سالها بود که حرف آمدن سراتو روی خط تولید سایپا، زده میشد. انقدر این فرایند طولانی شد که سراتوی نسل دوم دیگر در جایی از دنیا تولید نشد و نسل سوم جایگزین آن شد. این یعنی که خودرویی از رده خارج در سال 1393 به خط تولید آمد و داستانها و حواشی، تازه شروع شد. خیلیها به این مسئله پرداختند که آمدن سراتو اتاق قدیم، ضعف سایپا و صنعت ماست و حضور یک ماشین از رده خارج روی خط تولید، آن هم زمانی که نسل جدیدش در تمام خط تولیدها فعال است، تحقیر مشتریان ایرانی به حساب میآید. گذشت تا اینکه سراتو سایپا در دو مدل دندهای 1600 سیسی و اتوماتیک 2000 سیسی ثبت نام و شد و به دست مشتریان رسید. این یعنی شروع دوباره حواشی و داستانها....
سایپا، سراتوهای تولیدی خود را به روش مونتاژ یا CKD عرضه میکند و اصلیترین قسمت ماشینها مطمئنا جزو قطعات مونتاژی حساب میشود. نسخه 1600 سیسی قادر به تولید 124 اسب بخار با گشتاور 156 نیوتونمتر است و با گیربکس 5+1 دنده دستی به مشتریان تحویل داده میشود. این ماشین به دلیل داشتن گیربکس دندهای زیاد مورد استقبال قرار نگرفته است. زیرا نسخه 1600 وارداتی این خودرو هم وجود دارند که با گیربکس اتوماتیک عرضه شدهاند و قیمتی مناسب دارند. نسخه اتوماتیک سراتوی سایپا، به موتور 2000 سیسی 156 اسببخاری و گشتاور 194 نیوتن متری مجهز است. این موتور به یک گیربکس 6 دنده اتوماتیک و تیپترونیک متصل شده که قدرت را به چرخهای جلو خودرو میرساند. برخی در زمان عرضه این ماشین گفتند که گیربکس نسخه اتوماتیک چهارسرعته بوده و متعلق به مدلهای 2010 سراتو است. ولی با این تفاسیر که این روزها سراتو سایپا، گیربکس 6 سرعته را زیر کاپوت دارد، میتوان گفت که فناوری بازنگری کیا در سال 2011 را یدک میکشد. ترمزهای عقب از دیسکی که ما تا به امروز روی وارداتیهای سراتو دیده بودیم، به کاسهای تغییر کرده است. همچنین دیگر خبری از رینگ 17 اینچی نیست و رینگ 16 اینچی آلومینیومی برای نسخه اتوماتیک و 15 اینچی فولادی برای نسخه دندهای جایگزین شده است. در اصل سیستم تعلیق و لاستیک خودرو برمنبای Poor Road Version طراحی شده است که سازگاری بیشتری با جادههای ایران دارد. اگر به لاستیکهای سراتوهای وارداتی نگاه کنید، متوجه میشوید که اکثر این ماشینها به خاطر فشار بیش از حد، لاستیکهایشان سیم زده است. این مسئله نکته مثبتی است که سراتوی سایپا سازگارتر از نسخههای وارداتی در خیابانها حرکت میکنند. متاسفانه نسخههای سایپا از سیستم کنترل کشش و پایداری (ESP) بیبهره هستند و این یکی از نقاط ضعف این سراتو محسوب میشود.
سراتوی سایپا در بخش امکانات با نسخه وارداتی بسیار متمایز است. خیلی از امکانات تولیدی سایپا حذف شده است. برخی دلیل این کار را ارزانسازی خودرو و سادهتر شدن فرایند مونتاژ میدانند. سراتوی وارداتی در نسخههای مختلفی که به ایران آمد، سطوح مختلفی از امکانات را به معرض دید ما گذاشت که خود کمپانی کیا آنها را لحاظ کرده است. در سراتو، سایپا خبری از سانروف نیست. صندلیها هم به سادهترین شکل، با روکش پارچهای در سایپا آذین تولید میشوند. روی صندلیها گرمکن نصب نشده است که در مدل وارداتی، اکثرا وجود دارد. سنسور نور و باران هم طبیعی است که سایپا از آن در نسخه دندهای صرفنظر کرده باشد. ولی در مدل اتوماتیک سنسور نور نیز وجود دارد. همچنین آینه تنها برقی بوده و سیستم تاشو برقی از روی آن حذف شده است. در نسخه دندهای سیستم تهویه به صورت دستی قرار دارد و در مدل اتوماتیک، به صورت تهویه خودکار نصب شده است. در سراتو سایپا تنها دو کیسه هوا وجود دارد. در صورتی که در نسخه وارداتی، مدلهایی با ایربگ جانبی جلو و پردهای کامل هم وجود دارد. روشن کردن خودرو با سوییچ انجام میشود و مدل استارتردار از جانب سایپا تولید نمیشود.
سیستم پخش هم قابلیت اتصال USB،AUX و IPOD را دارد و با 6 بلندگو کیفیت صدای خوبی را در اتاق به سرنشینان تحویل میدهد. در برخی نسخههای سراتو، مانیتور با پخش DVD و دوربین عقب وجود دارد که شرکت سایپا به صورت آپشن، نسخه غیرفابریک مانیتور را تحت گارانتی خود برای مشتریان نصب میکند. یکی از امکاناتی که در سراتو حذف شده است و واقعا جای سوال دارد، سنسور پارک دنده عقب است. این سنسورها را هم سایپا در مدل غیرفابریک برای مشتریان نصب میکند. پشت آمپر تولیدیهای سایپا با نورپردازی یخی عرضه میشوند. ولی نسخههای وارداتی در دور قاب صفحه آمپر، نور قرمز را به شکل هاله پخش میکند که زیبایی و جذابیت خوبی را به ماشین میدهد. قاب کرومی سر اگزوز هم در مدل سایپایی حذف شده است. البته در تمام مدلهای وارداتی هم این تزیین وجود ندارد و بیشتر در مدل 2000 سیسی وارداتی، میتوانید دنبال سر اگزوز کرومی بگردید. دنده پشت فرمان هم جزو امکاناتی است که سراتو وارداتی نسبت به مونتاژ داخل بیشتر دارد. اگر به طور واقعبینانه بخواهیم در مورد دنده پشت فرمان سراتو نظر بدهیم، واقعا آپشنی است که جز ظاهر کاربرد خاصی ندارد و در سرعت تعویض دنده هیچ تاثیر مثبتی نمیگذارد. فرمان ماشین هم هیدرولیکی در نظر گرفته شده است. روی فرمان کنترل تنظیمات ضبط وجود دارد و در نسخه اتوماتیک، کروزکنترل هم روی فرمان قرار دارد.
اصلیترین تفاوت کیفی در سراتو سایپا و نسخه وارداتی، در رنگ ماشینهاست. وقتی یک سراتو سایپایی را کنار یک مدل وارداتی قرار میدهید، کاملا متوجه برتری رنگ نسخه وارداتی میشوید. به طوری که کیفیت رنگ سراتو سایپایی حداکثر به یک تندر90 میرسد و شاید در حد یک پراید باشد. دومین بحثی که در این خودرو وجود دارد، بویی است که در داخل ماشین استشمام میشود و به پراید شباهت دارد. اصلیترین دلیل این شباهت هم صندلیهای پارچهای هستند که احتمالا از یک جنس مشترک با سایر محصولات ساخته میشود. وقتی ماشین را استارت میزنید، صدای موتور زیاد در داخل بهگوش نمیرسد. ولی چیز عجیب تفاوت در ترمز دستی نسخه وارداتی و تولیدی است. مدل تولیدی، ترمز دستی دارد که گویا خوب سرهمبندی نشده است. این نکته را بین 5 سراتو بازبینی کردیم که در همه با کمی تفاوت، مشترک بودند. دنده خودرو به نرمی عمل میکند و شما کمتر متوجه تعویض آن میشوید. در اصل تفاوتی بین عملکرد موتور و گیربکس نسخه سایپایی و مدل وارداتی وجود ندارد و از نظر کارکرد شباهت زیادی به هم دارند. اگر واقعبین باشیم، همان رینگ و لاستیکهای کوچکتر سایپایی نرمی بیشتری به سراتو دادهاند و میتوان گفت که راحتتر حرکت میکند. در مورد عملکرد ترمز باید بگوییم که به ترمز مدل وارداتی بیشتر میتوانید اعتماد کنید تا مدل سایپایی.
در آخر باید اشاره کرد که اصلیترین دلیل خرید سراتوسایپا این است که شما نمیخواهید ماشین صفر چینی سوار شوید و ماشین اتوماتی میخواهید که حداقل کمی اصیل باشد. البته که نبود برخی امکاناتی که قبلا شاهد آن بودیم، مهمترین دلیل کسلکننده بودن رانندگی با سراتو سایپایی است. قیمت سراتو 1600 دندهای 75 میلیون و 900 هزار تومان در کارخانه است و در بازار تا 69 میلیون تومان هم دادوستد میشود. مدل 2000 سیسی اتوماتیک 90 میلیون و 790 هزار تومان قیمتگذاری شده است که در بازار تا 83 میلیون و 500 هزار تومان قیمت میخورد. نکته قابل تامل این است که سراتو 2015 وارداتی قیمت 110 میلیون تومان و امکاناتی نظیر 6 کیسه هوا، فرمان برقی 3 حالته، سنسور جلو و عقب و... در آن وجود دارد. حال چرا باید یک ماشین از رده خارج جهانی در ایران با کمترین امکانات، قیمت تمام شده بالاتر از 90 میلیون تومان را تجربه کند؟