از سال 1337 تا کنون شرکت بهمن موتور در حال تولید انواع مدل های وانت مزداست که در ابتدا با مدل وانت سه چرخ با موتور 600 سی سی، در ادامه موتور مزدا 1000، مزدا 1600 و مزدا 2000 کاربراتوری و از سال 1382 تاکنون مزدا 2000 انژکتوری در حال تولید است که بیشترین تیراژ وانت مزدا مربوط به مدل 2000 انژکتوری می باشد.

علل و اهداف تعریف پروژه جایگزینی موتور وانت مزدا

واگذاری بخش مربوط به تولید موتورهای وانت مزدا ژاپن به شرکت فورد آمریکا از سال 2012 و به دنبال آن توقف توسعه و ارتقا موتورهای وانت در شرکت مزدای ژاپن یکی از دلایلی است که در جایگزینی موتور وانت مزدا در شرکت بهمن موتور تاثیرگذار بوده است.

همچنین لزوم توجه به استانداردهای اجباری جدید خودرو در ایران و الزام تجهیز خودروها به استانداردهای آلایندگی یورو4 و همچنین EOBD، عدم امکان ارتقا موتور وانت مزدا به سیستم های جدید کنترل موتور، شرایط اقتصادی چند سال اخیر و تحریم شرکت های خودروسازی و لزوم همکاری با یک شرکت تولید کننده موتور با قابلیت همکاری مطمئن و دائم از دلایلی است که پروژه جایگزینی موتور وانت مزدا را تسریع کرده است.

نحوه انتخاب شرکت سازنده موتور

درخصوص انتخاب شرکت سازنده موتور، از سوی شرکت عصر بهمن چند شرکت تولیدکننده موتور و چندین نمونه موتور به شرکت بهمن موتور معرفی شد، پس از بررسی نمونه نهایی، موتور شرکت DAE چین (شریک تجاری شرکت میتسوبیشی ژاپن) با مشخصاتی چون موتور 4 سیلندر 2000 سی سی، 16 سوپاپ توان 125 اسب بخار، گشتاور 165 نیوتن متر و مصرف سوخت 8.8 لیتر در هر100 کیلومتر با سطح آلایندگی این موتور یورو4 معرفی شد که در مقایسه با موتور مزدا، موتور جدید 20 درصد توان بالاتر و 10 در صد گشتاور بیشتری دارد و نسبت به موتور مزدا از 20 درصد مصرف سوخت کمتری برخوردار است.

نحوه اجرای پروژه

با توجه به مشخصات موتور و گیربکس DAE تغییراتی چون طراحی و ساخت رام اصلی شاسی و همچنین فیکسچرهای جدید خطوط تولید شاسی، تغییرات مربوط به کفی اتاق، طراحی الحاقی کفی و قالب برش جدید، طراحی و قالب سازی نمونه فن برقی به همراه بادگیر جدید، طراحی دسته سیم موتور ودسته سیم اصلی خودرو و طراحی براکت جدید کمپرسور کولرتغییراتی برای خودرو صورت گرفته است ضمن اینکه این خودرو با تغییراتی در زمینه طراحی براکت های مربوط به دسته موتور، رابط گیربکس و پایه نگهدارنده مانی فولد هوای موتور، طراحی گاردان جدید با توجه به افزایش توان و گشتاور در موتور، طراحی و ساخت قالب اتصال میل فرمان، طراحی سیستم اگزوز و کاتالیست و ساخت فیکسچرهای تولید سیستم اگزوز، طراحی داکت هوای ورودی موتور و هماهنگی جهت بروزرسانی دستگاههای عیب یاب موتور در سیستم خدمات پس از فروش همراه بوده است.

انجام مراحل کالیبراسیون موتور و خودرو

با نهایی شدن قرارداد خرید موتور با شرکت DAE مراحل کالیبراسیون موتور در آذر ماه سال 1392 آغاز شد و پس از اتمام کالیبراسیون موتور در اردیبهشت ماه 1393با ارسال سه دستگاه خودرو وانت تجهیز شده به موتور DAE به کشور چین، کالیبراسیون خودرو توسط شرکت BOSCH آغاز شد، عمده مراحل کالیبراسیون مربوط به ایجاد شبکه ارتباطی CAN-BUS بین ECU بوش با واحدهای ABS و جلو آمپر بوده است.

تعریف شبکه ارتباطی CAN-BUS بین ECU موتور، جلو آمپر و واحد ABS جهت تبادل سیگنال های مربوط به دور موتور، سرعت خودرو، مسافت کلی طی شده، سطح سوخت در باک، دمای موتور و نمایشگرهای مربوط به خطای موتور صورت می‌گیرد.

همچنین راه اندازی فن برقی و کنترل سیستم خنک کننده موتور و سیستم کولر از طریق ECU موتور، تطبیق شرایط کارکرد موتور از دمای منفی 20 درجه تا 50 درجه سانتی گراد، انجام مراحل کالیبراسیون در ارتفاعات مختلف و انجام فرآیند فرسودگی80هزار کیلومتر کاتالیست جهت تنظیم مشخصات استاندارد EOBD از دیگر مراحل کالیبراسیون موتور این خودرو است.

دریافت استانداردهای اجباری خودرو

این خودرو همچنین موفق به دریافت استاندارد یورو4 و همچنین انجام تست های نویز و بخارات بنزین در آزمایشگاه موسسه استاندارد ایران شده است ضمن اینکه یک دستگاه از این خودرو به شرکت TUV کشور چک جهت انجام تست EMC ارسال شده و همچنین هماهنگی لازم جهت تست سیستم ایربگ توسط شرکت CONTINETAL در کشور آلمان صورت گرفته است.

از سوی دیگر آزمون های تکمیلی خودرو در آزمایشگاه های شرکت ایتراک و ایپکو و آماده سازی 6 دستگاه خودرو جهت تست های COP انجام شده است.

برنامه های آینده موتور جدید وانت

همچنین مهندس داودزاده، مدیر عامل شرکت بهمن موتور ضمن بازدید از شرکت DAE، موضوع امکان مونتاژ موتور DAE توسط گروه بهمن درایران را مطرح کردند که در نهایت شرکت DAE با این شرط موافقت نمود و به عنوان یکی از بند های قرارداد اصلی، امکان مونتاژ موتور توسط شرکت بهمن موتور پذیرفته شد.

گفتنی است، موتور 4G94Sامکان ارتقا به استاندارد یورو 5 را دارد. ضمن اینکه با توجه به توان مناسب این موتور، امکان استفاده بر روی محصولات دیگر شرکت بهمن موتور وجود دارد. همچنین امکان تجهیز این موتور به سیستم دوگانه سوز CNG از دیگر قابلیت های این موتور به شمار می‌آید.

به روزترین موتور شرکت DAE

علی دشتی مدیر پروژه جایگزینی موتور وانت مزدا از مونتاژ این موتور در داخل کشور خبر داد و گفت: تولید چند مدل مختلف از این موتور در گروه بهمن امکان پذیر است که شرایط به کارگیری بر روی سایر خودروهای باری گروه بهمن را خواهد داشت.

وی همچنین امکان ساخت داخل و جایگزینی قطعات در مراحل ساخت و مونتاژ موتور را از مزایای راه اندازی این خط تولید بر شمرد. دشتی در خصوص این موضوع که آیا با جایگزینی موتور وانت مزدا در ظاهر این خودرو تغییری ایجاد خواهد شد اظهار کرد: برنامه‌ای برای تغییر کلی ظاهر این خودرو در نظر گرفته نشده اما تغییراتی برای داشبورد این خودرو صورت گرفته که همزمان با جایگزینی موتور جدید اجرا خواهد شد. ضمن اینکه برای چراغ های جلو و جلو پنجره این خودرو هم تغییراتی را اعمال کرده‌ایم که همه آنها به صورت ساخت داخل انجام می شود. همچنین این خودرو به سیستم ایربک راننده و سرنشین مجهز است.

به گفته وی تولید انبوه وانت مزدا با موتور جدید از اواسط آبان ماه آغاز خواهد شد. در ضمن این موتور جزء موتورهای طراحی شده سری 9 میتسوبیشی ژاپن به شمار می‌آید که در حال حاضر به عنوان به روزترین موتور تولیدی شرکت DAE محسوب می‌شود.