از آغاز دوئل ناجوانمردانه دونالد ترامپ با برجام حدود 23 روز میگذرد و تحریمهای ابرقدرت غربی هر روز به درهای اقتصاد کشور نزدیک و نزدیک تر. کشور وارد دوره جدیدی از حیات خود شده و نگرانی دامن بسیاری از صنایع و کارآفرینان را گرفته است.
در این بین صنعت خودرو ایران وارد یک دوره تازه شده است. با اینکه انتظار نمیرفت این بخش از اقتصاد ایران در معرض هجوم تحریمهای مالی و صنعتی قرار گیرد اما رشد چشمگیر این بخش در سه سال اخیر ترامپ را به صرافت انداخته چرخه 30 تا 35 میلیارد دلاری خودرو در ایران را به سرعت از کار بیاندازد. اتفاقات زیادی ممکن است از 6 آگوست، 15 مرداد 97 برای فعالان حوزه خودرو رقم بخورد که همهشان ناامیدکننده نیستند.
مهمترین موارد ماندگاری پژوسیتروئن در ایران، توسعه پبت فرم ملی سایپا و البته رشد سطح دانش سازندگان داخلی در مقایسه با سالهای 90 تا 92 است.
برند فرانسوی طبق اخبار موثقی که داریم قصد دارد خطوط تولید خود در ایران را تعطیل کند. این یعنی مستقیما 125 هزار دستگاه از تولید خودرو کشور در همین فقره از بین میرود و پرونده سرمایهگذاری 800 میلیون یورویی این برند در ساوه هم فعلا مختومه اعلام میگردد.
به نظر در نمونههای مونتاژی نسلشان در ایران منقرض خواهد شد. متاسفیم اما این یک واقعیت تلخ است و باید بپذیریم دوباره موعد وداع با سوزوکی ویتارا و مزدا3 رسیده است. افزایش چشمگیر قیمت دو خودرو به 200 و 175 میلیون تومان مهر تاییدی بر این ادعا است. نمونههای وارداتی ژاپنی هم احتمالا با کاهش چشمگیر واردات و البته قیمتهای گزاف همچنان در بازار ایران میمانند و از طریق کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس همچنان مهمان کشور خواهند بود.
بعد از حدود مونتاژ حدود 9 هزار دستگاه خودرو از اقسام آی20، آی10 و اکسنت، به نظر میرسد وقت خداحافظی با هیوندای است و احتمالابه زودی باید شاهد باشیم کرمان موتور سبد کاملی از محصولات چینی را جایگزین محصولات مدرن هیوندای میکند. در بازار وارداتیها وضعیت خودروهای کرهای بی کم وکاست شبیه ژاپنیهاست.
خب این شرکت مغرور آلمانی اصلا به ایران نیامد و بحثها بر سر تولید مدل پولو در مجموعه ماموت تنها در حد حرف باقی ماند. با توجه به گرانی بسیار شدید خودروهای وارداتی این برند به نظر کار فولکس در ایران تمام است.
مشخص نیست در چه مرحلهای قرارداد دارد اما به دور از هرگونه جانبداری، این طرح می توانست به یک تحول بنیادین در صنعت خودرو ایران منجر شود و ایران خودرو را صاحب دانش روز، یک استراتژی دقیق و البته بازارهای جدید کند. باید منظر ماند و دید ماهله آلمان، هیوندای پاورتک کره، هاچینسون چندملیتی، بوش آلمان و استودیو طراحی پینین فارینا که در این ابرپروژه شرکت داشتند چگونه با تحریم های جدید آمریکا علیه ایران برخورد میکنند.
در ایران میمانند. این بهترین خبری است که می توان به فعالان اقتصادی صنعتی داد. شرکت فرانسوی که بازار ایران به منزله یک جبهه حیاتی برای آتیه اتحادیه پژو-سیتروئن-اوپل است قرار است همکاریهای وعده داده شده شامل سرمایه گذاری و توسعه برند خود را در ایران ادامه دهد. ایران خودرو اینجا برگهای زیادی برای برنده شدن دارد که مهمترین انها تولید چند محصول براساس پلت فرم جدید و مشترک با پژو در کنار تولید سه محصول 2008، 301 و 208 است.
این طرح شانس بالایی برای خلق یک موقعیت جدید در ایران پساتحریم دارد. دو سری از پلتفرمهای sp100 و sp200 شرکت در مراحل نهایی تولید قرار داشته و حتی تصاویر تست نهایی آنها در هندوستان هم نخستین بار توسط هفت صبح افشا شده است. این دو خودرو با داشتن موتورهای جدید 1200 سیسی توربوشارژدار، اتاق ایمن، آپشنهای روز، ۶ کیسه هوا و طراحی مدرن قیمتی بین ۶۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان خواهند داشت و میتوانند به خوبی سهم بالایی را از بازار ایران و خاورمیانه به دست آوردند. خوشبختانه بخش عمده این پلتفرم با الهام از ساختههای تویوتا صورت گرفته و به نظر نتیجه کار مثل خودروهای خانواده ملی دنا موفقیت آمیز است.
سازنده چینی دوجین سرمایهگذاری کرده و 20 درصد از کل فروش سالانه خود را مدیون بازار ایران است از این رو قصد دارد در دوره جدید بیش از قبل تولید و فروش خودرو در ایران را ادامه دهد. تیگو8، آریزو6 و ای3 سه محصول تازه این خودروساز پیشرو چینی در ایران است.
تنها امید پارس خودرو بعد از خداحافظی/ کاهش سطح فعالیت رنو هیمن سازنده چینی است که توانسته در کمتر از سه سال چیزی نزدیک به 100 هزار دستگاه خودرو در بازار ایران بفروشد. گفته میشود استراتژی توسعه همکاری با برلیانس مدتی است در دستور کار پارس خودرو قرار گرفته است.
این برند مشخصا یکی از بختهای تازه صنعت خودرو ایران است که به واسطه ارتباطات گسترده با سازندگان، خودروسازان و قطعه سازان جهانی قادر خواهد بخش زیادی از کاستیهای سازندگان داخلی در عصر تحریمهای آمریکا را برطرف سازد. از همه مهمتر، دانگ فنگ مالک 34 درصد از سهام پژو است و همین عامل میتواند به تقویت جایگاه دانگ فنگ در ایران کمک شایانی بنماید.
طرح نوسازی خودروهای تجاری کشور بعید است جنبه عملی به خود گیرد مخصوصا که هزینه ارزی وحشتناکی هم داشته و برای 10 درصد چیزی که رییسجمهور وعده ان را داده نیازمند طرح تامین مالی بزرگی از جانب دولت به ارزش 3 تا 5 میلیارد دلار هستیم. البته اگر خطوط تامین مالی قبلی ما از کانالهای بینالمللی مثل توافق بانک مرکزی ایران و سوئد همچنان پابرجا باشد آن وقت شاید ولوو و اسکانیا همچنان تمایل داشته باشند کسب و کار خود را در ایران ادامه دهند.
به واسطه فروش خودرو و باطری به سازندگان آمریکایی احتمالا فعالیت خود را با طرفهای ایرانی قطع خواهد کرد که ناراحت کننده است. این شرکت جزو پنج فروشنده بزرگ اتومبیل/های الکتریکی بردبلند در جهان است.
خودروهای چینی آلترناتیوهای بالقوه خودروهای کرهای هستند و در اقسام مختلف تایوانی و چینی قصد دارند بازار 150 تا 250 میلیون تومان کشور را مال خود کنند. لوکسژن، دامای، هاوال و زوتی از بختهای جدید موقیت در بازار ایران به شمار میروند.
بررسی پایههای لازم برای تحولات قیمتی در بازار ایران نشان میدهد احتمالا افزایش دوباره قیمت در بین محصولات داخلی و مونتاژی زیاد است و بخشی از این گرانی دقیقا متاثر از جنگ ارزی آمریکا با کشور رقم میخورد. با اینکه نمیتوان انتظار داشت تولید خودرو در یاران مثل سال 91 به یکباره زمین بخورد ولی قطعا در مقایسه با سال 96 کاهش تولید و افزایش قیمت خواهیم داشت. بازار خودرو هم بستهتر و شرایط خرید احتمالا سختتر میشود.
این یعنی باید کمربندها را سفت ببندیم. به یک دوره اقتصادی پرفشار دیگر خوش آمدید.