گویا فرانسوی‌ها برای حضور دوباره در صنعت و بازار خودرو ایران خیز برداشته و می‌خواهند تا تنور ارتباط ایران و غرب گرم است، نان خود را چسبانده و دوباره میهمان یکی از بزرگ‌ترین بازارهای خودرو خاورمیانه و شاید هم دنیا بشوند.

پس از آنکه پژویی‌ها خود روانه ایران شده و پای میز مذاکره نشستند و رنو نیز از توسعه فعالیت‌هایش در «جاده مخصوص» خبر داد، حالا قطعه‌سازان فرانسوی نیز خود را آماده سفر به ایران می‌کنند تا در این شرایط، شراکتی دوباره را با ایرانی‌ها آغاز کنند.

آن طور که انجمن قطعه‌سازان فرانسه حکایت می‌کند، شرایط فعلی (توافق هسته‌ای ایران و غرب و لغو برخی تحریم‌ها)، فرصت مناسبی را برای گرم شدن دوباره روابط با زنجیره خودروسازی ایران به وجود آورده و شرکت‌های قطعه‌ساز فرانسوی باید از این شرایط استفاده لازم را ببرند.

نه اینکه انجمن قطعه‌سازان فرانسه خبری رسمی از روابط جدید با ایرانی‌ها داده باشد، اما تلویحا تاکید کرده که با بهتر شدن فضای سیاسی و لغو برخی تحریم‌ها، تمایل برای سرمایه‌گذاری مشترک در ایران از سوی فرانسوی‌ها، وجود دارد.

بنابر خبری که انجمن خودروسازان فرانسه (FAIV) منتشر کرده، معاون این انجمن به نوعی از حضور قطعه‌سازان فرانسوی در ایران و حتی انجام سرمایه‌گذاری مشترک (جوئینت ونچر) خبر داده است. بر این اساس، انجمن تامین کنندگان صنایع خودروی فرانسه بر این باور است که گرم شدن روابط میان ایران و غرب به اعضای این انجمن اجازه داده است تا با این کشور دوباره ارتباط برقرار کنند. در ادامه این خبر آمده که، «پاریس در صنایع مختلف به مدت طولانی روابط تجاری نزدیکی با تهران داشت و تاکنون رابطه خود را با این کشور حفظ کرده است. در واقع، موفقیت مذاکرات در ژنو به فرآیند کمرنگ شدن تحریم‌ها علیه ایران کمک کرده است.»

نویسنده این خبر اما به همایش بین‌المللی صنعت خودرو ایران نیز که در آذر ماه سال گذشته برگزار شد نیز اشاره کرده و گفته: «در اواخر سال گذشته، تهران میزبان کنفرانس بین‌المللی صنعت خودرو متشکل از 170 نماینده از 20 کشور جهان بود.

آقای آرنود دیوید بیورگارد معاون مدیرعامل و مسوول اجرایی انجمن قطعه‌سازان فرانسه که نمایندگی 16 شرکت فرانسوی را به عهده دارد، دراین کنفرانس شرکت کرد. بیورگارد در آن کنفرانس گفت: «فکر می‌کنم، بازدید از ایران فرصتی برای فروشندگان ما بود تا دوباره با صنایع خودرویی ایران و فعالان ایرانی ارتباط برقرار کنند.»

اظهارات بیورگارد در جریان همایش تهران در حالی است که وی تاکید کرده فرانسوی‌ها درآن سطح نتوانستند هیچ پروژه مشخصی را با ایرانی‌ها توسعه بدهند، زیرا این موضوع در شرایط بین‌المللی وقت، پیچیده بوده است. وی تاکید کرده که در آن زمان، اتفاق ویژه‌ای رخ نداد و فقط تماس‌های دوجانبه برقرار شد.»

بیورگارد اما حالا امیدوارانه‌تر صحبت کرده و می‌گوید که ‌«اگر صادقانه بگوییم، برقراری رابطه دوباره با ایران می‌تواند به آهستگی یا بسیار سریع پیش رود؛ البته تجربه من این است که ما شاهد یک فرآیند بسیار سریع در سرمایه‌گذاری مشترک با ایرانی‌ها خواهیم بود. از این رو، این مساله می‌تواند به سرعت اتفاق بیفتد، هرچند در عین حال، شرایط بین‌المللی روشن و شفاف نیست و امیدواریم روشن شود.

اما موضع انجمن قطعه‌سازان فرانسه برای حضور در ایران در شرایطی است که اوایل هفته گذشته مدیرعامل پژو نیز به ایران آمد و برای همکاری دوباره با ایران خودرو، مذاکراتی را با مدیرعامل این شرکت انجام داد.

هرچند هنوز قراردادی رسمی میان ایران خودرو و پژو بسته نشده و ابعاد دقیق توافقات دو طرف، مشخص نیست، اما به گفته کارشناسان و منابع آگاه، مذاکرات در سطح خوبی برگزار شد و هم ایران‌خودرویی‌ها راضی بوده‌اند و هم پژویی‌ها. حتی گفته می‌شود که روابط دو طرف پس از دو سال و اندی، دوباره از تابستان امسال از سر گرفته خواهد شد؛ به نحوی که ایرانی‌ها می‌توانند تابستان سال جاری محصولات جدید پژو را به چشم ببینند.

از آن سو اما رنویی‌ها نیز برای توسعه فعالیت‌های خود در ایران به تکاپو افتاده و قصد دارند با افزایش تیراژ و همچنین عرضه محصولات جدید، از قافله عقب نمانده و سهم خود را در صنعت و بازار خودرو کشور حفظ کنند و حتی رشد دهند. این اتفاق احتمالا در اواسط سال جاری رخ خواهد داد تا رنو با محصولات جدیدش حضور دوباره خود را در ایران تجربه کند.

هم رنو و هم پژو، در جریان تشدید تحریم‌های بین‌المللی مجبور به ترک ایران و تعلیق فعالیت‌های خود شدند و این در حالی بود که قلبا تمایلی به این کار نداشتند و از همین رو به محض لغو تحریم‌ها، اقداماتی را برای بازگشت دوباره به ایران انجام دادند؛ حالا هم انجمن قطعه‌سازان فرانسه ابراز تمایل کرده تا با سرمایه‌گذاری مشترک و جوئینت ونچر، فعالیت دوباره خود را در ایران از سر بگیرد و همه اینها پس از توافق هسته‌ای ایران و غرب در ژنو، رخ داد.

ایران و گروه 1+5 در اواخر آذر ماه سال گذشته پس از سال‌ها، به توافقی 6 ماهه دست یافتند، توافقی که به لغو برخی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران از جمله تحریم صنعت خودرو، انجامید. پیش از آن و در اوایل تیر ماه سال 92، آمریکایی‌ها خودروسازی ایران را تحریم کرده بودند؛ تحریمی که ابعاد گسترده‌ای داشت و سبب شد بسیاری از شرکت‌های بزرگ دنیا (از آمریکایی‌ها گرفته تا اروپایی‌ها و آسیایی‌ها)، روابط خودرویی خود با ایران را به حالت تعلیق درآورند.

این تحریم، صنعت خودرو ایران را که پیش‌تر در بحران فرو رفته بود، بحرانی‌تر کرد و بعدها مشخص شد آمریکایی‌ها می‌خواسته‌اند بعد از نفت، خودروسازی را به‌عنوان دومین صنعت مهم ایران، به واسطه تحریم‌ها از کار بیندازند. توافق هسته‌ای ژنو اما به داد صنعت خودرو کشور رسید و با لغو تحریم آمریکایی‌ها، مقدمات حضور دوباره شرکت‌های خارجی در ایران فراهم شد. البته کمی قبل از توافق ژنو، اولین همایش بین‌المللی صنعت خودرو ایران در برج میلاد تهران برگزار و نمایندگان خودروسازان و قطعه‌سازان کشورهای مختلف دنیا در آن حضور یافتند تا فرصت توسعه فعالیت‌ها و سرمایه‌گذاری در این بازار بزرگ خاورمیانه را از دست ندهند. گویا در همان همایش بوده که رایزنی‌هایی میان انجمن قطعه‌سازان فرانسه و قطعه‌سازان ایرانی انجام شده و حالا به مراحل جدی‌تر خود رسیده است.

در آن زمان انتقادات زیادی مبنی بر اینکه بزرگان خودروسازی دنیا در همایش تهران شرکت نکرده و چینی‌ها پرچمدار آن بوده‌اند، مطرح شد، اما با توجه به اتفاقات اخیر، به نظر می‌رسد خودروسازان و قطعه‌سازان فرانسوی در جریان همان همایش، استارت حضور دوباره در ایران را زده‌اند. به عبارت بهتر، گویا آنها می‌دانسته‌اند تحریم صنعت خودرو لغو خواهد شد و از همین رو خود را به همایش تهران رساندند و مقدمات مهمانی دوباره در ایران برایشان فراهم شود.

قطعه‌سازان فرانسوی البته پیش‌تر نیز به واسطه حضور رنو، سرمایه‌گذاری‌های مشترکی در ایران انجام داده اند، اما به هر حال تحریم‌ها سبب ضعیف شدن روابط طرفین شده و طبعا توسعه و پیشرفتی هم در این دوران تحریم صورت نگرفته است.

از طرفی، قطعه‌سازان پژو ارتباطی قوی (مانند رنو) نداشته‌اند و بیشتر این رنویی‌ها بودند که کارهای مشترک با شرکت‌های قطعه‌سازی ایران انجام دادند.

حالا اما با توجه به موضع جدید انجمن قطعه‌سازان فرانسه، می‌توان به توسعه روابط بسیاری از قطعه‌سازان فرانسوی با طرف‌های ایرانی امیدوار بود. نکته بسیار مهم در مورد این ماجرا این است که مسوولان انجمن قطعه‌سازان فرانسه، خود برای حضور گسترده و توام با سرمایه‌گذاری در ایران، ابراز تمایل کرده‌اند و این نشان از مزیت مناسب بازار خودرو کشور دارد. مشابه این اتفاق البته در مورد پژو و رنو نیز رخ داده، چه آنکه این دو شرکت نیز خود به حضور دوباره در ایران و ازسرگیری روابط شان، ابراز تمایل کرده‌اند.

این در حالی است که هم‌اکنون شایعات زیادی در مورد حضور بزرگان صنعت خودرو دنیا (از جنرال موتورز و فورد گرفته تا فولکس واگن)، در ایران بر سر زبان‌ها است اما فعلا حضور فرانسوی‌ها و البته چینی‌ها قطعی به نظر می‌رسد.

هرچه هست، با توجه به اتفاقات اخیر، در آینده نزدیک شاهد حضور دوباره فرانسوی‌ها در صنعت و بازار خودرو ایران خواهیم بود؛ حضوری که البته باید هوشمندانه از سوی خودروسازان کشور مدیریت شود تا ماجرای تلخ گذشته (قطع ارتباط ناگهانی و بروز بحران تولید) تکرار نشده و روابطی محکم و صد البته توام با انتقال دانش فنی و تکنولوژی به «جاده مخصوص»، برقرار باشد.

کارشناسان بر این باورند که حضور رقبایی در حد و اندازه‌های خودروسازان و قطعه‌سازان فرانسوی، می‌تواند به رشد و توسعه زنجیره خودروسازی ایران بینجامد، زیرا وقتی رقبای بزرگ در کنار هم باشند، برای حفظ موقعیت خودشان هم که شده، دانش فنی و تکنولوژی روز را در ایران به کار خواهند گرفت. به باور کارشناسان، اگر رنو و پژو در حضور دوباره خود، رقبایی اسم و رسم دار را در کنارشان احساس کنند، دیگر نمی‌توانند هر طور که خواستند با ایرانی‌ها رفتار کنند و مثلا ناگهان بگذارند و بروند؛ البته ایران خودرویی‌ها آن‌طور که مدیرعامل شان می‌گوید، شریکی غیر فرانسوی را برای خود دست و پا کرده و این موضوع را نیز به اطلاع رنو و پژو رسانده‌اند تا به نوعی حساب کار برای حضور دوباره در ایران، دست‌شان بیاید.