایه خودرو برای مدت طولانی تر امکان تخفیف گرفتن نیز وجود دارد.

بنابراین اگر تمایل دارید با وسیله خویش فرما مسافرت کنید و در عین حال، چشم انداز مالی شما این است که مثلاً سالی یک میلیون تومان می توانید پس انداز کنید، شاید بهتر باشد کرایه خودرو را انتخاب کنید. چرا که باید برای خرید یک خودرو ولو دست دوم چندین سال صبر کنید. از سوی دیگر با کرایه یک خودرو، در مقایسه با خودروی شخصی، لازم نیست به طور طولانی مدت، هزینه استهلاک خودرو را بپردازید. خودرو را کرایه می کنید، مسافرت می روید و در عین حال که به هدف خود یعنی یک تفریح چند روزه رسیده اید، از هزینه های تعمیر و نگهداری خودرو نیز خلاص شده اید. کرایه خودرو در یک حالت دیگر هم برای شما دارای مزایایی است. آن هم این که خودروی شخصی شما به مرز کج دار و مریز نزدیک شده باشد. چرا که در صورت وجود ایراد در خودروی شخصی، این ایراد می تواند در جاده خود را بیشتر نشان دهد و شما را با مشکل جدی مواجه کند.

2- چگونه بنگاه های کرایه خودرو را پیدا کنیم؟

بهترین راه برای پیدا کردن بنگاه های خودروهای کرایه ای اینترنت و روزنامه ها هستند. با این حال، به عنوان مثال در شهری مانند مشهد، تعداد این بنگاه ها زیاد نیست و باید از معتبر بودن مجوز کسب آن ها مطمئن شوید. تماس با اتحادیه خودروهای کرایه ای می تواند از این بابت خاطر شما را راحت کند.

3- چگونه خودرو کرایه کنیم؟

کرایه یک خودرو پس از انتخاب خودرو، در بنگاه و طی یک قرارداد دو جانبه با مالک خودرو انجام می شود. کارشناسان تاکید می کنند که حتماً باید قرارداد را موبه مو بخوانید و اگر با جزء کوچکی از آن موافق نیستید، آن را امضا نکنید. در این باره به موارد زیر توجه داشته باشید:

- طرف قرارداد شما، باید همان فردی باشد که کارت خودرو به نام اوست. همچنین به موعد بیمه شخص ثالث و معاینه فنی و عوارض شهرداری خودرو توجه کنید.
- برخی اوقات ممکن است مفاد هزینه بری مانند بیمه بدنه در قرارداد وجود داشته باشد که به هزینه های شما اضافه می کند. به این موارد حتماً توجه کنید. (البته به نظر می رسد بیمه بدنه در نهایت به نفع شما باشد و خیال شما را تا حدی از خسارات احتمالی راحت کند).
- برای امضای قرارداد تاکید می شود که حتماً خودرو را به شرط کارشناسی تحویل بگیرید. آن را به یک کارشناس بدنه و فنی نشان دهید تا بعدها اختلافی پیش نیاید.
- در برخی قراردادها، به محدوده تردد خودرو در قرارداد اشاره می شود که مثلاً در شهر یا جاده باشد که در آن صورت باید به آن توجه کنید. (معمولاً این خودروها ردیاب ماهواره ای دارند)
- در برخی قراردادها، هزینه به صورت روزانه و در برخی به صورت کلی (مثلاً 10 روزه) قید می شود. در این صورت، اگر مثلاً خودرو را 9 روزه تحویل دهید باید هزینه 10 روز را بپردازید. یا مثلاً جریمه ای برای تحویل دیرتر از موعد در نظر گرفته می شود که آن را هم باید مد نظر داشته باشید.

4- چه مدارکی برای کرایه خودرو باید بدهیم؟

برای این کار، بنگاه های خودرو «معمولاً» از شما یک چک ضمانت که مبلغ آن مساوی یا بیشتر از مبلغ کل خودرو است می گیرند، همچنین باید یک چک تضمین بابت عدم خلافی بدهید که موعد تحویل آن از بنگاه، حدود دو هفته بعد از تحویل خودرو به بنگاه است. یک چک هم بابت اجاره و کرایه خودرو باید امضا کنید. این همه علاوه بر مدارک شناسایی و گواهی نامه شماست که طبیعی است باید به همراه داشته باشید.

5- تکلیف خسارت های احتمالی چگونه است؟

اگر خرابی خودرو در نتیجه سهل انگاری شما باشد، هزینه آن پای شماست وگرنه در صورت خرابی قطعه ای از خودرو در نتیجه استهلاک طبیعی، رفع آن بر عهده مالک است. در صورت اختلاف، رفع برخی از موارد با مراجعه به اتحادیه خودروهای کرایه ای ممکن است. در غیر این صورت، مرجع اصلی رفع اختلاف، طبق هر قراردادی، دادگستری است.