عملیات تعقیب و گریز بین پلیس و مجرمان بسیار مهم است؛ اینکه پلیسی بتواند در کمترین زمان ممکن فرصت ارتکاب جرم را از فرد بگیرد، بسیار مهم است و میتواند جنبه تنبیهی داشته و در کاهش وقوع جرایم بعدی نیز موثر باشد.
فارغ از نقش تجهیزات شخصی و آموزشهای مقابلهای باید گفت که استفاده از خودروی مناسب در برخورد با مجرمان و حتی گشتهای آشکار پلیس بسیار مهم است، چراکه علاوه بر ارتقا توان عملیاتی ماموران موجب هویت بخشی به پلیس نیز میشود و آن را میتوان از زمان برچیده شدن خودروهای پلیس که پیکان بود و آمدن بنزهای کلاس C و E متوجه شد و حالا در دنیایی که پلیس کشورهای دیگر با آوردن بوگاتی، لامبورگینی و فراری حتی پورشه پانامرا سعی دارند تا مدت زمان رسیدن به مجرمان را کم و کمتر کنند، پلیس ما اخیرا عنوان کرده است که سعی دارد در برای تقویت ناوگان خودرویش از خودروهای تولید داخل استفاده کند! این تصمیم گرچه جز حمایت از صنعت داخلی توجیه دیگری نمی تواند داشته باشد، اما به جرات میتوان گفت سرعت پلیس را در تعقیب و گریزها میتواند کاهش دهد.
بر اساس اطلاعات، شهربانی تهران در ابتدا از مدلهایی چون فولکسواگن بیتل یا همان قورباغهای استفاده میکرد. کمکم با تولید بومی پیکان و اما بعدها مدلهای جدید مرسدسبنز نیز به خدمت نیروی پلیس درآمدند. از 170 گرفته تا 180 و حتی 190 اسطورهای. دوره بعدی با ورود انواع 230ها و 240های پرابهت همراه بود.
در ایام جنگ به دلیل بازده قابل توجهی که تویوتاهای لندکروز از خود نشان داده بودند، پلیس نیز برخی اوقات از آن بهره میبرد.
همچنین تویوتاهای لوکس نیز از این دست بود. با شروع دهه 80 نسل جدیدی از مرسدسبنز به خدمت پلیس درآمد. مدلهای Cکلاس و Eکلاس دستهبندی شد، نیروهای ضربت، گشت ویژه، پلیس بزرگراه از Eکلاس بهره میبردند.
دوره بعدی با خرید تجهیزات بزرگتری همراه شد. ونها و استیشنهای سایز بزرگ فولکسواگن موسوم به Transit. بدون تردید حضور سیتروئن زانتیا و ماکسیما و 206 به عنوان پلیس نامحسوس بزرگراه نقش موثری در کاهش ناهنجاریهای ترافیکی داشت و حالا در کنار تردد تیانا و مگانهایی که روپوش راهور برتن دارند، شاهد جولان سمندها هستیم.
اولین بار سردار علی عسکر اللهیار نژاد، معاون آماد و پشتیبانی پیشین ناجا سال گذشته بود که در مصاحبهای از توافق با خودروسازان برای تولید خودروهای خاص پلیس خبرداد و گفت: پلیس به سمت استفاده از تولیدات داخل رفته است و تمامی تجهیزات و خودروهای خریداری شده تولید ملی هستند و تجهیزات خارجی در پلیس به کمتر از یک درصد می رسد.
پس از آن صحبتی رسمی از هیچ یک از مسئولان نیروی انتظامی منتشر نشد تا اینکه تعداد و حضور خودروهای سمند پلیس افزایش یافت و شبهه تغییر خودروی رسمی پلیس در ذهنها متبادر شد اما سردار احمدرضا رادان در یکی از آخرین مصاحبه های خود در کسوت جانشینی فرمانده ناجا با خبرنگار ما با بیان اینکه ناجا «نو شوندگی» را در دستور کار خود قرار داده است؛ در مورد استفاده از خودروی داخلی گفت: برخی از تولیدات داخلی جوابگوی ماموریتهای ما است اما این موضوع که نوع خودروها کلا عوض شود، نداریم.
او معتقد بود: یگانهای تخصصی که باید مجرمان حرفهای را تعقیب کنند باید از خوردوی چابک و تندرو استفاده کنند و اینگونه نیست که خودروی بنز را از این یگان خارج کنیم و صرفا از مجموعه یگانها این خودرو تخلیه شد که هیچ نیازی به شتاب نداشت، همچون پلیس راهنمایی و رانندگی شهری که اساسا خود نیز در کمند ترافیک گیر کرده و برخورد با تخلف خشن ندارد.
رادان در مورد انتخاب خودروی مورد نظرپلیس نیز عنوان کرده بود: کارشناسان فنی از حیث سیستمهای مختلف باید استاندارهای لازم را در نظر بگیرد، ضمن اینکه پلیس ایران اگر نخواهد از خودرو داخلی استفاده کند شاید مناسب نباشد و هرچند خودروهای داخلی وجود دارد که قابلیت یک خودرو مناسب و استاندارد را دارد و حتی زیبا هستند و رنگ ناجایی که به خود میگیرد، زیبا تر میشود. ما هیچ وقت در کلانتری از بنز استفاده نکردیم و سمند جایگزین پیکان در کلانتریها شد. حتما قابلیتهای سمند از پیکان بالاتر است و ماموریتها را جواب میداد. ما برای واحدهای شتابی حتما خودروی مناسبی داریم اما جاهایی که میشود خودرو داخلی جایگزین کرد باید از آن استفاده کرد.
این اتفاق در حالی است که برهمگان واضح است که خودروی پلیس، خودرویی است به منظور کمک هرچه بیشتر به پلیس برای گشتزنی و انجام وظایف مربوطه در رویدادهای مجرمانه و غیرقانونی؛ خودروی پلیس باید سریع با شتاب و انعطاف پذیر باشد چراکه از این خودرو جهت رسیدن هر چه سریعتر نیروهای پلیس به محل جرم و انتقال مجرمان و مظنونان استفاده میشود.
سردار زادهکمند جانشین معاون هماهنگ کننده ناجا نیز در گفت وگو با ایسنا با بیان اینکه ترجیحا استفاده از خودروهای داخلی را مدنظر داریم و خودروهای قبلی نیز به دلیل استفاده بیش از حد از سیستم خودرویی ناجا خود به خود خارج می شوند و خودروهای داخلی جایگزین آنها میشوند، در پاسخ به این سوال که خودرو مدل بالا سبب افزایش شان پلیس می شود میگوید که مامعتقدیم شان پلیس صرفا به آن خودرویی نیست که برآن سوار میشود، هرچند خودرو در اجرای بهتر ماموریتها نقش دارد اما آن چیزی که کمک به اجرای هرچه بهتر ماموریت میکند، سرمایه انسانی و توانمندی آنها است و تجهیزات و خودروی داخلی پاسخگو است.
زاده کمند میگوید: اگر زمانی به این نتیجه برسیم که خودرو و تجهیزات داخلی پاسخگو نیاز نیست فکر دیگری می کنیم.
او با تایید خبر فروش برخی از بنزهای پلیس میگوید که بخشی از بنزهای مستهلک قبلا فروخته شده چراکه وقتی خودروهای خارجی به حدی از مصرف میرسند، نگهدایشان مقرون به صرفه نیست.
او میگوید: برنامه خاصی برای تعویض کلی ناوگان خودرویی نداریم چراکه هرسال خودروها جایگزین میشود و در آخرنیز عنوان کرد آماری از خودروهای تعویضی ندارم.
سردار حسین اشتری، جانشین فرمانده نیرو انتظامی نیز با رد جایگزینی تیانا به جای بنزهای پلیس گفت: تمرکز ما بر استفاده از خودروهای داخلی است.
در حالی جانشین فرمانده ناجا عنوان کرده که سعی پلیس بر استفاده از خودروهای داخلی است که دعوا سر ایمنی برخی خودرو داخلی هرروز بالاتر میرود و یکی از منتقدین اصلی این مسله نیز خود پلیس است و حالا باید دید چه خودرویی جایگزین بنزهای سبز پلیس که روزی با ورودشان سروصدای زیادی ایجاد کردند، میشود؟