فعلاً طرح‌های فروش فوق‌العاده خودروسازان متوقف شده است

فروش فوق‌العاده در خودروسازان با قیمت های قبلی انجام نخواهد شد تا زمانی که قیمت جدید محصولات داخلی در کارخانه افزایش یابد. این طور که به نظر می‌آید در فروش فوق‌العاده اخیر گروه خودروسازی ایران‌خودرو با لغو قیمت های جدید اعلامی توسط شرکت، ظرفیت فروش پژو 206 تیپ 2 کاهش یافت. زیرا این شرکت اعلام کرده است که از محل مازاد در تولید، این خودرو را 45 روزه با قیمت بیشتری از کارخانه جهت تنظیم بازار بفروش می‌رساند. ولی آیا واقعاً 500 دستگاه از یک خودروی اقتصادی و پرتقاضا می‌تواند در کنترل قیمت و تنظیم بازار موفق عمل کند؟ 

قطعاً جواب خیر است ولی باید توجه به این نکته هم داشت که در سال 1400 قیمت همه کالاها با توجه به تورم بالا موجود در کشور گران شده است و نمی‌توان انتظار داشت که تنها قیمت خودرو ثابت بماند. نکته خیلی مهم است که هزینه های سربار و بهره‌وری پایین در این دو خودروساز هم گریبان آن‌ها را گرفته است.

بعد از لغو مجوز قیمت‌گذاری خودرو با حکم مستقیم رئیسی، رئیس‌جمهور، ایران‌خودرو و سایپا به سراغ برگزاری طرح‌هایی فروشی رفتند که قبلاً کمتر آن‌ها را اجرایی می‌کردند. آبی‌های جاده مخصوص بعد از لغو قیمت‌گذاری، یک طرح مشارکت در تولید برگزار کرد و خودروسازی سایپا نیز از روز گذشته از طرح پیش‌فروش خود رونمایی کرد. با برگزاری دو طرح یادشده توسط ایران‌خودرو و سایپا به نظر می‌رسد آن‌ها تا زمان تعیین تکلیف قیمت‌های جدید در ستاد تنظیم بازار از برگزاری طرح فروش فوق‌العاده امتناع کنند.

ایران‌خودرویی‌ها در آبان ماه دو طرح مشارکت در تولید برگزار کردند. یک طرح پیش‌فروش و یک طرح فروش فوق‌العاده نیز از سوی این خودروساز اجرایی شد. البته این خودروساز از طرح فروش فوق‌العاده خود همزمان با انتشار لیست قیمت‌های جدید محصولات خود رونمایی کرد. مجوز افزایش قیمت‌های جدید لغو شد، اما آبی‌های جاده مخصوص به نوعی مجبور شدند طرح فروش فوق‌العاده خود را با قیمت‌های قدیم برگزار کنند.  خودروسازی سایپا نیز آخرین طرح پیش‌فروش خود را در تیر ماه ۱۴۰۰ برگزار کرده بود. این خودروساز به دنبال مصوبه شورای رقابت درباره نحوه قیمت‌گذاری محصولات عرضه شده در طرح‌های پیش‌فروش به نشانه اعتراض، برگزاری هر گونه طرح پیش‌فروشی را متوقف کرد. مجید باقری، قائم‌مقام مدیرعامل در بخش فروش و خدمات پس از فروش در نشست خبری خود شهریورماه امسال اعلام کرد سایپا با توجه به مصوبه شورای رقابت تا پایان سال هیچ طرح پیش‌فروشی را برگزار نخواهد کرد. اما این خودروساز حدود دو ماه و نیم بعد از تصمیمش برگشت و همان‌طور که اشاره شد از روز گذشته بار دیگر اجرای طرح پیش‌فروش خود را از سر گرفت.

اما چرا خودروسازان به سراغ طرح‌های مشارکت در تولید و پیش‌فروش خودرو رفتند و حاضر نیستند طرح فروش فوق‌العاده برگزار کنند؟

به نظر می‌رسد این اقدام خودروسازان دو دلیل دارد. دلیل اول اینکه شرکت‌های خودروساز راضی نیستند با قیمت‌های فعلی اقدام به برگزاری فروش فوق‌العاده کنند. زیرا این نحوه فروش، پیش از اینکه سودی به حساب آنها واریز کند بر میزان زیان این شرکت‌ها می‌افزاید.  اما دلیل دیگر را باید در خارج از شرکت‌های خودروساز و در وزارت صمت جست‌وجو کرد.

سیاست‌گذار خودرویی پیش از دادن مجوز افزایش قیمت به خودروسازان تکلیف کرده بود تا سند خودروهایی را که در طرح‌های فروش فوق‌العاده در رهن نگه داشته بودند، آزاد کنند.

همچنین قرار بود این محدودیت دیگر در طرح‌های فروش فوق‌العاده خودروسازان لحاظ نشود. اما حال که افزایش قیمت‌ها از سوی رئیس‌جمهور وتو شده سیاستگذار خودرویی این نگرانی را دارد که برگزاری طرح فروش فوق‌العاده سبب شود تعداد بیشتری از افراد در این طرح‌های فروش شرکت کنند از این رو به‌نظر می‌رسد خودروسازان تکلیف شده تا پیش از تعیین تکلیف خودرو اجرای طرح‌های فروش فوق‌العاده را از دستور کار خارج کنند.

بنابراین خودروسازان که امکان برگزاری طرح‌های فروش فوق‌العاده را ندارند به دنبال این هستند از مسیر طرح‌های فروش دیگر مانند مشارکت در تولید و پیش‌فروش، نقدینگی مورد نیاز خود را جذب کنند.