برند پژو برای ما ایرانیان برندی کاملاً شناختهشده است زیرا سالیان سال است که محصولات مختلف این شرکت در ایران عرضه میشوند. در دورانی قلب پژو 504 به پیکان پیوند زده شد و در سینهٔ خودرویی موسوم به پیکاژو تپید و در زمانی دیگر اتاق پژو 405 در یک عمل پیوند اعضای منحصربهفرد و فوقالعاده (!) با پیشرانه و دیگر متعلقات فنی پیکان پیوند زده شد و خودروی نوظهوری بنام RD و بعدها روآ متولد شد. در سوی دیگر اولین خودروی بهاصطلاح ملی ایران یعنی سمند بر روی پلتفرم پژو 405 ساخته شد و چند سال بعد خودروی ملی دیگری بنام رانا بر اساس پژو 206 شکل گرفت. بااینحال در این مطلب قصد بررسی پیشینهٔ همکاری پژو با ایرانخودرو و یا بیان خوب یا بد بودن این همکاری را نداریم بلکه مانند قسمتهای قبلی سری مطالب اولینها میخواهیم به معرفی نخستین خودروی ساخت پژو بپردازیم.
شرکت پژو برای اولین بار در سال 1810 جهت ساخت آسیابهای قهوه توسط «امیل پژو» تأسیس شد. سپس از سال 1842 نمکدانها و فلفلدانهای چرخنده نیز به تولیدات شرکت اضافه شد. امیل پژو در تاریخ 20 نوامبر سال 1958 رسماً لوگوی شیر را برای محصولات خود مورداستفاده قرار داد؛ اما ورود رسمی شرکت پژو به صنعت ساخت وسایل نقلیه در سال 1882 با تولید دوچرخه توسط «آرماند پژو» فرزند امیل پژو صورت گرفت. اولین دوچرخهٔ ساخت پژو «Le Grand Bi» نام داشته و از نوع «penny farthing» بود یعنی دوچرخههایی که چرخ جلوی آنها بسیار بزرگ و چرخ عقبی بسیار کوچک است. پسازاین، شرکت پژو به تولید طیف وسیعی از دوچرخهها مشغول شد.
پسازاین آرماند پژو به خودرو علاقهمند شد. بدین ترتیب آرماند با همکاری یک صنعتگر فرانسوی بنام «Léon Serpollet» که از پیشگامان ساخت خودروهای بخار بشمار میرفت، ساخت اولین خودروی پژو را آغاز کرد. این خودرو که تایپ 1 نام گرفته بود سرانجام در سال 1988 بهطور کامل ساخته شد. تایپ 1 که اولین خودروی تاریخ پژو بشمار میرود، یک خودروی سهچرخ بود که از موتور بخار استفاده میکرد. این خودرو مجهز به یک موتور تک سیلندر با سوپاپ و میللنگ و یک دیگ بخار بود که با نفت کار میکرد؛ بنابراین پژو به همراه بنز و تاترا قدیمیترین خودروسازان جهان محسوب میشود.
تولید پژو تایپ 1 در سال 1889 آغاز شد. این خودرو حدود 5 اسب بخار قدرت داشت و میتوانست به حداکثر سرعت 25 کیلومتر در ساعت دست پیدا کند؛ اما موتور بخار این خودرو سنگین و بزرگ بود و علاوه بر این برای گرم شدن به زمان زیادی نیاز داشت. به همین دلیل از تایپ 1 تنها چهار دستگاه ساخته شد و پسازآن آرماند پژو تصمیم به استفاده از موتور درونسوز در خودروهای ساخت شرکت پژو گرفت. بدین منظور، آرماند پژو از گوتلیب دایملر که یکی از پیشگامان ساخت موتورها درونسوز بود کمک گرفت. بدین ترتیب توافق شد که پژو در خودروهای خود از موتورهای ساخت شرکت پانهارد استفاده کند. پانهارد در آن سالها به ساخت موتورهای دایملر بهصورت تحت لیسانس میپرداخت.
بدین ترتیب خودروی جدید پژو مجهز به موتور درونسوز بنزینی دایملر با نام تایپ 2 در سال 1890 ساخته شد. پیشرانهٔ تایپ دو از نوع دو سیلندر V شکل بود که 565 سیسی حجم داشته و در زیر صندلیها نصب شده بود. این موتور 2 اسب بخار قدرت داشت و خودرو را به حداکثر سرعت 18 کیلومتر در ساعت میرساند. همچنین تایپ 2 برخلاف تایپ 1، خودروی چهارچرخ بود. پژو تایپ 2 از بسیاری از خودروهای همدورهٔ خود پیچیدهتر و پیشرفتهتر بود. بهعنوانمثال این خودرو مجهز به سیستم تعلیق سهنقطهای شده بود.
بعدازاین، خودروهای بیشتری توسط پژو ساخته شد بهگونهای که تولیدات شرکت از 29 دستگاه خودرو در سال 1892 به 300 دستگاه در سال 1899 رسید. بدین ترتیب روند پیشرفت پژو آغاز شد. خودروهای اولیهٔ ساخت پژو همگی با نام «تایپ» شناخته میشدند. پژو اولین خودروسازی بود که از تایرهای لاستیکی در خودروهای خود استفاده کرد و بعداً تایرهای بادی را نیز بکار گرفت. در سال 1896 پژو اولین موتور درونسوز خود را بدون کمک گوتلیب دایملر ساخت. این موتور که از نوع دو سیلندر تخت بود و 8 اسب بخار قدرت داشت بر روی خودروی تایپ 15 نصب شد.
در مرحلههای بعدی روند پیشرفت پژو، موتور خودروها به قسمت جلو انتقال یافت و ساختههای این شرکت شباهت بیشتری با خودروهای مدرن پیدا کردند. سپس در سال 1903 پژو موتورسیکلت را هم به تولیدات خود اضافه نمود. موتورسیکلتهایی که بسیار در بازار محبوب شده و با استقبال مواجه شدند. در سال 1903 نیمی از خودروهای بازار فرانسه توسط پژو تولید میشدند. در سال 1974 پژو 30 درصد از سهام شرکت سیتروئن را خریده و یک سال بعد کل سیتروئن را به تملک خود درآورد. بدین ترتیب شرکت جدیدی بنام PSA یا پژو-سیتروئن شکل گرفت که در آن هر دو برند پژو و سیتروئن بهصورت مجزا عمل میکردند اما ازلحاظ فنی، تکنولوژی و تحقیقات باهم اشتراک داشتند. در حال حاضر گروه پژو-سیتروئن پس از گروه فولکسواگن بزرگترین خودروساز اروپا محسوب میشود.
منبع: پدال